Συντάξεις πολιτικής αναπηρίας

Η επόμενη μέρα αργεί να ξημερώσει. Ζούμε, σαν κοινωνία, ένα βαθύ λυκόφως που παρατείνεται. Εμείς οι ίδιοι το παρατείνουμε πείθοντας τους εαυτούς μας ότι βρισκόμαστε σε παραλυτικό σκοτάδι. Το «εμείς» είναι, βέβαια, αγρίως ισοπεδωτικό. Αυτοί που υποφέρουν λιγότερο σκούζουν περισσότερο. Εκείνοι, και είναι πια πάρα πολλοί, που πλήττονται πράγματι, γίνονται βουβοί και αόρατοι. Μεταξύ αυτών που σκούζουν περισσότερο είναι οι έλληνες πολιτικοί.

Οι έλληνες πολιτικοί θρηνούν για την κατάντια της ελληνικής κοινωνίας, εκείνη όμως απαιτεί από τους πολιτικούς της μεγαλύτερη συμμετοχή: αφού δεν μπορούν να συγκρατήσουν τις αμοιβές και τις συντάξεις, να μειώσουμε τις αμοιβές τους και να κόψουμε τις συντάξεις τους. Η απαίτηση είναι ενδεικτική μιας κοινωνικής παθολογίας. Ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει στην Ελλάδα ένα αίτημα πολιτικής. Σ’ αυτή την κατάσταση, η πολιτική μας τάξη εξακολουθεί να βολεύεται: Ακόμη κι αν επίκειται ο μαζικός θάνατος μιας μερίδας της, επικρατεί η πεποίθηση ότι, ως δομή, θα αναπαραχθεί ασεξουαλικά, με κλωνοποίηση. Η Βουλή δεν είναι αυτό που φωνάζουν οι διαδηλωτές στο Σύνταγμα. Είναι χημικό εργαστήριο. Και αντιστοιχεί στη χημεία της ελληνικής κοινωνίας.

Αν κάποιος αμφιβάλλει, ας θυμηθεί το λιγωτικό άρωμα της χημικής αντίδρασης από την πρόσφατη «διαπραγμάτευση» μεταξύ των «κοινωνικών εταίρων». Οι έλληνες βιομήχανοι και έμποροι αποδείχτηκαν οι καλύτεροι εργοδότες του κόσμου: Ηθελαν να τα δώσουν όλα στους εργαζομένους τους. Και οι έλληνες εργαζόμενοι όφειλαν να είναι οι πιο ευτυχισμένοι του κόσμου. Εχουν τους καλύτερους εργοδότες και διατηρούν δεκατέσσερις μισθούς. Η κωμωδία της συλλογικής «διαπραγμάτευσης», εκτός από την υποκρισία της θηριώδους εισφοροδιαφυγής και μαύρης εργασίας, αποκαλύπτει και μια χαρακτηριστικά εσωστρεφή νοοτροπία. Μας ενδιαφέρει να κάνουμε μεγάλους τζίρους μεταξύ μας, ανταλλάσσοντας αγαθά και υπηρεσίες σε υψηλές τιμές και για την ανταλλαγή αυτή απαιτούνται αντίστοιχες αμοιβές.

Η κοινωνία έχει τους πολιτικούς που της αξίζουν. Η εικόνα των τριών πολιτικών βεδουίνων που πηγαινοέρχονταν ολονυχτίς στα κομματικά τους τσαντίρια προσποιούμενοι ότι διαπραγματεύονται με τους τροϊκανούς θα μείνει ανεξίτηλη στην ιστορική μνήμη της χώρας. Οι ίδιοι άνθρωποι, σαράφηδες του παρόντος, καλούνται να διαχειριστούν το μέλλον. Ενστικτωδώς παρατείνουν το παρόν, στο οποίο επιβιώνουν, ακόμη κι αν με τον τρόπο αυτό το παρόν μετατρέπεται όλο και πιο απειλητικά σε μια επιθανάτια κατάσταση. Ο,τι ισχύει για τη χώρα, ισχύει και για την πολιτική της τάξη συνολικά. Με δυο αναγκαίες υποσημειώσεις: Πρώτο, οφείλουμε να ελπίζουμε, μεθοδολογικά ότι η χώρα θα επιβιώσει της πολιτικής τάξης της. Δεύτερο, αν, όπως είπαμε, ό,τι ισχύει για την πολιτική τάξη ως δομή δεν ισχύει και για τις επιμέρους θεσμικές αντιπροσωπεύσεις της, είναι προφανές ότι το θανατικό ετοιμάζεται να χτυπήσει το ΠαΣοΚ.

Σε αντάλλαγμα της ψήφου τους στο δεύτερο μνημόνιο, βουλευτές του ΠαΣοΚ διαπραγματεύονται την παράταση της παρουσίας τους στα κοινοβουλευτικά έδρανα. Μάλλον δεν αντιλαμβάνονται ότι η στάση τους λίγο απέχει από εκείνη του κακοποιού που απειλεί με θάνατο τον όμηρό του αν δεν λάβει τα λύτρα. Αλλοι ζητούν να τους δέσουν και να ψηφίσουν ακούσια. Και άλλοι συναντούν δεξιούς συναδέλφους τους στο επίμονο και βαθύ υπόστρωμα του γηγενούς λαϊκισμού. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από όλους αυτούς χορηγώντας τους συντάξεις πολιτικής αναπηρίας, αν και αυτό θα στοίχιζε πολύ λιγότερο στη χώρα. Φαίνεται όμως πόσο η αποκομιδή τους από τη Βουλή είναι επείγουσα. Κυρίως, φαίνεται πόσο η συγκυβέρνηση ήταν και εξακολουθεί να είναι στρεβλή, επισφαλής και επικίνδυνη. Δηλαδή, πόσο είναι επείγουσα η διενέργεια εκλογών.

Η εξέλιξη αυτή δεν θα βλάψει το ΠαΣοΚ περισσότερο από τη σημερινή σήψη του. Η παράτασή της, αντίθετα, θα το οδηγήσει με μεγαλύτερη βεβαιότητα στην ολική ανάλωση, ιδιαίτερα αν το φάντασμα του αρχηγού του συνεχίσει να εμφανίζεται σποραδικά, μεταξύ Ιερουσαλήμ και Κοσταρίκας. Ισως ο κ. Παπανδρέου να μη θέλει να αφήσει κόμμα πίσω του. Αλλά, τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές, οι φωστήρες του σοσιαλισμού έχουν εγκλωβιστεί στο κουφάρι του οχήματος που κατρακυλάει στον γκρεμό. Η συναρμολόγηση ενός νέου οχήματος που θα μεταφέρει ενδεχόμενους επιζώντες επιχειρείται με τη συνδρομή προθύμων διανοουμένων και με ημερομηνία παράδοσης την επομένη των εκλογών. Το όχημα θα είναι ευρύχωρο, ώστε να μπορεί να συστεγάσει μέλη της ΠΑΣΠ και της ΟΝΝΕΔ από τη δεκαετία του ’80, που συναντώνται όψιμα σε μια ιδεολογία «τύπου Παπαδήμου». Το σχέδιο αυτό, όμως, δεν θα μπορέσει να ευδοκιμήσει πριν από την ανάλωση του κ. Σαμαρά. Και για να αναλωθεί ο κ. Σαμαράς πρέπει πρώτα να κυβερνήσει.

Από το κάδρο της πολιτικής διαχείρισης του μέλλοντος η Αριστερά είναι απούσα, υπό την έννοια ότι παρά τη δημοσκοπική της έκρηξη είναι πολιτικά στατική. Οι ηγέτες της ελληνικής Αριστεράς είναι αρκετά σώφρονες ώστε όσο ανεβαίνουν συνολικά στις δημοσκοπήσεις, τόσο να παγιώνουν τις μεταξύ τους διαιρέσεις και να ξορκίζουν έτσι τον εφιάλτη μιας κυβερνητικής προοπτικής. Η εικόνα αυτή, το παραδέχομαι, είναι ζοφερή. Ομως δεν βλέπω άλλη λύση από το να την ξετυλίξουμε γρήγορα. Να τελειώνουμε με δαύτους όσο ταχύτερα γίνεται, οπωσδήποτε πριν από τη λήξη της υποθήκης της χώρας, το 2020. Ως τότε, κάτι μπορεί να αρχίσει να αναδύεται, ελπιδοφόρο, από το άγνωστο.