Παρά τον πετροπόλεμο και τα δακρυγόνα σε αυτό το ταξίδι, βρίσκω ένα λιθαράκι ελπίδας. Και αυτό γιατί μερικοί Παλαιστίνιοι ενεργούν με μια στρατηγική μη βίαιης αντίστασης, η οποία μπορεί τελικά να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού.
Οι διοργανωτές χαιρετίζουν τις πολιτικές τακτικές του Μαχάτμα Γκάντι και του αιδεσιμότατου Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, αναγνωρίζοντας ότι η μη βίαιη αντίσταση θα μπορούσε να αποτελέσει ισχυρότερο εργαλείο από τους πυραύλους και τα βλήματα για τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους. Το Μπίλιν είναι ένα από τα διάφορα χωριά της Δυτικής Οχθης που πειραματίζονται με αυτές τις τακτικές. Ακολούθησα τους διαδηλωτές, καθώς κατευθύνονταν προς το διαχωριστικό φράγμα που ύψωσε η κυβέρνηση του Ισραήλ για την προστασία του κράτους.
Οι διαμαρτυρόμενοι ήταν στην πλειοψηφία τους Παλαιστίνιοι, αλλά υπήρχαν επίσης ισραηλινοί εβραίοι και ξένοι που υποστηρίζουν το παλαιστινιακό ζήτημα. Στην αρχή η διάθεση ήταν εορταστική και ειρηνική, ο καθένας μπορούσε να δει τις δυνατότητες που πρόσφερε αυτή η προσέγγιση.
Στη συνέχεια όμως μια ομάδα νεαρών Παλαιστινίων άρχισε να λιθοβολεί τα ισραηλινά στρατεύματα. Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση: πολλοί Παλαιστίνιοι θεωρούν ότι η ρίψη πετρών περιλαμβάνεται στην «πολιτική μη βίας».
Λίγο αργότερα, οι ισραηλινές δυνάμεις εξαπέλυσαν έναν καταιγισμό δακρυγόνων και γέμισαν τα όπλα τους. Οι διαμαρτυρόμενοι τράπηκαν σε φυγή. Καθώς έτρεχαν, κάποιοι από αυτούς πέταξαν μεγάλες πέτρες προς τα πίσω τους. Μεγάλη διαφορά από τη στάση των οπαδών του Γκάντι, οι οποίοι μάλιστα είχαν αρνηθεί να προτάξουν τα όπλα τους για να αποκρούσουν τα χτυπήματα που δέχονταν.
Το πρόβλημα με αυτές τις διαδηλώσεις, εκτός από το γεγονός ότι χαρακτηρίζονται εν τέλει από βιαιότητα, είναι ότι δεν ανησυχούν τον ισραηλινό στρατό κατοχής.
Αλλά φανταστείτε αν οι Παλαιστίνιοι σταματούσαν τον πετροπόλεμο και έβαζαν τις γυναίκες διαδηλώτριες στην πρώτη γραμμή. Τι θα γινόταν αν χίλιες γυναίκες κάθονταν ειρηνικά σε έναν δρόμο για να εμποδίσουν την πρόσβαση σε έναν παράνομο εβραϊκό οικισμό που έχει χτιστεί σε παλαιστινιακό καλλιεργήσιμο έδαφος; Τι θα γινόταν αν οι γυναίκες αποφάσιζαν να εκτεθούν στα δακρυγόνα, να χτυπηθούν και να συλληφθούν χωρίς να ρίξουν ούτε μια πέτρα; Οι εικόνες αυτές θα προβάλλονταν στις τηλεοράσεις όλου του κόσμου.
«Αυτό φοβάται περισσότερο το Ισραήλ» λέει ο δρ Μουσταφά Μπαργκουτί, ένας εξέχων Παλαιστίνιος που τάσσεται υπέρ ενός μαζικού μη βίαιου κινήματος. Λέει ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να δημιουργήσουν τη δική τους εκδοχή της πορείας του Γκάντι προς τις αλυκές το 1930.
Μια αληθινά ειρηνική πρωτοβουλία είναι ένα τοπικό μποϊκοτάρισμα των αγαθών που παράγονται από τους εβραίους εποίκους στη Δυτική Οχθη. Μια άλλη είναι οι εβδομαδιαίες διαδηλώσεις στη συνοικία Σεΐκ Τζάρα της ανατολικής Ιερουσαλήμ ενάντια στις απελάσεις των Παλαιστίνιων εκεί. Και στη Γάζα μερικοί αγρότες έχουν διαμαρτυρηθεί για τις απαγορευμένες ζώνες του Ισραήλ. Διαδήλωσαν μάλιστα δημοσίως μέσα σε εκείνες τις ζώνες με τον κίνδυνο να τους πυροβολήσουν.
Ως τώρα δεν υπάρχει καμία παλαιστινιακή εκδοχή του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ. Ωστόσο, ένας υποψήφιος μπορεί να είναι ο Αγέντ Μοράρ. Ενας ενεργός, μετριόφρων ακτιβιστής που ήταν η ψυχή της πιο επιτυχημένης πρωτοβουλίας ως τώρα: μη βίαιες διαδηλώσεις ενάντια στην κατασκευή του Τείχους, στο χωριό Μπουντρούς της Δυτικής Οχθης πριν από έξι χρόνια περίπου. «Με τον μη βίαιο αγώνα μπορούμε να κερδίσουμε τον πόλεμο της ενημέρωσης» μου είπε ο κ. Μοράρ. «Πάντα λένε ότι οι Παλαιστίνιοι είναι δολοφόνοι. Με την πολιτική της μη βίας μπορούμε να δείξουμε ότι είμαστε θύματα, ότι δεν είμαστε ενάντια στους εβραίους, αλλά είμαστε ενάντια στην κατοχή της Δυτικής Οχθης».
Ο κ. Μοράρ κρατήθηκε έξι χρόνια στις ισραηλινές φυλακές αλλά φαίνεται απαλλαγμένος από την πικρία. Επισημαίνει ότι το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να προστατευθεί χτίζοντας ένα Τείχος- αλλά στο έδαφός του, όχι στη Δυτική Οχθη.
Οι άνδρες είναι η πλειοψηφία στις περισσότερες διαδηλώσεις Παλαιστινίων, αλλά στο Μπουντρούς οι γυναίκες έπαιξαν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ηγέτις τους ήταν η κόρη του κ. Μοράρ, η Ιλτεζάμ Μοράρ. Στα δεκαπέντε της χώθηκε στο χώμα μπροστά από μια ισραηλινή μπουλντόζα και κατάφερε να τη σταματήσει. Οι ισραηλινές δυνάμεις ασφάλειας ήξεραν πώς να αντιμετωπίσουν τα βομβαρδιστικά αεροπλάνα αλλά έμειναν αποσβολωμένα ενώπιον των γυναικών διαδηλωτριών της Παλαιστίνης. Παρ΄ όλο που χτυπήθηκαν με πλαστικές σφαίρες, οι γυναίκες επέμειναν. Τελικά το Ισραήλ σταμάτησε. Αλλαξαν θέση στο Τείχος παρακάμπτοντας σχεδόν όλο το χωριό Μπουντρούς.
Τα όσα συνέβησαν εξιστορούνται στο ντοκυμαντέρ «Βudrus» που αξίζει να δούμε. Είναι ένα συναρπαστικό παράθυρο με θέα σε αυτά που θα μπορούσαν να επιτευχθούν αν οι Παλαιστίνιοι υιοθετούσαν την πολιτική ανυπακοή σε πολύ μεγάλο βαθμό. Το ντοκυμαντέρ θα προβληθεί τους ερχόμενους μήνες στα χωριά της Δυτικής Οχθης και σε διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ.
Δεν ξέρω αν οι Παλαιστίνιοι μπορούν να δημιουργήσουν ένα ειρηνικό μαζικό κίνημα, ικανό να αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Πάντως, η πρώτη τους πρόκληση θα είναι να παραμερίσουν τους λιθοβολητές και να φέρουν τις γυναίκες στην πρώτη γραμμή. Αλλά αυτό το κίνημα βάσης δίνει μια αχτίδα ελπίδας για λιγότερη βία και περισσότερες αλλαγές.
