Σε ελεύθερη πτώση βρίσκεται το -από σχεδόν τρεις δεκαετίες πριν- όραμα της Μελίνας Μερκούρη, για την προσπάθεια θεατρικής παρουσίας, ανάπτυξης και εκπαίδευσης στην Περιφέρεια, που υλοποιήθηκε μέσω των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων της χώρας. Αυτό γιατί σήμερα ουδείς θέλησε να πιστέψει κεντρικά, αλλά σε πολλές περιπτώσεις αυτοδιοικητικά, την προσφορά του έργου τους. Δεκαπέντε Δημοτικά Περιφερειακά θέατρα επιχορηγούνταν έως πρότινος με το ένα τρίτο του προϋπολογισμού του Εθνικού Θεάτρου, ενώ σήμερα η συνολική επιχορήγησή τους μόλις που αγγίζει το ένα έβδομο (!).

Ο θεσμός των ΔΗΠΕΘΕ, αποτελεί το σημαντικότερο κρατικό θεσμό της Θεατρικής και πολιτιστικής ανάπτυξης στην περιφέρεια, μετά το «Άρμα Θέσπιδος», που όμως απαξιώνουν, έχοντας ως πρόσχημα την «κρίση», τα καταστροφικά «μνημόνια» και τον «Καλλικράτη». Οι αυτοδιοικήσεις, ελλείψει κεντρικής χρηματοδότησης (ή με ψιχία από το Υπ. Πο που δεν καλύπτουν καν τις ανελαστικές τους ανάγκες), καλούνται να αναλάβουν το «βάρος» της χρηματοδότησής τους. Έτσι, ο φορέας αφήνεται στην «τύχη» των Δημοτικών Αρχών, ευελπιστώντας στην ευαισθησία και την αντίληψη του εκάστοτε Δημάρχου, που αφορά τόσο στην αναγκαιότητα ύπαρξής του φορέα, όσο στην πολιτιστική ανάπτυξη και εκπαίδευση του τόπου του.

Το Υπουργείο πολιτισμού με την εδώ και τρία χρόνια απόλυτη στάση αποχής και την απουσία κάθε ίχνους ενδιαφέροντος για το θεσμό, τον σέρνει πίσω από την κουτσή του άμαξα αφήνοντάς τον να ξεψυχήσει μονάχος, εφόσον δεν προβαίνει σε καμία απολύτως αλλαγή της αρρωστημένης πλέον κατάστασής του. Αντιθέτως, μείωσε τη χρηματοδότησή του 50%, προκαλώντας και την αντίστοιχη μείωση της χρηματοδότησης του υπολοίπου 50% από τον εκάστοτε Δήμο.

Τον Απρίλη του 2011, Διευθυντές και Πρόεδροι των 15 ΔΗΠΕΘΕ, κληθήκαμε για συνάντηση με τον τότε Υπουργό Πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο, προκειμένου να συζητήσουμε τα προβλήματα των Περιφερειακών Θεάτρων και να βρούμε άμεση λύση για τη «σωτηρία» του θεσμού. Στη συνάντηση αυτή λίγο ως πολύ, ο τότε Υπουργός Πολιτισμού, μετά από την έντονα εκφρασμένη δυσαρέσκεια όλων μας για την καταστροφική ανοχή και απαξίωση από το Υπουργείο Πολιτισμού, μας ανακοίνωσε καθησυχαστικά την πρόθεση του Υπουργείου να στηρίξει το θεσμό με αλλαγές στα «κακώς κείμενα», πάντα μέσα από τη «συζήτηση» και τις προτάσεις που καταθέσαμε όλοι οι Διευθυντές, για την αποτελμάτωση του θεσμού και την υγιή επανεκκίνησή του.

Τίποτε από όλα αυτά δε συνέβη έως και σήμερα. Οι προγραμματικές συμβάσεις των ΔΗΠΕΘΕ συνεχίζουν να έχουν «προσωρινή» μορφή (εδώ και τρία χρόνια), οι οποίες λήγουν και ανανεώνονται κάθε έξι μήνες! Με τον τρόπο αυτό, καθίστανται τα ΔΗΠΕΘΕ έρμαια της πολιτικής απροθυμίας, ενώ οι επιχορηγήσεις συνεχίζουν να μειώνονται -ή σε περιπτώσεις να μην καταβάλλονται καν-. Ο ετήσιος καλλιτεχνικός και εκπαιδευτικός προγραμματισμός είναι αδύνατον να πραγματοποιηθεί και ο φορέας πνέει τα λοίσθια.

Μερικά επιπλέον δυνατά χαστούκια από το Υπουργείο Πολιτισμού για το φορέα, αποτελούν οι μονομερείς «διορθώσεις» ή αφαιρέσεις σημαντικών για τη λειτουργία και τη χρηματοδότηση των ΔΗΠΕΘΕ όρων των Προγραμματικών Συμβάσεών τους. Οι «διορθώσεις» ή αφαιρέσεις αυτές, εντείνουν τα ήδη σημαντικά προβλήματα του θεσμού, ενώ δημιουργούν και σοβαρό πλήγμα στον εργασιακό κλάδο από τη μείωση των παραγωγών και άρα τη χρήση κατά πολύ μικρότερου αριθμού επαγγελματιών ηθοποιών, ως είχε συμφωνηθεί με το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών και αναφέρονταν ρητά στις αρχικές προγραμματικές συμβάσεις των ΔΗΠΕΘΕ.

Η εξαθλίωση των Περιφερειακών Θεάτρων δολοφονεί το θεσμό. 18 χρόνια μετά, θανατώνει το όραμα και τη Μελίνα για δεύτερη φορά

*Ο κ. Γιάννης Ζαφείρης είναι Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Δη.Πε.Θε Βορείου Αιγαίου