O Φαρίντ Ζακάρια που έγραψε εδώ ότι θα πρέπει να ευχαριστούμε τους Γερμανούς, κατά καιρούς έχει πει πολλά και διαφορετικά και από τις δύο πλευρές του αμερικάνικου κέντρου.

Ο τίτλος είναι προβοκατόρικος, αλλά το κομμάτι είναι απλώς μια επανάληψη του δόγματος υπέρ της λιτότητας όπως υποστηρίζεται παγκοσμίως από τους συντηρητικούς. Ο Ζακάρια όμως είναι από τους πλέον αναγνωρίσιμους πολιτικούς σχολιαστές στην Αμερική, έχει τις σωστές σπουδές και το σωστό βιογραφικό, και τον έχουν πει από liberal (συνώνυμο του αριστερού στην Αμερική) μέχρι συντηρητικό. Ρίχνοντας μια ματιά στα κείμενά του την εποχή που ήταν διευθυντής του Newsweek International (έφυγε την εποχή που βούλιαζε η αμερικάνικη έκδοση) βλέπεις ότι πραγματικά έχει υποστηρίξει τα πάντα, όχι ακριβώς από το στρατόπεδο των Δημοκρατικών, περισσότερο σαν εσωτερική αντιπολίτευση είναι η αρθρογραφία του.

Η απάντηση στην κρίση αν έρχεσαι από την πολιτική θέση του οικονομικού συντηρητισμού, αν ας πούμε θαυμάζεις την πολιτική της Θάτσερ, είναι η λιτότητα. Τότε προφανώς ταυτίζεσαι με αυτά που λέει ο Ζακάρια (παρόλο που δεν τη θέλει για τις ΗΠΑ). Αν είσαι προοδευτικός είναι η ανάπτυξη και αυτό εκφράζεται για παράδειγμα σε αυτό το editorial των New York Times.

Οι αποφάσεις που παίρνεις βασίζονται στο πόσο σε ενδιαφέρει η κοινωνική δυστυχία και η ύπαρξη κοινωνικού ιστού και κράτους. Αν δεν είναι πρώτα στην ατζέντα σου μπορείς να επιλέξεις λιτότητα. Κάποια στιγμή θα αποδώσει, αν έχει μείνει κανείς.

Δύο χρόνια μετά την κρίση είναι προφανές ότι το πρόβλημα είναι πολιτικό, ακριβώς γιατί έχει επηρεαστεί σε όλο αυτό το διάστημα από την πολιτική θέληση ή την απουσία της, και τις ιδεολογίες όλων των παικτών. Το κύριο επιχείρημα από την αρχή, σε οποιοδήποτε επίπεδο και αν συζητιόταν, στις επίσημες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες, ή στις παμπ της Αγγλίας, έφτανε πάντα σε μία απλή πρόταση ηθικού περιεχομένου, άρα πολιτικού: οι Ελληνες είπαν ψέματα, συσσώρευσαν χρέος, έχουν την ηθική υποχρέωση να πληρώσουν. Το επιχείρημα πλέον έχει γυρίσει. Η λιτότητα δεν ήταν ποτέ η μόνη λύση και ούτε όπως αποδείχτηκε ικανός παράγοντας πίεσης οποιασδήποτε κάστας για να κάνει οποιεσδήποτε μεταρρυθμίσεις, όπως ξαναλέει ο Ζακάρια.

Ο Ζακάρια λέει αυτά που λέει επειδή είναι συντηρητικός, όχι γιατί είναι αντικειμενικός. Tον Νοέμβριο του 2001 ήταν από τους δημοσιογράφους που είχε καλέσει ο υπερσυντηρητικός τότε αναπληρωτής υπουργός άμυνας Πολ Γούλφοβιτς σε μυστική συνάντηση. Αυτό ακόμα και τότε, δύο μήνες μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους δεν ήταν ούτε συνηθισμένο, ούτε προφανώς συμβατό με την ανεξάρτητη δημοσιογραφία που υπηρετείται στην Αμερική –κατά πλειοψηφία- με μεγαλύτερο έλεγχο, από ότι για παράδειγμα στην Ελλάδα. Το δόγμα που υποστήριζε ο Γούλφοβιτς ήταν ως γνωστόν η μονομερής στρατιωτική παρέμβαση για την προστασία των αμερικάνικων συμφερόντων.

Πέντε χρόνια μετά, το 2006, ο Bob Woodward, θρυλικό πρόσωπο για την αμερικάνικη δημοσιογραφία μετά την αποκάλυψη του Watergate την δεκαετία του 70, ανέφερε αυτή την συνάντηση, που θεωρήθηκε αμέσως σκανδαλώδης, σε βιβλίο του. Ο Ζακάρια δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι (σε μήτινγκ με ισχυρό μέλος της κυβέρνησης όταν αποφασιζόταν η επέμβαση στο Αφγανιστάν και συζητιόταν αυτή του Ιράκ) δεν ήξερε ότι θα προέκυπτε περίληψη των λεγομένων του και έντυπη ενημέρωση για την κυβέρνηση.

Ένα χρόνο πριν το 2005 είχε υποστηρίξει τον Γούλφοβιτς για την προεδρία του στην World Bank επειδή μόνο αυτός μπορούσε να σώσει τον Τρίτο Κόσμο από την πείνα. Ηταν μία σταθερή σχέση. Δεν γνωρίζω την εξέλιξή της.