Bletchley Park (Milton Keynes, Μεγάλη Βρετανία), Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Βρετανοί επιστήμονες καταφέρνουν να «σπάσουν» τα κωδικοποιημένα μηνύματα προερχόμενα από το Γερμανικό «αίνιγμα», ένα είδος γραφομηχανής το οποίο εξέπεμπε κωδικοποιημένες διαταγές Γερμανικών επιθέσεων σε νευραλγικούς Συμμαχικούς στόχους. Η αποκωδικοποίηση του «αινίγματος» συνέβαλε τα μέγιστα στην τελική επικράτηση των Συμμάχων έναντι των δυνάμεων του Άξονα.

Ελλάδα, σήμερα: Το οικονομικό επιτελείο υφίσταται πολεμική ήττα καθώς αποτυγχάνει να αποκωδικοποιήσει την ψυχολογία και τις διαθέσεις των διεθνών αγορών. Ως αποτέλεσμα, τα spreads αναρριχώνται σε πολύ υψηλά επίπεδα και τα Credit Default Swaps premia (τα οποία μετράνε το κόστος ασφάλισης σε περίπτωση χρεοκοπίας), καταγράφουν 75% πιθανότητα χρεοκοπίας της Ελληνικής οικονομίας εντός 5ετίας. Πράγματι, δε χρειάζεται εφευρετικός απωδικοποιητής για να αντιληφθεί το οικονομικό επιτελείο ότι η συνεχής αναθεώρηση των ελληνικών δημοσιονομικών στοιχείων (για το οποίο βέβαια τη μέγιστη ευθύνη φέρει η προηγούμενη κυβέρνηση), σε συνδυασμό με την μετ’ εμποδίων εφαρμογή του καλούμενου Μνημονίου Ι επέτειναν την οικονομική αβεβαιότητα, πολλαπλασίασαν τις κερδοσκοπικές πιέσεις και οδήγησαν τους οίκους αξιολόγησης σε αλλεπάλληλες υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας.

Τα τρέχοντα οικονομικά στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά. Η οικονομία βρίσκεται σε τρίτο συνεχόμενο έτος ύφεσης (το οποίο εκτιμάται στο 3,5% για το 2011). Το μεσοπρόθεσμο σχέδιο της κυβέρνησης εκτιμά ποσοστό ανεργίας 14,5% για το 2011 την ίδια στιγμή κατά την οποία η ανεργία ήδη ξεπέρασε για το Μάρτιο του 2011 το 16% και την ανεργία στους νέους ηλικίας κάτω των 25 ετών να καλπάζει στο 42%. Καθώς η οικονομική ανάπτυξη βασίστηκε επί σειρά ετών στην ιδιωτική κατανάλωση δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη ότι η σωρευτική μείωση (σε πραγματικούς όρους) της τελευταίας κατά 10% τη 2ετία 2010-2011 (μέσω των αλλεπάλληλων φορολογικών μέτρων και τη μείωση των μισθών) ευθύνεται κατά κύριο λόγο για την συνεχιζόμενη ύφεση. Σε αυτό βέβαια συμβάλλει και η συνεχιζόμενη έλλειψη ρευστότητας λόγω των εξαιρετικά υψηλών επιτοκίων τα οποία αποθαρρρύνουν κάθε διάθεση επενδυτικής δραστηριότητας. Πράγματι, ο ΟΟΣΑ εκτιμά σωρευτική μείωση των πραγματικών επενδύσεων κατά 25% τη 2ετία 2010-2011.

Αυτό που η χώρα χρειάζεται επειγόντως είναι ισχυρή κυβέρνηση η οποία, διδαγμένη από τις πρότερες παλινωδίες και καθυστερήσεις στην επιτέλεση έργου, διαθέτει τη βούληση καταπολέμησης την συψαιμικής οικονομικής αβεβαιότητας δίνοντας έμφαση σε 4 απλά, αλλά βασικά, μέτρα:

1. Αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας μακριά από το αποτυχημένο μοντέλο κατανάλωσης με ενίσχυση των εξαγωγών που απαιτεί υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό και δημιουργεί γρηγορότερα νέες θέσεις εργασίας.

2. Επίσπευση των αποκρατικοποιήσεων (ύψους 50 δις ή 20% του ΑΕΠ) με στόχο τη μείωση των κρατικών δαπανών αντί της εφαρμοζόμενης μείωσης των μισθών η οποία πλήττει κάθε παραγωγικό κίνητρο.

3. Προσέλκυση επενδύσεων μέσω της γενναίας μείωσης των φορολογικών συντελεστών στις επιχειρήσεις. Μια τέτοια κίνηση είναι ικανή, σε συνθήκες οικονομικής σταθερότητας, να οδηγήσει στη σύσταση νέων επιχειρήσεων σε ποσοστό που προσεγγίζει το 20%.

4. Σοβαρή αντιμετώπιση της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 37% του ΑΕΠ. Αυτό προϋποθέτει αναδιάρθρωση των φοροεισπραχτικών μηχανισμών και διαφημιστική εκστρατεία με στόχο την αλλαγή της νοοτροπίας των καταναλωτών, οι οποίοι θα πρέπει να απαιτούν, για κάθε αγορά, την έκδοση θεωρημένων αποδείξεων. Θα βρεθεί η βούληση εφαρμογής της προαναφερθείσας πολιτικής;

*Ο Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Keele και ο Θεόδωρος Παναγιωτίδης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και επισκέπτης Research Fellow στο Hellenic Observatory του London School of Economics.