Αυτές τις μέρες οι Αφγανοί εορτάζουν το Νεβρόζ, την αφγανική Πρωτοχρονιά. Σε όλο τον κόσμο, η Πρωτοχρονιά είναι μία στιγμή για να κοιτάξουμε μπροστά. Και είμαι πεπεισμένος ότι αυτό τον χρόνο, ο αφγανικός λαός έχει πραγματικά λόγο να είναι αισιόδοξος για το μέλλον του.
Και αυτό διότι αυτός ο χρόνος σηματοδοτεί την έναρξη της διαδικασίας της μετάβασης (transition), που θα επιτρέψει στους Αφγανούς να αναλάβουν την ασφάλεια της χώρας τους.
Στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του, ο πρόεδρος Καρζάι ανακοίνωσε ποιες περιοχές και επαρχίες είναι έτοιμες να ξεκινήσουν αυτή τη διαδικασία. Δεν ήταν εύκολο να φθάσουμε σε αυτό το σημείο. Το ότι φθάσαμε εδώ οφείλεται στο θάρρος και στην αποφασιστικότητα των αφγανικών και των διεθνών δυνάμεων ασφαλείας, αλλά και του ίδιου του αφγανικού λαού.
Οι αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας μάχονται δίπλα – δίπλα μαζί μας σε όλο και περισσότερες επιχειρήσεις. Σε ορισμένες, αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% των δυνάμεων. Η ικανότητα και η πίστη τους αυξάνονται όσο περνάει ο καιρός. Κερδίζουμε μαζί. Και μαζί πιέζουμε τους Ταλιμπάν σε όλη τη χώρα και τους αποσπάμε «ασφαλείς παραδείσους» στους οποίους στηρίζονταν. Σήμερα, οι αντάρτες ελέγχουν πολύ λιγότερο έδαφος από ό,τι πριν από ένα χρόνο.
Η προτεραιότητά μας είναι η οργάνωση των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας. Το 1/6 των κρατών του κόσμου συμμετέχουν στην αποστολή μας να εκπαιδεύσουμε τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας. Αυτό αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη της αποφασιστικότητας της διεθνούς κοινότητας να τηρήσει τις δεσμεύσεις της στο Αφγανιστάν.
Οι προσπάθειες αυτές αξίζουν, επειδή η αποστολή μας έχει αξιοσημείωτη επιτυχία. Το 2010, οι αφγανικές δυνάμεις αυξήθηκαν περισσότερο από 70.000 – η μεγαλύτερη αύξηση στην ιστορία της χώρας. Δεν είναι όμως μόνο θέμα ποσότητας, αλλά και ποιότητας. Εχουμε τριπλασιάσει τα μαθήματα και παράλληλα έχουμε εφαρμόσει ένα υποχρεωτικό πρόγραμμα ώστε όλοι οι νεοσύλλεκτοι να μπορούν να διαβάζουν και να γράφουν – μία ικανότητα που οι Ταλιμπάν τους αρνήθηκαν όταν ήταν παιδιά.
Είναι λοιπόν κυρίως αποτέλεσμα της προόδου που έχουμε κάνει στην ανάπτυξη των αφγανικών δυνάμεων το γεγονός ότι ξεκινούν να αναλαμβάνουν τον βασικό ρόλο για την ασφάλεια της χώρας. Ο στόχος μας είναι ως το τέλος του 2014 να έχουμε ολοκληρώσει τη διαδικασία της μετάβασης.
Αυτός είναι ο επόμενος σταθμός του αφγανικού ταξιδιού», όχι ο προορισμός. Και κάθε βήμα θα καθοριστεί από τις συνθήκες στο έδαφος.
Κάθε φορά που προχωράμε προς τη μετάβαση σε μία συγκεκριμένη περιοχή, θα εκτιμούμε από κοινού με τους αφγανούς εταίρους μας την ικανότητα των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας, την κατάσταση επί τόπου και τη δυνατότητα του τοπικού κυβερνήτη να υποστηρίξει τις προσπάθειες στον τομέα της ασφάλειας.
Μόλις μία περιοχή θα έχει παραδοθεί, οι δυνάμεις θα κάνουν όλο και λιγότερα και οι Αφγανοί περισσότερα. Αυτοί θα έχουν το πρόσταγμα και ο δικός μας ρόλος σταδιακά θα αλλάξει. Θα είμαι όμως σαφής: δεν κινούμαστε προς την έξοδο. Το ΝΑΤΟ έχει καταλήξει σε μία εταιρική σχέση με το Αφγανιστάν που προχωρά πέραν του 2014. Και οι δυνάμεις μας θα είναι ακόμη απαραίτητες για περισσότερη εκπαίδευση, καθώς οι Αφγανοί θα στέκονται στα πόδια τους.
Καταλαβαίνω ότι καθώς θα προχωρά η μετάβαση, οι πολιτικοί ηγέτες θα αντιμετωπίζουν πιέσεις για να επιστρέψουν τα στρατεύματα πίσω στην πατρίδα. Κανείς δεν θέλει οι δυνάμεις μας να μάχονται ούτε μία μέρα παραπάνω από ό,τι χρειάζεται. Είναι ζωτικό όμως να διατηρήσουμε την αλληλεγγύη και τη συνέχεια ώστε να διασφαλίσουμε ότι η μετάβαση θα είναι ανεπίστρεπτη, καθώς σταδιακά τα στρατεύματά μας θα εγκαταλείπουν τον μάχιμο ρόλο και θα αναλαμβάνουν την εκπαίδευση.
Εχουμε ήδη γυρίσει σελίδα στο Αφγανιστάν. Στο πλαίσιο της αποστολής της ISAF, η προσέγγισή μας παραμένει: «Μέσα μαζί, έξω μαζί». Εχουμε αναλάβει τη δέσμευση να μην αφήσουμε να δημιουργηθεί ένα κενό ασφαλείας το οποίο θα μπορούσε να εκθρέψει τον εξτρεμισμό. Προσβλέπουμε στο νέο αφγανικό έτος με πίστη και ελπίδα.
Ο κ.Αντερς Φογκ Ράσμουσεν είναι ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ. Το άρθρο του δημοσιεύεται στην Ελλάδα αποκλειστικά στο «Βήμα».
