Είμαστε το 96% και επωφελούμαστε από το κοινωνικό κράτος των ΗΠΑ

Κατά τον Μιτ Ρόμνεϊ, οι Αμερικανοί είναι δύο ειδών: οι φοροφυγάδες, που όχι μόνο δεν καταβάλλουν φόρο εισοδήματος αλλά καταχρώνται και της κοινωνικής πολιτικής της κυβέρνησης, και όλοι οι υπόλοιποι. Αυτό τουλάχιστον δήλωσε ενώπιον των παριστάμενων σε φιλανθρωπική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο στη Φλόριντα. Προφανώς του διαφεύγει ότι, πέρα από το γεγονός ότι αυτό το 47% στο οποίο αναφέρθηκε όχι μόνο καταβάλλει φόρο μισθοδοσίας αλλά και εισοδήματος, αλλά ότι σχεδόν όλοι οι Αμερικανοί έχουν κατά καιρούς επωφεληθεί από την κοινωνική πολιτική, πλούσιοι και φτωχοί, Δημοκράτες και Ρεπουμπλικάνοι, άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δεδομένα που συγκέντρωσε η έρευνα που διεξήγαγε το 2008 το ερευνητικό ινστιτούτο Cornell Survey Research Institute. Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν εάν και πόσες φορές κατά τη διάρκεια της ζωής τους επωφελήθηκαν από κάποια/-ες εκ των 21 συνολικά μέτρων κοινωνικής πολιτικής της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, στα οποία περιλαμβάνονται από φοιτητικά δάνεια έως κάλυψη υγειονομικής περίθαλψης. Υποτίθεται ότι τα μέτρα αυτά δεν απευθύνονται σε όλους, αλλά σε μέλη οικονομικά ευπαθών νοικοκυριών. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά: το 96% των Αμερικανών – δηλαδή σχεδόν όλοι – έχουν κατά καιρούς λάβει οικονομική υποστήριξη από το κράτος. Το υπόλοιπο, μόλις 4%, αναλογεί σε νέους ενήλικες, για τους οποίους δεν υπάρχει πρόβλεψη στα περισσότερα μέτρα.

Οι ερωτηθέντες Αμερικανοί φέρονται να έχουν επωφεληθεί κατά μέσο όρο από πέντε μέτρα κοινωνικής πολιτικής. Κάθε πολίτης φέρεται να έχει λάβει κατά μέσο όρο δύο φορές άμεσο κρατικό επίδομα π.χ. για κάλυψη ασφαλιστικών αναγκών ή επίδομα ανεργίας, υπό τη μορφή επιταγών, αγαθών ή υπηρεσιών.

Στην πλειονότητα τους, οι ερωτηθέντες φέρονται επίσης να έχουν επωφεληθεί από τρία μέτρα ενσωματωμένα στον φορολογικό κώδικα, όπως η έκπτωση τόκων στεγαστικών δανείων από το φόρο εισοδήματος και η αφορολόγητη συμμετοχή του εργοδότη στην ασφάλιση υγείας του εργαζομένου – μολονότι δεν πρόκειται για άμεσα κρατικά επιδόματα.

Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι ψηφοφόροι των Ρεπουμπλικάνων επωφελούνται συνήθως από το επίδομα βετεράνων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (πλέον γνωστό ως G.I. Bill) ή τη συνταξιοδότηση κοινωνικής ασφάλισης (σελίδα 56), ενώ οι ψηφοφόροι των Δημοκρατικών φαίνεται να επωφελούνται από το πρόγραμμα ιατρικής περίθαλψης Medicaid και το επίδομα ανεργίας. Συνολικά, το 98% των Δημοκρατικών και το 97% των Ρεπουμπλικάνων φέρεται να έχει επωφεληθεί από τουλάχιστον ένα μέτρο κοινωνικής πολιτικής της κυβέρνησης.

Οι εύπορες οικογένειες έχουν επωφεληθεί μέχρι στιγμής από τρεις κατά μέσο όρο ενσωματωμένες πολιτικές («submerged policies αλλού «embedded policies»), ενώ οι φτωχές οικογένειες μόνο από μία.

Η διαφορά όμως έγκειται στο πώς οι Αμερικανοί αντιλαμβάνονται το ρόλο της κυβέρνησης στη ζωή τους. Καθοριστικός παράγοντας είναι η ιδεολογία: οι συντηρητικοί είναι λιγότερο πιθανό να απαντήσουν θετικά στην ερώτηση εάν έχουν χρησιμοποιήσει «κρατικό κοινωνικό πρόγραμμα», σε αντίθεση με τους φιλελεύθερους, παρά το γεγονός ότι αμφότεροι παραδέχονται ότι γενικά έχουν επωφεληθεί.

Όλοι σχεδόν οι Αμερικανοί στηρίζουν την άσκηση κοινωνικής πολιτικής με τους φόρους που καταβάλλουν στο κράτος και, έως ένα σημείο, όλοι σχεδόν επωφελούνται. Ο διαχωρισμός του κυρίου Ρόμνεϊ σε έντιμους και ανέντιμους πολίτες δε συνάδει με το πώς αντιλαμβάνονται οι Αμερικανοί την κυβέρνησή τους. Οι ρόλοι των «κατασκευαστών του πλούτου» (makers) και αυτών που τον εκμεταλλεύονται (takers), για να μιλήσουμε με τους όρους του Πίτερ Σβάιτσερ, όχι μόνο δεν είναι σαφώς διαχωρισμένοι, αλλά εναλλάσσονται – και δεν αποτελούν αποκλειστικό γνώρισμα ούτε των συντηρητικών ούτε των φιλελεύθερων.