Εχει πολύ ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο διεξάγεται η συζήτηση για τις γερμανικές αποζημιώσεις προς την Ελλάδα και τους έλληνες υπηκόους με γενεσιουργό αιτία γεγονότα που προέκυψαν από τη δράση των χιτλερικών δυνάμεων κατοχής. Οπως συνήθως, επικρατούν άγνοια των πραγματικών γεγονότων, σύγχυση και έντονος συναισθηματισμός. Ετσι όμως προσφέρουμε για μία ακόμη φορά έδαφος για να αρνηθούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους όσοι πραγματικά ευθύνονται.
Δεν είναι τυχαίο ότι την τάση της πατριδοκάπηλης αρλουμπολογίας έσπευσε να ενισχύσει ο πολύς κ. Σόιμπλε συσχετίζοντας το ζήτημα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν για την Ελλάδα από τα τρία μνημόνια και με την καθοριστική συμβολή της Γερμανίας στη συγκέντρωση των ποσών που λαμβάνουμε ως δανειακή βοήθεια. Θα έλεγα μάλιστα ότι για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε τόσο περίτρανα ότι ο κ. Σόιμπλε και κακοήθης και προκατειλημμένος απέναντι στη χώρα μας είναι.
Χάρηκα ιδιαίτερα όταν ο υπουργός Εξωτερικών κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος με μια ευγενική μεν αλλά αποφασιστική δήλωσή του ξεκαθάρισε ότι για την Ελλάδα οι δύο αυτοί χώροι επαφής μας με τη γερμανική οικονομία, το γερμανικό κράτος και την κοινή γνώμη δεν έχουν ούτε μπορούν να έχουν καμία συνάφεια. Επειδή έχουμε ελλείμματα και χρέη, αναδιαρθρώνουμε την οικονομία μας, πρέπει να εκπληρώνουμε τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει στο πλαίσιο των μνημονίων και αντιμετωπίζουμε το δυσχερέστατο πρόβλημα της ύφεσης, της υποαπασχόλησης και της φτώχειας.
Για να διεκδικήσουμε όμως με πιθανότητες επιτυχίας αυτά που όντως η Γερμανία μας οφείλει χρειάζεται ψυχραιμία, ειλικρίνεια και αποδέσμευση από τον εύκολο κατήφορο που είναι δυνατόν να δημιουργήσουν οι πλειοδοσίες και ο σοβινισμός. Η Γερμανία όφειλε μετά το τέλος του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου τρία διαφορετικά στην υπόστασή τους και στην ιδιοσυστασία τους ποσά:
–Πολεμικές επανορθώσεις που τα κράτη που ηττήθηκαν καταβάλλουν στα κράτη που νίκησαν για να αποκατασταθούν οι ζημιές που προκάλεσαν οι πολεμικές επιχειρήσεις. Αυτές καθορίζονται με πολιτικά μέσα και σε ό,τι μας αφορά έχουν καθοριστεί και μέχρι ενός σημείου καταβληθεί.
–Αποζημιώσεις προς τα θύματα ή τις οικογένειές τους για τις συνέπειες εγκλημάτων πολέμου που διέπραξαν τα στρατεύματα του ηττηθέντος στο έδαφος χώρας που είχε υποστεί στρατιωτική κατοχή. Για το κεφάλαιο αυτό η Γερμανία είχε προβάλει έντονες αντιδράσεις και έχει σημαντικά επιχειρήματα. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι άλλο είναι το ηθικό και πολιτικό μέγεθος των εγκλημάτων και των συνεπειών τους και άλλο η νομική επιχειρηματολογία που μπορεί να οδηγήσει στην καταβολή αποζημιώσεων σε συγκεκριμένα πρόσωπα για συγκεκριμένες πράξεις. Καλό θα ήταν επίσης να ληφθεί υπόψη ότι όσο απομακρυνόμαστε από τις ημερομηνίες τελέσεως των πράξεων τόσο αδυνατίζει η αξίωση αποζημίωσης.
–Εντελώς διαφορετικό βέβαια είναι το ζήτημα του πρωτοφανούς στην ιστορία των διεθνών σχέσεων αναγκαστικού δανείου προς την κεντρική τράπεζα της Γερμανίας. Αυτά όντως κατεβλήθησαν, χρησιμοποιήθηκαν για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων και τη συντήρηση του γερμανικού στρατού κατοχής. Οι θεσμοί που δάνεισαν και δανείστηκαν είναι οι ίδιοι, το ποσό είναι συγκεκριμένο και η επ’ αυτού συζήτηση μπορεί να στηριχθεί σε πραγματικά περιστατικά και στην καλή πίστη.
Στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα δεν έχει νόημα να συζητήσουμε για το συγκεκριμένο ύψος αυτού του ποσού. Αυτό που προέχει είναι να αναγνωριστεί επί της αρχής η οφειλή και να γίνει αποδεκτή η αξίωση καταβολής του ποσού που οφείλεται και ενός λογικού ποσού τόκων για όλη αυτή την περίοδο.
Αν είχαμε προωθήσει όλο αυτό το διάστημα αυτό το αίτημα χωρίς να μας εμποδίζουν γεγονότα όπως οι διακυμάνσεις της ελληνογερμανικής φιλίας, οι συγκρούσεις μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και άλλα εξωγενή στοιχεία, θα είχαμε σήμερα αποτέλεσμα.
Ο κ. Θεόδωρος Πάγκαλος είναι πρώην υπουργός.



ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ