Σε κάθε επιχειρηματικό κλάδο, αλλά και σε κάθε μεμονωμένη επιχείρηση, ένα από τα κρισιμότερα ερωτήματα είναι ποιος συνδυασμός τιμών και πωλήσεων αναμένεται να αποφέρει το μεγαλύτερο κέρδος. Σε ποιο βαθμό η τυχόν αύξηση των τιμών προβλέπεται να μειώσει τη ζήτηση με κίνδυνο να περιορίσει- αντί να αυξήσει- τις εισπράξεις; Αν πάλι μειωθούν οι τιμές, πόσο θα αυξηθούν οι πωλήσεις, αλλά και το κόστος παραγωγής- θα αξίζει τον κόπο ή το κόστος θα «τρώει» το κέρδος;

Τηρουμένων των αναλογιών, τα ερωτήματα ισχύουν και για το κράτος. Η αύξηση του ΦΠΑ και των ειδικών έμμεσων φόρων μπορεί, αν είναι δριμεία, να επιφέρει μεγάλη πτώση της ζήτησης και να αποφέρει στο Δημόσιο έσοδα μικρότερα από τα προσδοκώμενα- σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και λιγότερα απ΄ όσα εισέπραττε πριν από τις φορολογικές αυξήσεις. Οσο για τον «ανταγωνισμό», το Δημόσιο διατηρεί βέβαια το μονοπώλιο της φορολογίας, δεν λειτουργεί όμως ερήμην ανταγωνιστικών παραγόντων. Αν αυξήσει πολύ τους φόρους, κάποιες επιχειρήσεις θα προτιμήσουν να εγκατασταθούν στο εξωτερικό, ενώ κάποιες άλλες θα αναζητήσουν- από κοινού με τους πελάτες τουςτρόπους αποφυγής, καθώς το κίνητρο της φοροδιαφυγής είναι ευθέως ανάλογο προς το ύψος των φόρων.

Η σημερινή φορολογική πολιτική σχεδιάζεται υπό το κράτος των πιέσεων της τρόικας και της ανάγκης ταχείας αύξησης των εσόδων, πράγμα που περιορίζει τα περιθώρια της κυβέρνησης. Οι ενδείξεις ωστόσο δεν πείθουν ότι, έστω μέσα στα ασφυκτικά αυτά περιθώρια, η κυβέρνηση εξαντλεί όλες τις δυνατότητες καλύτερου «μείγματος» φόρων και «πωλήσεων», δηλαδή τζίρου υποκείμενου σε φορολογία. Με ευκολία αυξάνεται ο ΦΠΑ και σχεδιάζεται η μετάταξη αγαθών από χαμηλότερους συντελεστές στον ανώτατο, χωρίς να πολυ-υπολογίζεται πόσο θα πέσει η ζήτηση ή πόσο θα αυξηθεί η φοροδιαφυγή κατά κλάδο, ούτε πόση πίεση ασκείται στους καταναλωτές, που με ηπιότερες φορολογικές αυξήσεις θα αγόραζαν ίσως περισσότερο- πληρώνοντας συνολικά τους ίδιους ή και αυξημένους φόρους. Και ακόμη, πέρα από τις απειλές ποινών, δεν μελετώνται ισχυρά κίνητρα να ενταχθεί στην οικονομική δραστηριότητα το χρήμα- φορολογημένο ή μη- το οποίο αντιθέτως εξωθείται στο εξωτερικό.

Ο δεσμός είναι γόρδιος και ξίφος δεν υπάρχει. Η διαρκής αύξηση των φόρων από το υπουργείο Οικονομικών μπορεί όμως να ανατρέψει ό,τι αναπτυξιακό τυχόν σχεδιάζουν τα άλλα υπουργεία. Αλλιώς η λύση θα ήταν απλή: τριπλασιασμός των φόρων. «Και μετά θα κάααθεσαι».