Κι όμως εκτιμώντας τη δράση και τις δηλώσεις των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ τους τελευταίους δύο μήνες η καθυστέρηση που προεξαγγέλθηκε από τον Σόιμπλε ήταν αναμενόμενη. Το διακύβευμα εξακολουθεί να είναι ποιος θα πληρώσει την επιμήκυνση.
Η επιμήκυνση κατά δύο χρόνια, η μοναδική πρωτοβουλία μέχρι στιγμή που έχει ελληνική προέλευση, έχει συνδεθεί με αυτό που και στη Γαλλία και στη Γερμανία λένε συνολική αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος. Δεν πρόκειται δηλαδή να χρηματοδοτηθεί αν δεν βρεθεί μία στρατηγική αντιμετώπισης της κρίσης. Αυτό a priori δεν είναι κακό, τις δηλώσεις Μοσκοβισί – Σόιμπλε για την ανάγκη για περισσότερο χρόνο, ώστε να επεξεργαστεί ένα σχέδιο και να εξασφαλισθεί η πολιτική του στήριξη, τις είχαμε υποδεχθεί με αισιοδοξία. Θεωρητικά όλοι σε αυτή τη χώρα θα είμασταν διατεθειμένοι να περιμένουμε έναν ακόμα μήνα και δύο, αν στο πέρας τους δινόταν τέλος στην αβεβαιότητα. Περιμένουμε ήδη δύο χρόνια.
Το πρόβλημα είναι η διελκυστίνδα μεταξύ ΔΝΤ και Γερμανίας για το χαρακτήρα αυτής της λύσης. Από ό,τι φάνηκε η Γαλλία λίγα πράγματα έχει να συνεισφέρει στην επιρροή σε αυτή την απόφαση, η κυβέρνηση Ολάντ τελικά δεν έχει την διάθεση να βγάλει την Ελλάδα από την κατηγορία της χώρας sui generis. Η γενική κατεύθυνση του ΔΝΤ είναι καθαρότερα φιλελεύθερη (liberal), προτείνει κούρεμα σε αυτά που χρωστάμε στους εταίρους μας και την ΕΚΤ. Εκφράζοντας περισσότερο την «αμερικάνικη» κατανόηση της ελληνικής κρίσης αμφισβητεί την λιτότητα ως το δομικό λίθο της λύσης. Από την άλλη οι Γερμανοί απορρίπτουν τέτοιου είδους κούρεμα, επιδιώκουν συνέχεια στη λιτότητα μέχρι οι εσωτερικές έριδες να πιέσουν προς τις μεταρρυθμίσεις, σε μία χρονικά συμπιεσμένη εκδοχή της δημιουργικής καταστροφής. Το καλύτερο που έχουμε να ελπίζουμε είναι κάποιες ελαφρές αναθεωρήσεις για τους στόχους του προγράμματος.
Η εμπειρία μας δείχνει όμως ότι οι λύσεις δεν μπορεί να μην είναι γερμανικές και ότι αυτή η πολιτική μείξη είναι καταστροφική για τη χώρα. Το έτος που έχουμε μπροστά μας θα είναι όπως το δείχνουν οι προβλέψεις για την ύφεση και την ανεργία, και ενώ θα παρακολουθούμε τους προεκλογικούς γερμανικούς ελιγμούς, τέτοια εποχή του χρόνου, όταν οι Γερμανοί θα επανεκλέγουν τη Μέρκελ και εκείνη θα αναζητεί τις συμμαχίες της, ακόμα μία ελληνική κυβέρνηση θα έχει καεί, και θα είμαστε ένα βήμα από τη δραχμή.
Αν η λύση έχει την γερμανική ούγια οι Ελληνες όλο και λιγότερο θα θεωρούν ότι έχουν κάτι να περιμένουν από την Ευρώπη. Ηδη στη συλλογική σκέψη το Ευρώ είναι αποσυνδεδεμένο από την κανονικότητα της προηγούμενης δεκαετίας, και η εξαθλίωση του 2013 θα κάνει τις επιπτώσεις ενός πιθανού τραπεζικού πανικού ένα ρίσκο που αξίζει για τις μικρομεσαίες τάξεις. Καθώς βλέπουμε την χειρότερη κάθε φορά δυνατή εξέλιξη, οι επόμενοι κόμποι στο ροζάριο της μοίρας της Ελλάδας φαίνονται να είναι: εκλογές, πρωτογενές πλεόνασμα, χρεοκοπία και επιστροφή στη δραχμή.
