Η χρονιά που πλησιάζει προς το τέλος της χαρακτηρίζεται ορθά ως μια από τις κρισιμότερες στην ιστορία της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης. Σε οικονομικό, κοινωνικό και βασικά πολιτικό επίπεδο. Στις ανασκοπήσεις, που αναμένονται, οι καθ’ ύλην αρμόδιοι θα κληθούν να κάνουν τον απολογισμό των «πεπραγμένων». Ο καθένας από τη δική του σκοπιά και την προσωπική του οπτική γωνία.
Στο σημείωμα αυτό, σκοπός είναι να αναδείξουμε τις εκκρεμότητες, υποχρεώσεις και προκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο άμεσο μέλλον. Σε διάστημα ενάμιση περίπου χρόνου – από την αρχή του 2013 έως τον Μάϊο του 2014 – θα έχει ενδεχομένως άλλο πρόσωπο, σίγουρα πάντως άλλα πρόσωπα, καινούργιες ηγεσίες σε σημαντικές θέσεις, πιθανότατα και νέες πολιτικές.
Μέσα στις αλλαγές αυτές η Ελλάδα δεν θα μείνει ούτε αμέτοχη ούτε ανεπηρέαστη. Εχοντας πάντα στόχο να βγει από την κρίση, τον δύσκολο δρόμο της λιτότητας και των σκληρών μέτρων των Μνημονίων, αξιοποιώντας τη νέα προοπτική μετά τις συμφωνίες της κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά.
Το πρώτο δύσκολο βήμα έγινε και η κυβέρνηση κέρδισε των πρώτο γύρο (καταβολή των δόσεων) στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Eurogroup. Είναι ωστόσο πολύ σημαντικός ο συσχετισμός δυνάμεων και οι συμμαχίες με τα νέα δεδομένα στους κόλπους της ΕΕ, όπως αυτά θα αρχίσουν να διαμορφώνονται από τις αρχές του καινούργιου χρόνου.
Πού θα στρέψει την προσοχή του ο Πρωθυπουργός και το επιτελείο του, εκτός από την παρακολούθηση και την υλοποίηση των υποχρεώσεων μας προς τους εταίρους και δανειστές μας; Aσφαλώς στις επενδύσεις από το εξωτερικό και φυσικά την εδραίωση της αξιοποιστίας και των φιλικών σχέσεων με τους ηγέτες της ΕΕ.

Η 11άδα της χρονιάς

Τι φέρνει λοιπόν ο νέος χρόνος στην Ευρωπαϊκή Ενωση;

1. Εκλογές, σε Ιταλία, Κύπρο, Γερμανία και όπως όλα δείχνουν, πρόωρες εκλογές σε Ρουμανία, Βουλγαρία, ίσως Ουγγαρία και σε κράτη της Βαλτικής.
2. Την είσοδο μιας ακόμα χώρας, της Κροατίας, στην ΕΕ ως 28ο μέλος.
3. Την εκλογή νέου Προέδρου του Eurogroup, μετά τη λήξη της θητείας του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που προσδιορίζεται στις 31 Ιανουαρίου 2013.
4. Τις οριστικές αποφάσεις για το τραπεζικό σύστημα και τον έλεγχο από την ΕΚΤ των 6000 μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, από τις οποίες περίπου 2000 είναι γερμανικές! Ο Μάριο Ντράγκι επιμένει το σύστημα να λειτουργήσει από τον Ιανουάριο. Η Γερμανία αντιδρά.
5. Την επαναφορά στη Σύνοδο κορυφής και στην Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έως τον Μάρτιο, της έγκρισης του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2014-2020. Αγκάθι, το απειλούμενο βέτο της Μ. Βρετανίας και οι μειώσεις που προτείνουν Μέρκελ και Φαν Ρομπάι.
6. Την τελική έγκριση του προϋπολογισμού 2013 που βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης μεταξύ Κομισιόν – Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
7. Τη διεκδίκηση από την Ελλάδα μεγαλύτερου ποσοστού από τον προϋπολογισμό 2014-2020 και των ποσών που της αναλογούν από «επιστροφές» των ετών 2010-2011 και μέρος του 2012-2013.
8. Την προετοιμασία της Ελλάδας για την ανάληψη της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο (Ιανουάριος – Ιούνιος ) του 2014, με υποχρέωση διαχείρισης σημαντικών θεμάτων, ανάμεσα στα άλλα, των επικείμενων αλλαγών στην Κομισιόν, του Προέδρου του Συμβουλίου και φυσικά της προεργασίας των Ευρωεκλογών και της επιλογής από τα κράτη μέλη των Επιτρόπων (σΣ: παραμένουν έως το τέλος του 2014).
9. Τη διαχείριση και κατανομή των χρηματικών ποσών που εγκρίθηκαν για τις πολιτικές ομάδες και τα κόμματα που εκπροσωπούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την προετοιμασία των Ευρωεκλογών.
10. Την επιτάχυνση των διαδικασιών για τις εκταμιεύσεις των δόσεων του δανείου, καθώς και των
χρημάτων που θα εγκριθούν από τις επιδοτήσεις στις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο από τα αντίστοιχα Υπουργεία.
11. Τέλος, ενισχύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και παράλληλα υπόδειξη από την χώρα μας, ενός εκπροσώπου μέλους στο ελεγκτικό Συμβούλιο (Λουξεμβούργο) καθώς λήγει η θητεία του έως σήμερα εκπροσώπου μας (σΣ: κάθε χώρα έχει από ένα μέλος που αντιστοιχεί σε Επίτροπο της Κομισιόν).

Το μοίρασμα της τράπουλας

Οπως είναι ευνόητο, οι διεκδικήσεις και το «μοίρασμα της τράπουλας» έχουν ήδη ξεκινήσει. Τα σενάρια που «πέφτουν» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, πολλά. Με τις έως τώρα πληροφορίες:

– Για την Προεδρία του Eurogroup ακούγονται τα ονόματα των Πιερ Μοσκοβισί (Γαλλία), του Φιλανδού Πρωθυπουργού Γιούρκι Κατάινεν, ενώ «παίζει» και η Αυστρία, με πρώην Πρωθυπουργό της.

– Για της Προεδρία της Κομισιόν οι: Mάριο Μόντι (Ιταλία), Ντόναλντ Τουσκ (Πολωνία) και ένας εκ των Γιούνκερ (Λουξεμβούργο), Μανουέλ Μπαρόζο, Μάρτιν Σουλτς (σημερινός Πρόεδρος του ΕΚ), Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε.

Μάχη αναμένεται για την θέση του Φαν Ρομπάι, εφ όσον οι Βέλγοι δεν διεκδικήσουν τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Στο παρασκήνιο πολλοί λένε ότι, ανεξαρτήτως αποτελέσματος στις εκλογές τον προσεχή Σεπτέμβριο για την Καγκελαρία, η Ανγκελα Μέρκελ πολύ θα επιθυμούσε να ηγηθεί της Ευρωπαϊκής Ένωσης! Και δε θα ήταν δύσκολο να το επιτύχει στο τέλος του 2014!

Να λοιπόν γιατί ο ρόλος της Ελλάδας στις εξελίξεις είναι ουσιαστικός, σημαντικός και οι συγκυρίες μπορεί να αποδειχθούν ευνοϊκές για όσα μπορούμε να διεκδικήσουμε και να κατακτήσουμε. Πολύ περισσότερο που για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα στον επόμενο 1,5 χρόνο, θα έχουμε εμείς την μπάλα στα πόδια μας.