Μπορεί ορισμένοι νεόκοποι οικονομολόγοι να επιζητούν τη δημοσιότητα ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να εκδώσει ευρωομόλογα, αλλά φυσικά αυτό δεν πρόκειται να γίνει ποτέ. Για τον απλούστατο λόγο ότι μια κεντρική τράπεζα δεν εκδίδει ομόλογα. Εκδίδει χρήμα.

Ευρωομόλογο «λάιτ», με άλλα λόγια, δεν υπάρχει. Η δημιουργία του προϋποθέτει μια νέα θεσμική αρχή που θα το εκδώσει _ την οικονομική κυβέρνηση, π.χ., στην οποία αναφέρθηκαν η γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ και ο γάλλος πρόεδρος Σαρκοζί…

Για την Ελλάδα μια λύση προς αυτή την κατεύθυνση έχει μεγάλα πλεονεκτήματα. Θα μπορέσουμε να δανειστούμε πολύ φθηνότερα και χωρίς να αντιμετωπίζουμε πρόβλημα πρόσβασης στις αγορές. Αλλά φυσικά αυτό είναι η μία μόνο πλευρά της υπόθεσης.

Είναι φανερό ότι καμία σοβαρή χώρα δεν θα έμπαινε σε έναν θεσμό όπου ένα μέλος θα μπορεί να δανειστεί χωρίς κανέναν περιορισμό και τα υπόλοιπα μέλη θα ήταν συνυπεύθυνα για να καλύψουν τις υποχρεώσεις του. Το ευρωομόλογο, λοιπόν, αλλά και η κοινή οικονομική διακυβέρνηση, όπως εξηγούν οικονομικά στελέχη της κυβέρνησης, δεν μπορεί παρά να έρθουν μαζί με πολύ αυστηρούς κανόνες και για τα ελλείμματα αλλά και για το συνολικό ύψος του χρέους που μπορεί να έχει μια χώρα.

Για την Ελλάδα, με άλλα λόγια, θα έχει ως συνέπεια να ησυχάσουμε από τις επιθέσεις των αγορών αλλά το αντάλλαγμα θα είναι να εκχωρήσουμε μέρος της κυριαρχίας μας για τη διαχείριση των οικονομικών μας στην κοινή διακυβέρνηση. Στον βαθμό που αυτό συμβαίνει ήδη η διαφορά δεν θα είναι μεγάλη. Το ίδιο ωστόσο θα ισχύσει και για τις υπόλοιπες χώρες που βέβαια _ ιδίως οι μεγαλύτερες _ έχουν σοβαρές επιφυλάξεις.

Η Γερμανία, π.χ., θα έχει μικρά ως ανύπαρκτα άμεσα οφέλη _ ήδη δανείζεται με τα χαμηλότερα επιτόκια στην αγορά _ και τυπικά τουλάχιστον θα έχει εκχωρήσει τη δυνατότητά της να έχει μεγάλα ελλείμματα, όπως χρειάστηκε να κάνει όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου και ενώθηκαν οι δύο Γερμανίες.

Οπως επεσήμανε ήδη ο Ζακ Ντελόρ, για να προχωρήσουν τέτοιες λύσεις είναι ανάγκη να επανέλθουμε στη λογική της ευρωπαϊκής ενοποίησης που συμμερίζονταν ηγέτες όπως ο Μιτεράν και ο Κολ _ μια λογική, δηλαδή, ενσωμάτωσης όλων των κρατών. Κάτι τέτοιο δεν μοιάζει να το συμμερίζεται η σημερινή ηγεσία της Γερμανίας.

Παρ’ όλα αυτά, στη συνάντηση στο Παρίσι στελέχη της κυβέρνησης εκτιμούν ότι η κυρία Μέρκελ και ο κ. Σαρκοζί έκαναν ένα σημαντικό πρώτο βήμα: ξεκίνησαν τις διαδικασίες για το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο ενός στενότερου συντονισμού των οικονομιών της ευρωζώνης. Το αν αυτό θα καταλήξει σε ευρωομόλογο θα φανεί στο μέλλον. Ετσι κι αλλιώς, πάντως, η οικονομική αναγκαιότητα έχει αποδειχθεί πολύ ισχυρότερη από την πολιτική βούληση των ευρωπαίων ηγετών!