Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, υπάρχει ανάγκη δημιουργίας ανεξάρτητων δημοσιονομικών ινστιτούτων. Δηλαδή, ανεξάρτητων μη κυβερνητικών επιστημονικών φορέων οι οποίοι στόχο έχουν τη χρήση σύγχρονων εργαλείων της εφαρμοσμένης οικονομικής επιστήμης προκειμένου, πρώτον, να παρακολουθούν την εκτέλεση του δημοσιονομικού προγράμματος όπως έχει ανακοινωθεί από την εκάστοτε κυβέρνηση και, δεύτερον, να ποσοτικοποιούν τις επιπτώσεις των εξαγγελιών και προγραμμάτων των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Τέτοια ινστιτούτα υπάρχουν σε όλες σχεδόν τις αναπτυγμένες και δημοκρατικές κοινωνίες, όπως η Βρετανία, οι ΗΠΑ και η Σουηδία. Με τα χρόνια τα ινστιτούτα αυτά έχουν αποκτήσει μεγάλη αξιοπιστία και οι ποσοτικές εκτιμήσεις και προβλέψεις τους λαμβάνονται σοβαρά υπόψη τόσο από τον πολιτικό κόσμο όσο και από τους ψηφοφόρους. Μάλιστα τα διάφορα πολιτικά κόμματα ζητούν τα ίδια να κριθούν οι επιπτώσεις των οικονομικών προγραμμάτων τους σε μια προσπάθεια να πείσουν τους ψηφοφόρους.
Ειδικά στην Ελλάδα που υπάρχει έντονη δημοσιονομική ψευδαίσθηση, με την έννοια ότι πολύς κόσμος δυσκολεύεται ή δεν θέλει να αντιληφθεί τις επιπτώσεις των διαφόρων μέτρων και υποσχέσεων, η δημιουργία τέτοιων ινστιτούτων θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη κοινωνικά.
Το κόστος τους είναι ελάχιστο. Αρκεί να συντονιστούν μερικοί καλοί επιστήμονες και να δοθούν κάποιες μικρές αρχικές δωρεές για την κάλυψη του κόστους κάποιων νέων συνεργατών μερικής απασχόλησης. Από ένα χρονικό σημείο και μετά αυτοί οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί είναι αυτοχρηματοδοτούμενοι.
Υποθέτω ότι μια εύκολη κριτική είναι πως τα οικονομικά υποδείγματα πέφτουν έξω. Είναι αλήθεια ότι ποτέ δεν θα υπάρξει το τέλειο οικονομικό υπόδειγμα. Οι οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις είναι περίπλοκες και μερικές φορές αυτά τα υποδείγματα κάνουν σφάλματα ακόμη και αν κατασκευάζονται από εξαιρετικούς επιστήμονες. Αυτό όμως είναι μια μηδενιστική απόρριψη. Ας ξεκινήσουμε, και μπορούμε συνέχεια να κάνουμε διορθώσεις και επεκτάσεις. Ετσι προχωράει η επιστήμη ούτως ή άλλως σε όλον τον κόσμο. Επίσης, η οικονομική επιστήμη έχει μάθει πολλά μετά τη διεθνή κρίση του 2008.

Ο κ. Αποστόλης Φιλιππόπουλος είναι καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και επιστημονικός εταίρος του CESifo του Μονάχου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ