Η νοµαδικότητα ως βασικό χαρακτηριστικό της ελληνικής κοινωνίας, µια νοµαδικότητα που εκφράζεται µε τον ατοµικισµό, τον ατοµικισµό των ατόµων και τον ατοµικισµό των οµάδων, αλλά και µε την περιφρόνηση των νόµων, περιγράφεται εξαιρετικά στο βιβλίο του δικαστή (αντεισαγγελέας Εφετών) Γιώργου Κτιστάκη Η απονοµή της Ποινικής ∆ικαιοσύνης, που µόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις. Ενα βιβλίο ανατριχιαστικά επίκαιρο που µας παρέχει πολλά ερµηνευτικά «κλειδιά» για να κατανοήσουµε τον «ψυχισµό» της ελληνικής κοινωνίας, όπως το ιδεολογικό, ηθικό και αξιακό υπόβαθρο της κρίσης, την παρακµή και τις διαλυτικές συγκρούσεις συµφερόντων. Για παράδειγµα, φοιτητές «χτίζουν» την πόρτα του γραφείου καθηγητή τους και αντιπρύτανη και τον εγκλωβίζουν. Ο καθηγητής µετά τον απεγκλωβισµό του µηνύει τους «χτίστες», που παραπέµπονται στο δικαστήριο. Στη δίκη εµφανίζεται ως µάρτυρας υπεράσπισης των φοιτητών βουλευτής του Συνασπισµού. Τονίζει ότι οι φοιτητές µε την πράξη τους υποστήριξαν τον δηµόσιο χαρακτήρα του πανεπιστηµίου και το άσυλο. Ο εισαγγελέας της έδρας στην αγόρευσή του τονίζει ότι οι φοιτητές τελούσαν σε νοµική πλάνη και ότι στο πλαίσιο των φοιτητικών διαµαρτυριών τέτοιες ενέργειες, δηλαδή «χτίσιµο» γραφείων, καταγράφονται συχνά. Το δικαστήριο αθωώνει τους φοιτητές. Τέτοια περιστατικά αφθονούν στο βιβλίο του Γιώργου Κτιστάκη και τεκµηριώνουν τη νοµαδικότητα, τον ατοµικισµό και, το κυριότερο, τη σχετικότητα της νοµιµότητας.

Το βιβλίο του δικαστή Κτιστάκη µπορεί να διαβαστεί από τον καθένα µας, γιατί η προσέγγιση δεν είναι µόνο νοµική, όπως ίσως θα µπορούσε να θεωρήσει κάποιος βλέποντας τον τίτλο, αλλά και κοινωνιολογική, εµπειρική. Στηρίζεται, όπως σηµειώνει ο συγγραφέας, «σε µια αδιάκοπη αποδελτίωση περιστατικών από αυτά που έλαβαν χώρα στα δικαστήρια» και στον τρόπο µε τον οποίο τα αντιµετώπισε ο ίδιος από την έδρα, αλλά και σε όσα του µετέφεραν συνάδελφοί του από τη δική τους παρουσία στις δικαστικές έδρες και την προσωπική τους εµπειρία.

Η θεωρητική πραγµάτευση και, κυρίως, η παρουσίαση του εµπειρικού υλικού επιβεβαιώνουν τα αποτελέσµατα µιας έρευνας που είχαν παρουσιαστεί στις αρχές της δεκαετίας του 2000 µε θέµα τα βασικά γνωρίσµατα του Ελληνα, τον «εθνοτικά αµιγή τρόπο διαβίωσης, την κρίσιµη διάζευξη ανάµεσα στη θεσµική διάσταση της πολιτικής και στην εξατοµικευµένη πρόσληψή της, η οποία ενδεχοµένως λειτουργεί και ως µηχανισµός αναπλήρωσης της προβληµατικής ενσωµάτωσης του ατόµου στην πολιτική, τη διάχυτη αίσθηση ανοµίας, ανασφάλειας και κλονισµού κανόνων και προτύπων».

«Το πρώτο χαρακτηριστικό της στάσης των πολιτών απέναντι στον νόµο είναι η βαθύτατη πεποίθησή τους ότι οι νόµοι είναι για να καταπατούνται, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι κατ’ έτος σχηµατίζονται δεκάδες χιλιάδες δικογραφίες για παραβάσεις διοικητικών νόµων» γράφει ο Γιώργος Κτιστάκης. Η σχετικότητα της νοµιµότητας δεν είναι χαρακτηριστικό µόνο των πολιτών αλλά και της διοίκησης, του κράτους, ακόµη και των δικαστηρίων. Αυτή η σχετικότητα αναδεικνύεται πανηγυρικά µε τα µέτρα των µνηµονίων και τους µελετώµενους τρόπους αντίδρασης (από όλες τις πλευρές). Τώρα η νοµαδικότητά µας εκδηλώνεται µε άγριες διαθέσεις. Σχεδόν εµφυλιακά.

nbak@dolnet.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ