Ο εκδότης

Ο Αντρέ Σιφρίν, που βρίσκεται αυτές τις ημέρες στην Ελλάδα, δεν είναι η τυπική περίπτωση του μπίζνεσμαν αμερικανού εκδότη. Είναι ένας εκδότης-διανοούμενος που στη ζωή του ρίσκαρε εκδοτικά (με άγνωστους συγγραφείς στην Αμερική), που άνοιξε δρόμους στον φιλελεύθερο (και αριστερό, όπως το εννοούν στις ΗΠΑ) στοχασμό, που καθιέρωσε τον Τσόμσκι, που εξέδωσε τους μαρξιστές βρετανούς ιστορικούς Ερικ Χόμπσμπαουμ και Κρίστοφερ Χιλ, που έφερε στις ΗΠΑ τον Φουκό. Δημιούργημα του Γέιλ και του Κέμπριτζ, ο Σιφρίν συνδυάζει όσο κανένας άλλος αμερικανός εκδότης την αμερικανοευρωπαϊκή παράδοση. Η Ευρώπη βαραίνει ιδιαίτερα στην κουλτούρα του – και μάλιστα στην εκδοτική του κουλτούρα. Γεννημένος στο Παρίσι, είναι γιος του πολυμήχανου ρωσοεβραίου εκδότη Ζακ Σιφρίν, του δημιουργού της πασίγνωστης σειράς της Πλειάδος. Το καλοκαίρι του 1941 η οικογένεια Σιφρίν εγκατέλειψε τη Γαλλία για τις ΗΠΑ από τον φόβο των ναζί, όπως και πολλοί άλλοι ευρωπαίοι εβραίοι.

Ο Αντρέ Σιφρίν, που είχε γεννηθεί το 1935, μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη μέσα σ’ έναν κόσμο διανοουμένων, τόσο Αμερικανών όσο και προσφύγων, σαν τη Χάνα Αρεντ. Στη δεκαετία του 1950 σπουδάζει στο Γέιλ, όταν το αμερικανικό πανεπιστήμιο – εποχή Μακάρθι – είναι ακόμα πολύ συντηρητικό, εμποδίζοντας την ελεύθερη διακίνηση ιδεών. Βρίσκει την πραγματική ελευθερία του στο Κέμπριτζ. Και το 1962 αρχίζει την εκδοτική περιπέτειά του στον εκδοτικό οίκο Πάνθεον – συνδεδεμένο με τον πατέρα -όπου πραγματικά διέπρεψε. Εγκατέλειψε το Πάνθεον πολλά χρόνια αργότερα, όταν ο ιδιοκτήτης του, Random House, απαιτούσε μεγαλύτερη κερδοφορία και καθόλου εκδοτικό και πνευματικό ρίσκο. Ιδρυσε τον δικό του ανεξάρτητο εκδοτικό οίκο, το New Press.

Αγάπησα τον Σιφρίν μέσα από την αυτοβιογραφία του (Α political education), ένα εξαιρετικό κείμενο για την Αμερική του ’50 και του ’60, για την Ευρώπη, για τον κόσμο των εκδοτών, για συγγραφείς και κείμενα. Και βρήκα απαντήσεις σε πολλά ζητήματα που με απασχολούν, κυρίως για τον κόσμο των εκδόσεων, της λογοτεχνίας και των Μedia, στα στοχαστικά δοκίμιά του Εκδόσεις χωρίς εκδότες και Οι λέξεις και το χρήμα (στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αιώρα).

* Ο Αντρέ Σιφρίν θα μιλήσει την Τετάρτη 30 Μαΐου, στις 6.30 μ.μ., στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (αμφιθέατρο Καράγιωργα ΙΙ) με θέμα την κρίση των Μέσων, καλεσμένος από το Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού.