Στη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, οι Γερμανοί εκπαίδευαν με επιτυχία γεράκια. Τα Γερμανικά γεράκια λοιπόν, προέβαιναν στη «σύλληψη» Βρετανικών περιστεριών τα οποία πετούσαν πάνω από το στενό της Μάγχης με προορισμό το Λονδίνο μεταφέροντας κατασκοπευτικά μηνύματα για τις θέσεις του Γερμανικού Στρατού. Αν και ευφυής ως μέθοδος, η χρήση των εκπαιδευμένων γερακιών δεν μπόρεσε να αλλάξει τη ροή του πολέμου.
Σήμερα οι Γερμανοί προωθούν σιδηρά δημοσιονομική πειθαρχία με τη μορφή δημοσιονομικού συμφώνου το οποίο, ως μοντέρνο γεράκι, θα «συλλαμβάνει» και θα τιμωρεί όσα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης «παραβιάζουν» το 3% όριο στο λόγο δημόσιο έλλειμμα/ΑΕΠ ανεξάρτητα από το εάν τα κράτη αυτά βρίσκονται σε κύκλο ανάπτυξης ή βαθιάς ύφεσης.
Η προώθηση του δημοσιονομικού συμφώνου συμπίπτει με την ανεργία στην Ευρωζώνη να καταγράφεται στο 10,8% και την ανεργία στους νέους ηλικίας 15-24 ετών να βρίσκεται στο 21,6%. Το πρόβλημα της ανεργίας είναι ακόμα οξύτερο σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία και Ιρλανδία οι οποίες αντιπροσωπεύουν το καθόλου ευκαταφρόνητο 35% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης. Πράγματι, η ανεργία στους νέους καταγράφει 32% σε Ιταλία και Ιρλανδία, φτάνει το 35% στην Πορτογαλία και εκτινάσσεται στο 50,5% σε Ισπανία και Ελλάδα.
Το μεσοπρόθεσμο μέλλον της ανεργίας κάθε άλλο παρά ρόδινο διαγράφεται. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, η Ευρωπαϊκή οικονομία θα συνεχίσει να υπολειτουργεί την περίοδο 2012-2013. Πράγματι, το παραγωγικό κενό (διαφορά μεταξύ ΑΕΠ και δυνητικού ΑΕΠ ως ποσοστό του δυνητικού ΑΕΠ) υποδηλώνει υστέρηση της Ευρωζώνης σε σχέση με τις δυνατότητες της κατά 3,5% τόσο το 2012 όσο και το 2013. Το παραγωγικό κενό έχει ιδιαίτερη σημασία για τις προοπτικές της ανεργίας καθώς, σύμφωνα με τον απλό οικονομικό νόμο Okun’s law, όσο περισσότερο υστερεί μια οικονομία σε σχέση με τις δυνατότητες της, τόσο περισσότερο αυξάνεται η ανεργία.
Αντί λοιπόν της προώθησης δημοσιονομικού συμφώνου το οποίο θα επιτείνει το ήδη οξύτατο πρόβλημα ανεργίας, οι ηγέτες της Ευρωζώνης καλούνται να δώσουν βαρύτητα στη δημιουργία του κατάλληλου οικονομικού κλίματος το οποίο θα αντιστρέψει τη συρρίκνωση των επενδύσεων (την οποία ο ΟΟΣΑ εκτιμά στο 0,4% το 2012 για την Ευρωζώνη) και θα ευνοήσει νέες θέσεις εργασίας. Σημειώνουμε ότι η Γερμανία, παρά τις ιδέες της για σιδηρά δημοσιονομική πειθαρχία, χαρακτηρίζεται από στασιμότητα στις επενδύσεις (19% σύμφωνα με την Eurostat) ενώ στην βαλλόμενη από τις αγορές Ισπανία οι επενδύσεις ξεπερνούν το 22% του ΑΕΠ.
Η ευρωζώνη δεν χρειάζεται να τιμωρήσει χώρες που βρίσκονται σε βαθιά ύφεση αλλά να υιοθετήσει πολιτικές για την μείωση του παραγωγικού κενού που την χαρακτηρίζει. Η αντιστροφή του κλίματος θα δημιουργήσει κύματα ανάπτυξης από τα οποία θα επωφεληθούν όλες οι χώρες της ευρωζώνης και θα μειώσουν την ανεργία.
Ο Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool και ο Θεόδωρος Παναγιωτίδης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και επισκέπτης Research Fellow στο Hellenic Observatory του London School of Economics.
