Ο όρος νησιωτικότητα έχει χρησιμοποιηθεί πολύ, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως για την γεωπολιτική έννοιά του καθώς και τις οικονομικές προεκτάσεις της. Σπανίως έχει, μέχρι σήμερα, χρησιμοποιηθεί για την ηλεκτρική έννοιά του, της οποίας η μεγάλη σπουδαιότητα δεν έχει αρκετά κατανοηθεί.

Η κοινή έννοια της νησιωτικότητας παραπέμπει στην απομόνωση και την απομάκρυνση από το κέντρο. Η ηλεκτρική νησιωτικότητα συνεπάγεται, εκτός από την απουσία διασύνδεσης, και την αυτονομία της λειτουργίας των Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΗΕ). Στη σύγχρονη περίοδο, όπου η ηλεκτρική ενέργεια είναι η απαρχή για την ανάπτυξη των κοινωνιών, η χώρα μας οφείλει να διεκδικήσει ουσιαστική κοινοτική στήριξη με βάση την ηλεκτρική νησιωτικότητα την οποία διαθέτει σε αφθονία.

Αλλά πώς μπορεί η ηλεκτρική νησιωτικότητα να αποτελέσει βάση διεκδίκησης οικονομικής ενίσχυσης; Στο νέο Κοινοτικό πλαίσιο στήριξης 2014-2020, για την Ευρώπη του 2020, προβλέπεται η χρηματοδότηση νέων έργων για την Έξυπνη, Βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ανάπτυξη. Η ηλεκτρική νησιωτικότητα παρέχει την ιδανική βάση για τις εφαρμογές των Έξυπνων Δικτύων καθώς και των Αυτοθεραπευόμενων Δικτύων, αλλά, παράλληλα, και των Έξυπνων Εξειδικεύσεων επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού.

Τα έξυπνα και αυτοθεραπευόμενα νέα δίκτυα έχουν ζωτικά πλεονεκτήματα, όπως:

– Πλήρης αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στα ΣΗΕ,

– Η βελτιστοποίηση της λειτουργίας ΣΗΕ, με απλοποίηση της περιοδικής αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό, λ.χ. με τα νέα ηλεκτρικά αυτοκίνητα,

– Μεγιστοποίηση των ενεργειακών βαθμών απόδοσης,

– Ελαχιστοποίηση του συνολικού αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα,

– Μεγιστοποίηση της αξιοπιστίας των ΣΗΕ με την ενσωματωμένη σε αυτά τεχνητή νοημοσύνη η οποία επιτηρεί συνεχώς το Δίκτυο, προβλέπει επικείμενες βλάβες, και εκτρέπει εγκαίρως τη ροή ηλεκτρικού φορτίου μέσω εναλλακτικών οδεύσεων – αποφεύγοντας έτσι τις διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος στους καταναλωτές,

– Περιορισμό της μετάδοσης απρόβλεπτων βλαβών με το χωρισμό του ΣΗΕ σε Έξυπνα Μικροδίκτυα, κλπ.

Η Ελλάδα μπορεί, με έναν ορθολογικό ενεργειακό σχεδιασμό – ο οποίος θα αποβλέπει στην πλήρη κάλυψη των μελλοντικών αναγκών αλλά και στην τεχνολογική αριστεία, αξιοποιώντας τα καθοριστικά συγκριτικά της πλεονεκτήματα (με τα ΣΗΕ των μεγάλων νησιών) αλλά και το υψηλής στάθμης στελεχιακό δυναμικό της, να επιδιώξει την αξιοποίηση των σχετικών κοινοτικών πόρων του πλαισίου στήριξης, της επταετίας 2014-2020, για τις απαραίτητες υποδομές για την Ευρώπη του 2020.

*Ο Θαλής Μιχ. Παπάζογλουσυνταξιούχος καθηγητής ΑΕΙ προεδρεύει Ομάδας Εργασίας του Διεθνούς Συμβουλίου Μεγάλων Δικτύων Ηλεκτρικής Ενέργειας