Ο Μάριο Μοντιάνο που έφυγε από κοντά μας το περασμένο Σάββατο και κηδεύθηκε την Τρίτη στο εβραϊκό τμήμα του Γ’ Νεκροταφείου ήταν αναμφίβολα ένα ιερό τέρας της δημοσιογραφίας. Κι όχι μόνο στο χώρο των ανταποκριτών ξένου Τύπου όπου έδρασε για πάνω από 40 χρόνια ως ανταποκριτής των Τάιμς του Λονδίνου.
Ο Μάριο είχε κτίσει ένα δίκτυο αποκλειστικών πηγών που τον εφοδίαζαν με ειδήσεις, διέθετε όμως και το σπάνιο πολιτικό χάρισμα και δημοσιογραφικό αισθητήριο που του επέτρεπαν να τοποθετεί τις πληροφορίες που είχε μέσα στο πραγματικό πλαίσιο και να δίνει στον αναγνώστη του την πλήρη εικόνα όσων συνέβαιναν στην Ελλάδα. Γι’ αυτό κι οι ανταποκρίσεις του αναδημοσιεύονταν σχεδόν καθημερινά στον ελληνικό Τύπο. Είχαν πραγματική ειδησεογραφική αξία.
Γνώρισα το Μάριο στις αρχές της δεκαετίας του 70, όταν εκείνος ήταν ήδη ο πρύτανης των ανταποκριτών κι εγώ εικοσάρης δημοσιογράφος στα πρώτα μου βήματα. Μου φάνηκε στην αρχή δύσκολος, απροσπέλαστος, ίσως και σνομπ. Διαπίστωσα όμως γρήγορα ότι ζύγιζε το συνομιλητή του κι όταν τον έκρινε θετικά, του ανοιγόταν. Γίναμε φίλοι, κάναμε πολλά κοινά ταξίδια σε γειτονικές χώρες. Είχα το μεγάλο προνόμιο να μπορώ να του τηλεφωνώ οποιαδήποτε στιγμη. Ανταλλάσσαμε πληροφορίες. Ήξερα κι ήξερε ότι κι εκείνος κι εγώ διπλοτσεκάραμε το κάθε τι.Η απλή φήμη δεν ήταν και δεν είναι ποτέ ειδηση.
Ο Μάριο δεν άφηνε τίποτε στη τύχη. Αλλά και δεν χαριζόταν σε κανένα. Και γι’ αυτό τα γραπτά του μετρούσαν. Μετρούσαν πολύ. Αυτό το ήξεραν οι συνταγματάρχες της χούντας που δεν τόλμησαν ποτέ να τον αγγίξουν κι ας τους ενοχλούσε συστηματικά με τις τολμηρές, αλλά πάντοτε πειστικά χτισμένες ανταποκρίσεις του. Ο Μάριο ήταν μια από τις κορυφαίες φωνές της ελεύθερης έκφρασης από την Ελλάδα για την Ελλάδα.
Όταν το 1974 έπεσε η δικτατορία ο Μάριο ήταν άριστα δικτυωμένος – όπως πάντα. Και μετέφερε, πάντα αξιόπιστα, πάντα ρεαλιστικά, την εικόνα της νεαρής μας Δημοκρατίας στο εξωτερικό. Οι πολιτικοί, από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα, τον άκουγαν. Και θυμάμαι ένα περιστατικό με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που είχε καλέσει για ενημέρωση λίγους από μας λίγες μέρες πριν συναντήσει τον τότε Τούρκο πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετζεβίτ στο Μόντρε. Αφού ο Καραμανλής άκουσε όλους τους άλλους παριστάμενους, είπε απλά: «Και τώρα ας ακούσουμε όλοι τι έχει να μας πει ο κ. Μοντιάνο». Ήταν πράγματι ένας μοναδικός άνθρωπος. Με γνώμη που μετρούσε.
