Η παραζάλη των εκλογών θολώνει την κρίση του μυαλού. Πολιτικοί και ψηφοφόροι παρασυρόμαστε από τις ταυτίσεις και τις απωθήσεις μας, από τις νικηφόρες ή απλά επιβιωτικές προσδοκίες μας. Η ανάγκη της εκλογικής επιλογής τροφοδοτεί τάσεις αντιπαράθεσης ή και διχασμού. Το αμείλικτο όμως τελικό ερώτημα, μέσα στην τραγική κατάσταση που βιώνει η χώρα μας, δεν είναι ποιο κόμμα ή ποιοι ψηφοφόροι θα βρεθούν πρόσκαιρα καβάλα στην ιστορία. Αλλά αν η Ελλάδα θα βρεθεί καβάλα ή ποδοπατημένη από την ιστορία.

Όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι κανένα κόμμα δεν θα πετύχει αυτοδυναμία στις εκλογές. Ο ΣΥΡΙΖΑ ή η ΝΔ θα έρθουν πρώτο κόμμα, αλλά θα χρειαστούν τη συνεργασία ή την ανοχή κι άλλων κομμάτων, για να μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση.

Από τα κόμματα που θα έχουν εκπροσώπηση στην ερχόμενη Βουλή, το ΚΚΕ και η Χρυσή Αυγή αποκλείονται ή αυτοαποκλείονται από κάθε συνεργασία. Η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, η ΔΗΜΑΡ και η Δράση-Δημιουργία Ξανά, αν εισέλθει τελικά στη Βουλή, έχουν τοποθετηθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υπέρ της επαναδιαπραγμάτευσης του μνημονίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες υπέρ της καταγγελίας του.

Αν έρθει πρώτο κόμμα ο ΣΥΡΙΖΑ και επιμείνει στη γραμμή καταγγελίας του μνημονίου, τότε η μόνη περίπτωση για να έχουμε κυβέρνηση είναι να εξασφαλίσει τη συνεργασία των Ανεξάρτητων Ελλήνων ή την ανοχή τους. Μικρή είναι η πιθανότητα ανοχής του από τη ΔΗΜΑΡ. Ή ανοχής από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ με στόχο το «άδειασμα» του ΣΥΡΙΖΑ.

Είναι διαθέσιμοι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες να αλληλοϋποστηριχθούν; Και με ποιους όρους; Αυτό το ερώτημα πρέπει να απαντηθεί από τους ίδιους πριν από τις εκλογές, τώρα και δίχως περιστροφές. Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως είναι πολύ δύσκολη μια τέτοια συνεργασία.

Έστω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πάντα με αμετάκλητη τη γραμμή καταγγελίας του μνημονίου κατορθώνει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να σχηματίσει κυβέρνηση. Θα έχει να αντιμετωπίσει: Το περαιτέρω ξεχαρβάλωμα της κρατικής μηχανής λόγω της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου. Μειωμένα έσοδα από φόρους. Σημαντική μείωση των εσόδων από τον τουρισμό. Δυσπιστία, αν όχι υπονόμευση, από τους ξένους δανειστές και πιθανότατα αναστολή του δανεισμού για κάποιο τουλάχιστο χρονικό διάστημα. Αντιδράσεις από την εγχώρια επιχειρηματική τάξη, αλλά κι από τους ποικίλους πολιτικούς του αντιπάλους, που θα έχουν συγκεντρώσει αθροιστικά πάνω από το 50% των ψήφων στις εκλογές.
Πόσο καιρό θα μπορέσει να αντέξει; Και τι θα επακολουθήσει μετά για τον λαό και τη χώρα;

Αν έρθει πρώτο κόμμα η ΝΔ, θα αναγκασθεί να σχηματίσει κυβέρνηση με τη συνεργασία ή την ανοχή του ΠΑΣΟΚ, της Δράσης-Δημιουργίας Ξανά και ενδεχομένως και της ΔΗΜΑΡ. Μια τέτοια κυβέρνηση μπορεί να έχει την υποστήριξη από τους ξένους δανειστές και την εγχώρια επιχειρηματική τάξη, θα βρεθεί όμως κι αυτή αντιμέτωπη με το ίδιο ξεχαρβάλωμα του κράτους και με την ίδια οικονομική καχεξία. Κι επιπλέον θα έχει απέναντί της πάνω από το 50% του ελληνικού λαού και μάλιστα των πιο φτωχών, πιο νεανικών και πιο μαχητικών κοινωνικών του στρωμάτων.
Αυτή η κυβέρνηση έχει περισσότερες πιθανότητες πολιτικής αντοχής, πολύ δύσκολα όμως θα μπορέσει να συνενώσει και να συνεγείρει τον λαό στην αναγκαία προσπάθεια οικονομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής ανόρθωσης.

Η Ελλάδα βιώνει μια κατα-στροφή. Έχει επειγόντως ανάγκη από μια ανα-στοφή. Μιαν αναγέννηση. Είναι μια ένδοξη αλλά μικρή χώρα. Έχει ανάγκη διεθνών συμμαχιών, διεθνούς υποστήριξης. Σήμερα είναι παγκοσμίως αρνητικά δακτυλοδεικτούμενη. Δεν φταίνε μόνο οι ξένοι γι’ αυτό, μόνο η ασύδοτη κερδοσκοπία, μόνο οι ανίκανοι και διεφθαρμένοι πολιτικοί. Φταίνε. Μα φταίμε κι εμείς όλοι οι Έλληνες, ο καθένας και η καθεμία από εμάς ξεχωριστά, με ό,τι μικρό ή μεγάλο μερίδιο ευθύνης μας αναλογεί. Για όσο λίγο ή πολύ βουτήξαμε το χέρι στο μέλι, για όσο αντικοινωνικά παρανομήσαμε, για όσο αδιαφορήσαμε, για όσο αφεθήκαμε να παρασυρθούμε από ιδιοτελείς κι ανίκανους δημαγωγούς, για όσο ανούσια κοκορομαχήσαμε. Για να αναγεννηθεί η Ελλάδα, για να γίνει διεθνώς θετικά δακτυλοδεικτούμενη, δεν αρκεί να αναγεννήσουμε τους πολιτικούς μας, δεν αρκεί να αντιμετωπίσουμε τους ξένους ή εγχώριους υπονομευτές μας. Πρέπει να αναγεννηθούμε εμείς οι ίδιοι, ατομικά και συλλογικά. Να γίνουμε περισσότερο δημιουργικοί, συλλογικοί, αλληλέγγυοι, δημοκρατικοί. Λιγότερο κομπιναδόροι, ατομιστές, ιδιοτελείς, διχαστικοί.

Έχουμε επιβιωτική ανάγκη από μια κυβέρνηση, από μια πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική νοοτροπία και διαχείριση, της ευρύτερης δυνατής συνεργασίας. Που θα συγκροτηθεί από τους εντιμότερους κι ικανότερους συμπολίτες μας μέσα κι έξω από το υπάρχον πολιτικό προσωπικό και η οποία θα καλέσει όλους τους Έλληνες σε συστράτευση. Που θα μεριμνήσει για τα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα, θα ασχοληθεί βήμα βήμα με την παραγωγική και πολιτισμική ανόρθωση της χώρας και θα απευθυνθεί ενιαία με αξιοπρέπεια, πρόγραμμα, πνεύμα συνεργασίας αλλά και δικαιοσύνης, στη διεθνή και στην ευρωπαϊκή κοινότητα.

Η συνεργασία επιβάλλεται από την ίδια τη σημερινή άθλια κοινωνική πραγματικότητα. Επιβάλλεται από τον σεβασμό της δημοκρατίας, από τα ίδια τα αποτελέσματα των εκλογών της 17ης Ιουνίου, όπως κι αν αυτά τελικά διαμορφωθούν. Ήδη από τώρα τα πολιτικά κόμματα που προσβλέπουν στη συνεργασία πρέπει να έρθουν σε συνεννόηση για την προετοιμασία της επόμενης μέρας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η ανερχόμενη πολιτική δύναμη της χώρας. Είτε έρθει πρώτο κόμμα είτε δεύτερο, η δική του στάση στο ζήτημα της συνεργασίας θα κρίνει πολλά. Από τι θα καθορισθεί αυτή η στάση; Εύλογα υποθέτω από το συμφέρον και την επιθυμία του λαού. Αν έρθει πρώτο κόμμα, αυτό το συμφέρον κι αυτή η επιθυμία επιβάλλουν να κυβερνήσει μόνο του; Ή έστω σε συνεργασία με κάποιο άλλο κόμμα ή με την ανοχή του; Αν έρθει δεύτερο κόμμα, αυτό το συμφέρον κι αυτή η επιθυμία επιβάλλουν να κυβερνηθεί ο τόπος κυρίως από τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ;

Η συνεργασία δεν υλοποιείται δίχως αμοιβαίους συμβιβασμούς. Η ιστορία θα δείξει αν θα καταστραφούν περαιτέρω ο λαός κι η χώρα ή αν και πότε θα αναγεννηθούν. Και ποια θα είναι και η τύχη των ενδεχομένως ασυμβίβαστων. Εμείς μόνο ιστορική εμπειρία έχουμε. Από δύο-τρεις εμφύλιους τα τελευταία κοντά διακόσια χρόνια της νεώτερης ιστορίας μας. Με τα γνωστά αποτελέσματα.