TO BHMA – NEW YORK TIMES
Είναι η Τύνιδα το Γκντανσκ των Αράβων; Τα μεγάλα πράγματα ξεκινούν ως μικρά. Στην Πολωνία, η απόλυση της Αννας Βαλεντίνοβιτς, εργάτριας σε ναυπηγείο, οδήγησε σε απεργίες και στον σχηματισμό του κινήματος της «Αλληλεγγύης» το οποίο έθεσε σε κίνηση την κατάρρευση της σοβιετικής αυτοκρατορίας. Η Βαλεντίνοβιτς, που σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα πέρσι, μου είχε πει κάποτε ότι το μόνο που ζητούσαν ήταν «καλύτερα λεφτά, βελτίωση της ασφάλειας στον χώρο εργασίας, ελεύθερα συνδικάτα και να επιστρέψω στην δουλειά μου».
Το μόνο που επιθυμούσε ο Μοχάμεντ Μπουαζίζι ήταν μια δουλειά. Οπως πολλοί από τους αποφοίτους πανεπιστημίου της Τυνησίας, βρέθηκε άνεργος ενώ η κλίκα του εκδιωχθέντος πλέον προέδρου καρπωνόταν τα πλούτη της χώρας. Οταν η αστυνομία έκλεισε τον παράνομο πάγκο από τον οποίο πουλούσε λαχανικά ο Μπουαζίζι, αυτός αυτοκτόνησε. Η αυτοπυρπόλησή του πυροδότησε την εξέγερση των Αράβων.
Σήμερα ο επί 23 χρόνια δικτάτορας Ζίν ελ-Αμπιντίν Μπεν Αλί έχει καταφύγει στην «μητέρα» του απολυταρχισμού της περιοχής, τη Σαουδική Αραβία. Η καθαίρεση ενός ισχυρού άραβα πολιτικού μέσω λαϊκής εξέγερσης είναι κάτι ανήκουστο: ήδη προκαλεί ρίγη από το Αμάν ως το Κάιρο και από τον Κόλπο ως την Τρίπολη.
Είναι κάτι που έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολύ καιρό. Τα αραβικά καθεστώτα, πολλά σύμμαχοι των ΗΠΑ, έχουν χάσει την επαφή με τους νέους. Αποδείχτηκαν ικανά μόνο στο να τρέφουν την άνοδο του ακραίου ισλαμισμού ανάμεσα σε λαούς που δεν έχουν άλλο καταφύγιο παρά τη θρησκεία. Η «σταθερότητά» τους επιτεύχθηκε με κόστος την παραλυσία. Πρόκειται για τα πανάρχαια καθεστώτα του 2011.
Η Αμερική και οι σύμμαχοί της, ιδίως η Γαλλία, πρέπει να κάνουν το παν για να βεβαιωθούν ότι η θαρραλέα αυτή εξέλιξη δεν θα ανακοπεί από κάποιον άλλο τύραννο. Η Δύση πρέπει να αλλάξει τρόπο σκέψης. Δεν μπορείς να είσαι ολίγον δημοκρατικός, όπως δεν μπορείς να είσαι ολίγον έγκυος. Για να πραγματοποιηθούν ελεύθερες εκλογές στην Τυνησία πρέπει να αρθεί η απαγόρευση των ισλαμιστικών κομμάτων.
Για να αντιμετωπίσουμε τη Μέση Ανατολή οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι αβασάνιστες τρομοκρατικές ταμπέλες σε ευρεία κινήματα όπως η Χεζμπολάχ είναι ανεπαρκείς. Η ειρήνη στη Βόρεια Ιρλανδία δεν θα ήταν εφικτή αν δεν καθόταν στο τραπέζι το Σιν Φέιν.
Αλλά η δημοκρατία δεν είναι μονόδρομος. Απαιτεί παραχωρήσεις. Τα ισλαμιστικά κόμματα οφείλουν να δεσμευτούν ότι θα σέβονται την δημοκρατία αντί να την εκμεταλλεύονται για αυταρχικούς σκοπούς.
Εννέα χρόνια χώρισαν την απόλυση της Βαλεντίνοβιτς από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Η μικρή Τυνησία αποτελεί το σάλπισμα για την αφύπνιση όλης της περιοχής.
