Το 1947 η κατάσταση στην Ελλάδα ήταν τραγική.

Προτού αρχίσει να επουλώνει τις πληγές του Πολέµου και τηςΚατοχής βυθιζόταν στη δίνη του Εµφυλίου. Η προσφυγήσε εξωτερικούς «Προστάτες» ήταν αναπόφευκτη. Η Βρετανία, «Προστάτις» µαςαπό το 1828, παρέδωσετη «σκυτάλη» στις ΗΠΑ.

Στις αρχές του1947 οπρόεδρος Τρούµαν έστειλε στην Ελλάδα τον δικηγόρο Πολ Α. Πόρτερ για να εξετάσει την οικονοµική κατάσταση ώστε µε βάση την έκθεσή του να προσδιορισθεί και η βοήθεια γιατην αντιµετώπιση των δαπανώντου Εµφυλίου και την ανασυγκρότηση της χώρας. Κάποια σηµεία της έκθεσης προσοµοιάζ ουνστα σηµερινά…

«Ο ελληνικός λαός» έγραφε ο Πόρτερ «έχει τη δυνατότητανα εισέλθει εις µιαν περίοδον ανοικοδοµήσεως και εσωτερικής ειρήνης. Αν όµως συνεχισθή η σηµερινή πολιτικήτης αµεριµνησίας καιτης ευκολίας, τότε θα οδηγήση εις οικονοµικήν καταστροφήν δι’ ολόκληρον τον λαόν της και πιθανόν ν’ αναστειλη διά µίαν γενεάν τας πιθανότητας της Ελλάδοςόπως ανασυγκροτήση και εγκαθιδρύση µίαν σταθεράν οικονοµίαν. (…) Η έλλειψις εµπιστοσύνης µεταξύ τωνκυβερνητικών παραγόντων και του λαού εις την ικανότητα της Ελλάδος νασώση εαυτήν οικονοµικώς και η πίστις ότι όλα αυτά πρέπει να γίνουν µε εξωτερικήν βοήθειαν οδήγησαν εις µίαν τροµακτικήν αδράνειαν. Κατεχοµένη από την νοσηράν αυτήν ψυχολογικήν κατάστασιν, η Ελλάς δεν κατώρθωσε να αντιµετωπίση τα προβλήµατά της µε αποφασιστικότητα και την δραστηριότητα εκείνην που είναι απαραίτητος διά να κατανικήση τας δυσχέρειας τας οποίαςέχει σήµερον ενώπιόν της.

Θα πρέπεινα προσπαθήσουν τα αντιτιθέµενα πολιτικά κόµµατα της Ελλάδος, όσα ενδιαφέρονται διά την διατήρησιν της ελληνικής ανεξαρτησίας, να εξοµαλύνουν τας διαφοράς των και να εργασθούν διά το κοινόν συµφέρον της χώρας των. Αν δεν παύση η εσωτερική πολιτική έντασις, η οικονοµία της Ελλάδος είναι αδύνατον να αναρρώση…

Η Αµερικανική Αποστολή πρέπει να δύναται να εξασφαλίζη διά διαφόρων τρόπων ότι γίνεται η καλυτέρα δυνατή χρήσις της αµερικανικής βοηθείας. Θα πρέπει να έχη την εξουσίαν ως τελευταίον µέτρον να διακόπτη ή να περιορίζη την οικονοµικήν βοήθειαν όχι µόνο γενικώς αλλά και εις τηνπερίπτωσιν οιουδήποτε σχεδίου ή ενεργείας, οσάκις καθίσταταιπροφανέςότι οι όροι της βοήθειας δεν ετηρήθησαν».

Η έκθεση Πόρτερ προκάλεσε αισιοδοξία όσον αφορά την επερχόµενη οικονοµική βοήθεια αλλά και αµφιβολίες για την έκτασητης ανάµειξης των ΗΠΑ στα εσωτερικά πράγµατα της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό το άρθρο της «Ελευθερίας» µε ηµεροµηνία 3 Μαΐου 1947 και τίτλο «Η ανεξαρτησία»: «Ούτε να διατηρηθή εν ζωήο ελληνικός λαόςούτενα πραγµατοποιήσητην ανοικοδόµησιν της κατεστραµµένης χώρας του ηµπορεί χωρίςξένην βοήθειαν. (…) Το πρόβληµα που τίθεται σήµερον ωµόν ενώπιον του ελληνικού έθνους είναι το εξής: Θα θελήση αυτό µόνον του και θα δυνηθή να χρησιµοποιήση µε απόλυτον φειδώ την κινητήριον δύναµιν που του παρέχεταιή µε την ανικανότητά του θα δηµιουργήση τας προϋποθέσεις µιας τοιαύτης αναµείξεως των χρηµατοδοτών µας εις τα ελληνικά πράγµατα ώστε να περιέλθη η χώρα εις κατάστασιν ανεπισήµουή επισήµου “εντολής”. Το πρόβληµα της οικονοµικής αναδιοργανώσεως και το πρόβληµα της εσωτερικής ειρήνης είναι πρόβληµα πολιτικόν. Και το πολιτικόν πρόβληµα εις την προέκτασίν του είναι πρόβληµα διατηρήσεως της εθνικής ανεξαρτησίας της χώρας».

Πολιτικό, λοιπόν, το πρόβληµα τότε, πολιτικό και σήµερα. Πόρτερ τότε, Τόµσον σήµερα. Πολιτική ένταση τότε, πολιτική ένταση και σήµερα. Ποια θα είναι η συνέχεια;

gromaios@otenet.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ