ΤΟ ΒΗΜΑ – LE MONDE

Κατάπληξη: στις 6 Μαΐου, η νεοφασιστική Χρυσή Αυγή μπήκε στην ελληνική βουλή. Εμβλημα εμπνευσμένο από τη σβάστικα, χιτλερικός χαιρετισμός, το «Mein Kampf» ως σημείο αναφοράς, ρατσιστική και αντισημιτική ιδεολογία, άρνηση του ολοκαυτώματος, ξυλοδαρμοί μεταναστών, απειλές εναντίον δημοσιογράφων, προσωπολατρία. Η Χρυσή Αυγή συγκαταλέγεται μεταξύ των άμεσων απογόνων του γερμανικού Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος το οποίο βύθισε στο χάος και το αίμα την Ευρώπη και τον κόσμο.

Αυτή η αναβίωση της ναζιστικής ιδεολογίας δεν αφορά αποκλειστικά την Ελλάδα. Στην Αυστρία για παράδειγμα, το ακροδεξιό FPO είναι το φαβορί για τις επόμενες εκλογές.

Η αναβίωση αυτή κατέστη δυνατή μέσα από μια αμφισβήτηση της συμβίωσης την οποία ενορχήστρωσαν τα ακροδεξιά κόμματα υιοθετώντας την στρατηγική που εφάρμοσε στην Ολλανδία το Κόμμα της Ελευθερίας του Γκερτ Βίλντερς στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αυτή συνίσταται στο να αποκρύπτεται η ρητορική της «ανισότητας των φυλών» πίσω από την πολιτισμική μάσκα του «αγώνα κατά της ισλαμοποίησης της Ευρώπης».

Λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που ευνοεί την φρενήρη αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων και ενισχύει τις ανησυχίες για την παρακμή της Γηραιάς Ηπείρου, η στρατηγική αυτή αποδείχτηκε επικίνδυνα αποτελεσματική.

Επέτρεψε σε ακροδεξιά κόμματα που «αποδαιμονοποιήθηκαν» να στηρίξουν ή να συμμετάσχουν σε κυβερνητικούς συνασπισμούς και συνέβαλε στο να καθιερωθούν ρατσιστικές και αντισημιτικές εκφράσεις στους κόλπους των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Τελικά αυτή η «αποδαιμονοποιημένη» ακροδεξιά προετοίμασε το έδαφος για τα κόμματα με τα οποία μοιράζεται την ρατσιστική και αντισημιτική ιδεολογία τα οποία, όπως ακριβώς η Χρυσή Αυγή, μπορούν πλέον να μετρούν εκλογικές επιτυχίες και να εκφράζουν ανοιχτά το μίσος.

Απέναντι σ’ αυτή την φοβερή κατάσταση που ενσαρκώνει η είσοδος νεοφασιστών στο ελληνικό κοινοβούλιο, εμείς δηλώνουμε ότι «Είμαστε όλοι έλληνες εβραίοι!». Δεν δεχόμαστε, στην Ελλάδα ή αλλού στην Ευρώπη, οι εβραίοι, οι μετανάστες, οι μουσουλμάνοι, οι Ρομά ή οι μαύροι να φοβούνται για την ζωή τους επειδή είναι αυτό που είναι.

Καλούμε όλους τους πολίτες, τα κόμματα, τα συνδικάτα, τις δυνάμεις της κοινωνίας των πολιτών, τους διανοούμενους και τους καλλιτέχνες να αντιταχθούν στην ακροδεξιά αναβιώνοντας το ευρωπαϊκό όνειρο. Το όνειρο μιας ηπείρου που θυμάται ότι οικοδομήθηκε στα ερείπια που άφησε ο ναζισμός. Μιας ηπείρου απαλλαγμένης από τον ρατσισμό και τον αντισημιτισμό.

Όμως για να πραγματοποιηθεί το όνειρο αυτό, πρέπει να βάλουμε τέλος σε δυο δόγματα. Πρώτον, σ’ εκείνο της λιτότητας που περιορίζει τις προοπτικές των νέων μόνο στην αποπληρωμή του χρέους, σαν γενιές ολόκληρες να πρέπει να θυσιαστούν στον βωμό της μόνιμης λιτότητας.

Δεύτερον, στο δόγμα της «Ευρώπης-φρούριο» που ευνοεί την αντιμεταναστευτική ρητορική καθώς και το κλείσιμο των συνόρων την στιγμή που η Ευρώπη έχει ανάγκη τους μετανάστες αν θέλει να διατηρήσει ένα ουσιώδες στοιχείο της μεταπολεμικής ευρωπαϊκής ταυτότητας: το σύστημα κοινωνικής προστασίας.

Είναι σήμερα πρωταρχικής σημασίας οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να επανασυνδεθούν με την λαχτάρα για δημοκρατία, κοινωνική πρόοδο, ισότητα και προστασία εκείνων πάνω στους οποίους επικεντρώνεται η ρατσιστική και κοινωνική βία που έχουν επιδεινωθεί λόγω της κρίσης.

Παρόλο που η ευρωπαϊκή ιδέα επικρίνεται συχνά, μας φαίνεται επιτακτική η ανάγκη για περισσότερη Ευρώπη, πιο έντονα, πιο γρήγορα, πιο δυνατά, και για να ξαναδώσουμε πνοή στο ευρωπαϊκό όνειρο. Αν δεν πραγματοποιηθεί το όνειρο αυτό, θα καταδικαστούμε να περιπλανιόμαστε μέσα σ’ έναν εφιάλτη, στην Ελλάδα όπως και αλλού στην Ευρώπη.

*Ο κ. Antony Gidddens είναι κοινωνιολόγος, ο κ. Adam Michnik ιστορικός και πρώην μέλος της Σολινταρνόσκ, ο κ. Elie Wiesel συγγραφέας και νομπελίστας ειρήνης. Το άρθρο υπογράφουν επίσης, μεταξύ άλλων, ο κ. Dario Fo, νομπελίστας λογοτεχνίας, ο κ. Bernard Kouchner, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, ο κ. Bernard-Henri Levy, φιλόσοφος, και ο κ. Oliviero Toscani, φωτογράφος