Η πενία είναι γνωστό ότι ευνοεί τις τέχνες. Και τα πανεπιστήµια έχουν επιδοθεί τον τελευταίο καιρό στην τέχνη της εξοικονόµησης όσο και της ανάπτυξης των ιδίων πόρων και εσόδων τους. Η περίπτωση του µεγαλύτερου πανεπιστηµίου της χώρας, του ΑΠΘ, είναι χαρακτηριστική αλλά και ενδεικτική των πρωτοβουλιών που αναλαµβάνουν αυτή την περίοδο τα ιδρύµατα προκειµένου να ανταποκριθούν στις συνθήκες της κρίσης. Η εφαρµογή ενός προγράµµατος δραστικού περιορισµού των εξόδων του ΑΠΘ λοιπόν, το οποίο περιλαµβάνει από την προσαρµογή των λειτουργικών αναγκών του στα νέα οικονοµικά δεδοµένα ως την εφαρµογή νέων και αποδοτικότερων προγραµµάτων καθηµερινής λειτουργίας του, όπως νέα συστήµατα διαχείρισης αιθουσών αλλά και φύλαξης και καθαριότητας της πανεπιστηµιούπολης, έχει αποφέρει την εξοικονόµηση του 20% των µέχρι πρότινος ετήσιων δαπανών του.

Ενα µεγάλο πανεπιστήµιο όµως διαθέτει και σηµαντικές δυνατότητες αυτοδιαχείρισης. Μια σειρά από δράσεις οι οποίες µέχρι πρότινος ανατίθεντο σε τρίτους, αν αναληφθούν από το ίδιο το ίδρυµα, παρέχουν µεγάλες δυνατότητες ενίσχυσης των εσόδων του. Η διαχείριση λοιπόν των κυλικείων και των καταστηµάτων του πανεπιστηµίου, όπως και οι υπηρεσίες catering των εκδηλώσεών του, έχουν πλέον περάσει στην ευθύνη του ίδιου του ΑΠΘ. Η πρακτική αυτή αποδίδει πολλαπλά οφέλη, µε πρώτα ασφαλώς τα οικονοµικά, µια και τα κέρδη επιστρέφουν πλέον στο ίδιο το πανεπιστήµιο. Πέραν όµως των αυτονόητων, η πρακτική αποδίδει και πολλά παράπλευρα οφέλη, αφού οι θέσεις εργασίας που δηµιουργούνται ανατίθενται σε φοιτητές που αποδεδειγµένα έχουν ανάγκη µιας θέσης εργασίας µερικής απασχόλησης για να συνεχίσουν τις σπουδές τους.

Η δηµιουργία εκδοτικού οίκου από ένα ΑΕΙ µε 2.500 καθηγητές αποφέρει εκτός από την υψηλή ποιότητα των συγγραµµάτων και σηµαντικά οικονοµικά οφέλη για το ίδιο.

Μεγάλες οικονοµικές δυνατότητες ανοίγονται ακόµη και µέσω της αξιοποίησης της περιουσίας του ΑΠΘ. Η ένταξή του στο πρόγραµµα ΗΛΙΟΣ, µε την αξιοποίηση σηµαντικών αγροτικών του εκτάσεων για την παραγωγή «πράσινης» ενέργειας, εκτός που θα συµβάλει καθοριστικά στον στόχο της δηµιουργίας ενός «οικολογικού πανεπιστηµίου» θα αποφέρει ένα ετήσιο έσοδο της τάξης των 10 εκατ. ευρώ, ικανό να χρηµατοδοτήσει σηµαντικό µέρος της λειτουργίας του.

Και βέβαια επειδή πανεπιστήµιο δεν νοείται χωρίς την παραγωγή νέας γνώσης, αξίζει να σηµειωθεί ότι η ερευνητική δραστηριότητα στο ΑΠΘ εξακολουθεί να αποφέρει περισσότερα κέρδη από όσα ο κρατικός προϋπολογισµός του. Και ενώ τα ελληνικά πανεπιστήµια, επιστρατεύοντας τις επιστηµονικές γνώσεις που συγκεντρώνονται στους κόλπους τους και αξιοποιώντας το υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναµικό τους προσπαθούν να σταθούν όρθια, η πολιτεία αντί να τους εµπιστευθεί, υλοποιεί σχέδια ανάθεσης της διοίκησής τους σε… ιδιώτες.

Ο κ. Γιάννης Α. Μυλόπουλος είναι πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ