Το σύνολο των ασφαλισμένων σε κρατικούς ασφαλιστικούς φορείς μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών καταβάλλει, με εξαιρέσεις που αφορούν χρόνιες παθήσεις ή πολύ δαπανηρά φάρμακα, ιδιωτική συμμετοχή στο κόστος των φαρμάκων, των θεραπειών ή των συνεδριών σε διαγνωστικά κέντρα. Το ποσοστό αυτό είναι ενιαίο για το σύνολο των ασφαλισμένων, ανεξάρτητα από:

* το ύψος του δηλούμενου εισοδήματος από κάθε πηγή, * τον αριθμό των προστατευόμενων μελών που καλύπτει ο φορέας, * το συνολικό ετήσιο κόστος της θεραπείας ή της συντήρησης των ασθενών ως ποσοστό του εισοδήματος.

Εδώ ακριβώς τίθεται το ερώτημα του κατά πόσο το «flat» ποσοστό της ιδιωτικής συμμετοχής είναι στο πλαίσιο της δημοκρατικής «ισότητας» και αν το «κοινωνικό» κράτος (όπως τουλάχιστον προσδιορίζεται από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα) είναι υπαρκτό.

Σύμφωνα με τις σχετικές έρευνες, μάλιστα, το μερίδιο των ιδιωτικών δαπανών Υγείας (καλυπτόμενες ή μη από τα Ταμεία) παρουσιάζει ανοδική τάση σε αναλογία το οικογενειακό εισόδημα και την κοινωνική διαστρωμάτωση των οικογενειακών μονάδων, αλλά και τον βαθμό επηρεασμού των όποιων αποφάσεων από την πλευρά των λειτουργών της Υγείας.

Στοιχεία που κατά καιρούς έχουν δημοσιευθεί καταδεικνύουν μερικά εξόχως ενδιαφέροντα:

* Η μεγάλη πλειονότητα όσων προσφεύγουν στα πολυϊατρεία των Ταμείων και στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα ανήκει στις χαμηλές και χαμηλότερες εισοδηματικές κατηγορίες.

* Αντίστοιχα, η πλειονότητα του ασφαλιστικού πληθυσμού «ευγενών» Ταμείων προτιμά τον ιδιωτικό φορέα Υγείας. * Η προηγούμενη ομάδα διακρίνεται εξάλλου και για την εξαιρετική απόκλισή της από τους μέσους όρους δαπάνης κατά κεφαλή από π.χ. το ΙΚΑ, τον ΟΑΕΕ ή τον ΟΓΑ.

* Εχει τεκμηριωθεί μάλιστα το φαινόμενο της συσχέτισης του «κοστολογίου» με τον βαθμό «επάρκειας» σε ιατρικές ειδικότητες ή επιχειρηματικές δράσεις ανά περιφέρεια και τομέα.

* Σε συγκεκριμένες μάλιστα ιατρικές πράξεις το ποσοστό της κάλυψης των αναγκών από τον ιδιωτικό τομέα υπερβαίνει και το 50%, μολονότι είναι διαθέσιμοι τόσο γιατροί όσο και ειδικότητες αλλά και υποδομές δημόσιου χαρακτήρα.

Για την άρση των προφανών ανισοτήτων στο σύστημα της ασφάλισης θα ήταν ενδιαφέρον να μελετηθεί από την κυβέρνηση η σκοπιμότητα και η δυνατότητα εφαρμογής του μέτρου κλιμακωτής συμμετοχής των ασφαλισμένων στις δαπάνες περίθαλψης βάσει κοινωνικών και εισοδηματικών κριτηρίων.

Ο κ. Δ. Ν. Πατσάκης είναι οικονομολόγος.