Μεταφραστικός άθλος του Ν. Μ. Σκουτερόπουλου και οπωσδήποτε εκδοτικό γεγονός της νέας χρονιάς είναι η έκδοση της Ιστορίας του Θουκυδίδη (εκδόσεις Πόλις), 1.230 σελίδες, µε το πρωτότυπο κείµενο και πολλές υποσελίδιες σηµειώσεις που στηρίζονται στις πιο έγκυρες ερµηνευτικές εκδόσεις του έργου του αθηναίου ιστορικού. Ο Ν. Μ. Σκουτερόπουλος, στον οποίο οφείλουµε, µεταξύ άλλων, την εξαιρετική µετάφραση της Πολιτείας του Πλάτωνα (στις ίδιες εκδόσεις), άρχισε να µεταφράζει την Ιστορία από το κείµενο της Οξφόρδης τον Ιούνιο του 2004. Ολοκλήρωσε τη µετάφραση στις αρχές του 2009 έχοντας ως βοηθήµατα γερµανικές και αγγλικές µεταφράσεις και τις ελληνικές του Ιωάννου Σταµατάκου, του Α. Γεωργοπαπαδάκου και του Ελευθερίου Βενιζέλου, «πολύτιµη πάντοτε», σηµειώνει ο µεταφραστής, «αφού ο µεγάλος πολιτι κός καταλάβαινε καλύτερα την υφή των πραγµάτων για την οποία µιλούσε ο αρχαίος ιστορικός». Αλλά τα κύρια βοηθήµατα πάνω στα οποία στηρίζεται η µετάφραση είναι τα µεγάλα, αγγλικά και γερµανικά, ερµηνευτικά υποµνήµατα της Ιστορίας, αρκετά από τα οποία είναι µεταγενέστερα από τις ως τώρα ελληνικές µεταφράσεις του Θουκυδίδη.

Η µετάφραση του Σκουτερόπουλου µας δίνει την ευκαιρία να διαβάσουµε ή να ξαναδιαβάσουµε την ξυγγραφή του Θουκυδίδη. ∆εν είναι µόνο η εξιστόρηση ενός πολυετούς πολέµου, στον οποίο είχε εµπλακεί ολόκληρος ο τότε ελληνικός κόσµος, έχοντας το µέρος της µιας ή της άλλης πλευράς, των Αθηναίων και των Σπαρτιατών. Είναι το κείµενο του πρώτου κριτικού ιστορικού και του πρώτου συνειδητού πολιτικού στοχαστή. Είναι η ανάδειξη σε µεθοδολογικά εργαλεία όλων των ρητορικών και σοφιστικών κατακτήσεων της εποχής, όπως ο τύπος της αντιθετικής συζήτησης, ότι υπάρχει ένας διπλός λόγος για κάθε ζήτηµα. Είναι η µοντέρνα αφήγηση, όχι µε χρονολογική κατάταξη αλλά µε δέσµες γεγονότων που εξελίσσονται ταυτόχρονα σε διαφορετικούς τόπους. Είναι η ένταξη στην αφήγηση των δηµηγοριών, των περίφηµων λόγων, µε τους οποίους ο Θουκυδίδης προσπαθεί να προσεγγίσει τα κίνητρα της πολιτικής πράξης. Είναι το ύφος: «µεγαλόπρεπο, πυκνό και συνάµα ακριβέστατο, παλλόµενο από εσωτερική ένταση, αλείαντο, συχνά σχεδόν τραχύ και συνάµα µε κάτι αγαλµάτινο επάνω του, υποβάλλει την εντύπωση ενός ισχυρότατου νου που µπορεί να συµπυκνώνει την αφήγησή του και να τη διατυπώνει µε τον κατά το δυνατόν περιεκτικότερο τρόπο» γράφει ο Σκουτερόπουλος στην εισαγωγή της έκδοσης.

Φυσικά είναι η µεγάλη λογοτεχνία. Για παράδειγµα, οι σελίδες από το δεύτερο βιβλίο όπου περιγράφεται ο λοιµός της Αθήνας είχε νοσήσει και ο ίδιος ο Θουκυδίδης είναι µοναδικές στην παγκόσµια λογοτεχνία. «Ο όλεθρος συντελείτο σε συνθήκες µεγάλης αταξίας, νεκροί κείτονταν ο ένας επάνω στον άλλον, όπως ξεψυχούσαν, κι άλλοι µισοπεθαµένοι κυλιούνταν στους δρόµους και γύρω σε όλες τις βρύσες από τη λαχτάρα τους για νερό». Τέλος, είναι η διαχρονικότητα των παρατηρήσεων του Θουκυδίδη για ό,τι έχει σχέση µε συγκρούσεις, µε κρίση, µε ανθρώπινη φύση. Γράφοντας, για παράδειγµα, για τους εµφυλίους, µε αφορµή τις ακρότητες στην Κέρκυρα (στο τρίτο βιβλίο), λέει για το πώς υπό τέτοιες συνθήκες αλλάζει και η σηµασία των λέξεων. Η ασυλλόγιστη τόλµη θεωρείται γενναιότητα, η αυτοσυγκράτηση δειλία, η σωφροσύνη ανανδρία και η σφαιρική θεώρηση των πραγµάτων, ανικανότητα για δράση.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ