Από την πρώτη στιγμή που ο κ.Α.Σαμαράς χρησιμοποίησε τη λέξη «μπέσα» για να δικαιολογήσει την απόφασή του να μην συνυπογράψει τη δανειακή σύμβαση, ήταν φανερό ότι μπαίναμε σε επικίνδυνα μονοπάτια.

Γιατί βέβαια όταν σε μια πολιτική διαφωνία βάζεις ζητήματα ηθικής τότε ουσιαστικά αποκλείεις την δυνατότητα κοινά αποδεκτού συμβιβασμού- αποκλείεις δηλαδή την ουσία των πολιτικών διαδικασιών.

Ας είναι, άνθρωποι είμαστε και σφάλματα κάνουμε. O,τι έγινε, έγινε, το ζήτημα είναι πώς θα μπορέσουμε να βγούμε από το αδιέξοδο. Γιατί βέβαια το μόνο που δεν «παίζει» είναι να μην υπάρχουν χρήματα για μισθούς και συντάξεις τον Δεκέμβριο.

Συναισθανόμενος απολύτως την ψυχική δοκιμασία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αναζήτησα πιθανές διεξόδους σε έναν από τους πιο σημαντικούς φιλοσόφους της καθημερινότητας, τον Μισέλ ντε Μονταίν– για πολλούς υπήρξε ο πρώτος μοντέρνος άνθρωπος και οι απόψεις του έχουν βρει μεγάλο ακροατήριο στον 20ο αιώνα. Η έρευνα πράγματι απέδωσε καρπούς.

Ο Μονταίν δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ηθική ακεραιότητα των πολιτών επισημαίνοντας ότι για κανένα λόγο ατομικού συμφέροντος δεν επιτρέπεται σε κάποιον να αθετήσει το λόγο του. Τα πράγματα αλλάζουν ωστόσο όταν μπαίνουν ζητήματα που έχουν σχέση με το γενικό καλό.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, λέει ο Μονταίν, όταν το πράγμα φωνάζει και είναι πραγματικά σημαντικό –και τι πιο σημαντικό από τους μισθούς- τότε ο πρίγκιπας (σ.σ. ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην περίπτωσή μας) οφείλει να αθετήσει το λόγο του, «αλλά να είναι βέβαιος –προσθέτει επικαλούμενος των Κικέρωνα- και να μην αναζητήσει δικαιολογίες» γι αυτή του την απόφαση. Πράγμα που θα μπορούσε να σημαίνει ότι αν είναι να υπογράψει ας υπογράψει και ας μην κρύβεται πίσω από την επιστολή του στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Τα πράγματα βέβαια δεν τελειώνουν εδώ. Ο Μονταίν αναγνωρίζει ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο πρίγκιπας έχει τόσο ευαίσθητη συνείδηση που δεν μπορεί να αλλάξει την απόφασή του. «Δεν μπορούμε να κάνουμε τα πάντα» λέει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι σε μια τέτοια περίπτωση δεν έχει παρά να αφήσει την τύχη του στη θεία πρόνοια ελπίζοντας ότι θα ανταμείψει κάποιον τόσο «αγνό και δίκαιο». Το αν η θεία χάρις θα πληρώσει και τις συντάξεις είναι βέβαια άλλο ζήτημα.

Σε μια περίπτωση ο Μονταίν είναι κατηγορηματικός. Ο πρίγκιπας, λέει, οφείλει να αθετήσει τον λόγο του αν οι υποσχέσεις που έδωσε ήταν πονηρές και αμαρτωλές. Αν με άλλα λόγια- λέμε αν- όλη αυτή η ιστορία δεν είναι παρά ένα εκλογικό κόλπο για να πιστέψουν οι πολίτες ότι δήθεν υπάρχει κάποια άλλη πολιτική εξόδου από την κρίση, μια πολιτική χωρίς κόστος και χωρίς θυσίες, τότε ο κ.Σαμαράς οφείλει χωρίς άλλο να υπογράψει και να δώσει τέλος σε αυτή την βρυξελιώτικη φαρσοκωμωδία!