ΣΤΟΝ ΟΡΥΜΑΓΔΟ των κραυγών που απαξιώνουν την πολιτική και τους πολιτικούς, που αποσαθρώνουν τους θεσμούς, που ποινικοποιούν συλλήβδην τον πολιτικό κόσμο και τα κόμματα της Μεταπολίτευσης, οι εθνικοί αντιπρόσωποι στέκονται συχνά αμήχανοι και άβουλοι. Η κρίση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, απόρροια των αδιεξόδων του πολιτικού συστήματος, απεικονίζεται ανάγλυφα στην εικόνα του Κοινοβουλίου και στην καθημερινότητα των βουλευτών. Συναντώνται φαινόμενα αναχωρητισμού ακόμη και από νεοεκλεγέντες βουλευτές. Κυριαρχούν διαχειριστικές λογικές. Εκφράζονται πρακτικές που προδίδουν προσωπική ανασφάλεια εξαιτίας του άγχους της αυτοτοποθέτησης στο κάδρο της νέας εποχής. Εκφέρεται πολιτικός λόγος κατά κανόνα αναντίστοιχος με την κρισιμότητα των νομοθετημάτων που ψηφίζονται.
Είναι φαινόμενα που διατρέχουν οριζόντια τα κόμματα και αναδεικνύουν την εικόνα μιας εθνικής αντιπροσωπείας κατώτερης των περιστάσεων. Ωστόσο η έξοδος από την οικονομική κρίση, η επανεκκίνηση και ο εκ νέου αυτοπροσδιορισμός της χώρας δεν αφορούν μόνο δείκτες, νούμερα και περιοριστικές πολιτικές. Αφορούν κυρίως και εκ παραλλήλου την εκ βάθρων ανασυγκρότηση της Δημοκρατίας, που θα την μετατρέψει από ολιγαρχική και ατελέσφορη σε ζώσα και ενεργό. Μόνο έτσι μπορεί να αναστραφεί η πορεία. Και μόνο μέσα από τον πρωταγωνιστικό ρόλο ενός Εθνικού Κοινοβουλίου που καθιερώνεται στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας ως ο φορέας της δημοκρατικής ανασυγκρότησης του τόπου. Αλλον δρόμο για τη νέα εποχή, που έτσι κι αλλιώς είναι επί θύραις, μου είναι αδύνατον να διανοηθώ.
Αν με το σλόγκαν «τέλος της Μεταπολίτευσης» εννοείται ότι το πολιτικό σύστημα αδυνατεί πλέον δομικά να ξεπεράσει τις παθογένειές του. Αν, όπως καθημερινά διαπιστώνεται, ο τόπος δεν έχει απλώς δημοκρατία με προβλήματα αλλά πρόβλημα δημοκρατίας. Αν συνομολογείται ότι για την έξοδο από την πολύπλευρη κρίση απαιτούνται σαρωτικές αλλαγές και πραγματικές ανατροπές που ξεπερνούν τα όρια βελτιωτικών νομοθετικών πρωτοβουλιών. Τότε η «νέα Μεταπολίτευση», που όλοι πια την επικαλούνται, δεν μπορεί να περιοριστεί στην όποια επί μέρους συνταγματική αναθεώρηση. Ούτε προφανώς μπορεί να εμπεδωθεί στο όνομα μιας αντισυστημικής στάσης με μια συνολική και επαναστατική ρήξη με το υπάρχον σύστημα, ρήξη εντελώς ανεδαφική. Απαιτεί, ως συνέχεια του δημοκρατικού κεκτημένου που διαμόρφωσε ο προηγούμενος ιστορικός κύκλος, να εγγυηθεί και να πραγματώσει με διαδικασίες διαδοχικών δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων τη μετάβαση σε ένα ποιοτικά νέο σύστημα διακυβέρνησης. Σύστημα διακυβέρνησης που σε εποχή αβεβαιότητας και ανασφάλειας για όλους μπορεί να εγγυηθεί το δικαίωμα στην ευημερία, στη δημοκρατική συμμετοχή, στην ίση πρό σβαση του κάθε πολίτη στα αγαθά του σύγχρονου πολιτισμού. Σύστημα διακυβέρνησης που να αναζωογονεί τη δημοκρατία διαμορφώνοντας νέες σχέσεις εξουσίας, εκπροσώπησης, συμμετοχής και διαφάνειας ανάμεσα σε κυβερνώντες και κυβερνώμενους. Σύστημα διακυβέρνησης που να ανατρέπει εκ βάθρων τις σχέσεις κράτους και αγοράς, πολιτών και αντιπροσώπων, συντεταγμένων εξουσιών της πολιτείας και αντιπροσωπευτικών θεσμών.
Μια τέτοια πρόκληση και προοπτική συνάδει προς όσα ο σημερινός Πρωθυπουργός της χώρας διακηρύσσει εδώ και πολλά χρόνια. Δίνει κατεύθυνση στην κυβερνητική στρατηγική ώστε να εντάξει σε αυτήν όλες τις δημοκρατικές ανατροπές που επιχειρεί εξαντλώντας όλα τα περιθώρια που της δίνει ο ισχύων συνταγματικός χάρτης. Δίνει τη δυνατότητα στους εκπροσώπους του Εθνους να απελευθερωθούν από τα δεσμά που τους καθηλώνουν. Να αναδείξουν το Εθνικό Κοινοβούλιο σε κινητήρια δύναμη της συνολικής ανατροπής. Να μη χάνονται μόνο στη διελκυστίνδα αναγνώρισης ευθυνών του παρελθόντος ή στη διαχείριση της μιζέριας που διαχέει το παρόν κλίμα. Να γίνουν ουσιαστικά συμμέτοχοι στη θεσμική ανασυγκρότηση της δημοκρατίας. Και παράλληλα να απελευθερώσει ο Γ. Παπανδρέου όλες τις ζωντανές και δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας, όλα τα πολιτικά αποθέματα που έμειναν ως περιουσία μιας ολόκληρης εποχής, όλους όσοι μπορούν να συμβάλουν στην πραγματική και αξιοκρατική ανανέωση της δημόσιας ζωής σε μια νέα προοδευτική σύνθεση. Για να υπάρξει ξανά μια βαθιά ανατροπή από κάτω προς τα πάνω και όχι μια διευθέτηση κορυφής ή ανασύνθεσης συμφερόντων. Η χώρα δεν έχει ανάγκη από επίδοξους σωτήρες που φιλοδοξούν να κερδίσουν από την κρίση καρέκλες ή πλούτο. Εχει ανάγκη από συλλογικές εμπνεύσεις, προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις, από πραγματικούς ταγούς και μαχητές με αποστολική διάθεση και συλλογική δράση.
Ολα αυτά τι σημαίνουν στην πράξη; Ας μιλήσουμε καθαρά. Σημαίνουν κυριολεκτικά ανασύσταση της Δημοκρατίας. Σημαίνουν ότι οι υιοθετούμενες αλλαγές είναι συντακτικού και όχι αναθεωρητικού περιεχομένου και προϋποθέτουν τη δημιουργική σύνθεση συνέχειας και υπέρβασης με στόχο τη συνολική ανασύνταξη της πολιτείας. Σημαίνουν ότι ο συνταγματικός πατριωτισμός του 114 που κίνησε όλη τη διαδικασία αποκατάστασης και ανάπτυξης της μεταπολιτευτικής μας δημοκρατίας και αποτυπώθηκε στο Σύνταγμα του ΄75 και στις αναθεωρήσεις που ακολούθησαν απαιτεί νέες οριοθετήσεις και επαναδιατυπώσεις που θα αποτυπωθούν στον συνταγματικό χάρτη. Σημαίνουν ανατροπές που χωρίς να αμφισβητούν το πολίτευμα της Προεδρευομένης Δημοκρατίας επανασυντάσσουν θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος. Σημαίνουν, με απλά λόγια, το τέλος της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας και την προκήρυξη μέσα από τις κατοχυρωμένες θεσμικές διαδικασίες της επόμενης Βουλής ως Συντακτικής. Αλλιώς τι νόημα έχει να μιλάμε για νέα Μεταπολίτευση;
Ο κ. Κ. Σκανδαλίδης είναι βουλευτής του ΠαΣοΚ, πρώην υπουργός.
