Λύσσαξαν κυριολεκτικά χθες τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης με την Ιταλία: χλευασμοί, οίκτος, τρομοκράτηση. Ότι μπορούσε να φανταστεί κανείς μπορούσε και να το βρει. Είτε πιο ευγενώς, είτε απροκάλυπτα, στην ουσία το κεντρικό μήνυμα ήταν ένα: ότι ο ιταλικός λαός δεν είναι άξιος της δημοκρατίας. Ότι οι Γερμανοί θα του λένε τι είναι καλό να ψηφίζει και τι όχι. Ποιοι; Οι Γερμανοί!
Η γενικευμένη αυτή γερμανική αντίδραση έδειξε κατά βάθος ένα πολύ σκοτεινό πρόσωπο της νέας Ευρώπης που επιχειρεί να χτίσει το Βερολίνο. Και, μετά από όλα αυτά, υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που απορούν γιατί επιστρέφουν οι εθνικισμοί. Δεν βλέπουν γιατί; Επειδή στα πλαίσιά τους οι ευρωπαίοι πολίτες μπορούν να είναι ελεύθεροι, ενώ στα «ευρωπαικά» πλέον πλαίσια, η ελευθερία και η δημοκρατία τους προσδιορίζεται πλέον από αυτό που θέλουν, που κάνουν και που λένε οι Γερμανοί.
Ο Χέλμουτ Σμιτ, ο Χέλμουτ Κολ και ο Γκέρχαρντ Σρέντερ, οι τρεις καγκελάριοι της Γερμανίας πριν αυτή πάρει τη νέα ηγεμονική της πορεία το είχαν πει πολλές φορές στη διάδοχό τους Αγκελα Μέρκελ, το είχαν πει με πολλούς τρόπους και, κυρίως, το είχαν πει δημόσια: να μην προχωρά με την πολιτική της στην επανεθνικοποίηση της Ευρώπης. Φυσικά, εκείνη, βυθισμένη στη μαγεία της δύναμης και της ηγεμονίας, ουδέποτε τους έλαβε σοβαρά υπόψη της. Το αποτέλεσμα είναι πλέον αυτό που βλέπουμε.
Τι ακριβώς συνέβη στην Ιταλία; Πώς η χώρα στην οποία υπεγράφη το 1957 η ίδια η ίδρυση των τότε Ευρωπαικών Κοινοτήτων, έφτασε σήμερα να δίνει τεράστια ποσοστά σε πολιτικές δυνάμεις και θέσεις που κινούνται ανοιχτά στη συζήτηση για επιστροφή στο εθνικό ιταλικό νόμισμα. Γιατί; Είναι άραγε οι Ιταλοί…όψιμοι αντιευρωπαίοι; Ή μήπως αντιευρωπαική είναι πλέον η ίδια η Ευρώπη, την οποία τα τρία τελευταία χρόνια δια σιδηράς χείρας διευθύνουν αποκλειστικά οι Γερμανοί σύμφωνα με τα στενά εθνικά τους συμφέροντα;
Ασφαλώς και ισχύει το δεύτερο. Η ουσία της προχθεσινής ιταλικής ψήφου είναι πολύ απλή: τεράστιο ποσοστό των Ιταλών δεν εμπιστεύονται πλέον και αισθάνονται άνετα με την τροπή που έχει λάβει πια η «κοινή» Ευρώπη, ακριβώς επειδή αυτή κάθε άλλο παρά «κοινή» είναι πλέον.
Ο ιταλικός λαός στράφηκε λοιπόν σε εκείνο που πραγματικά έχει εμπιστοσύνη και τον εκφράζει αληθινά: στο εθνικό του κράτος. Αυτό πέτυχε η πολιτική του Βερολίνου. Και αυτό είναι ένα πολύ βαθύ πράγμα, που, από τη στιγμή που συνέβη, δεν αλλάζει πάλι εύκολα. Η Ευρώπη όπως διαμορφώνεται σήμερα έχει πλέον ένα πολύ απωθητικό πρόσωπο: δεν σέβεται τη δημοκρατία, δεν αναγνωρίζει την ισότητα των μελών της, δεν την απασχολεί η κοινωνία, εν τέλει, το μόνο για το οποίο πια δεν ενδιαφέρεται, είναι οι ίδιες οι αξίες που τη γέννησαν. Είναι η Ευρώπη της ισχύος και της μίας θέλησης.
Σε αυτή την Ευρώπη είπαν λοιπόν «όχι» – ευτυχώς που το είπαν – προχθές οι Ιταλοί. Και αν οι αρχιτέκτονές της στο Βερολίνο δεν το αντιληφθούν έγκαιρα, πράγμα πολύ δύσκολο γιατί έχουν επενδύσει το εθνικό τους όραμα σε αυτή την πορεία, πολύ σύντομα το ίδιο θα πουν και πολλοί άλλοι λαοί…
