Είναι πολλοί οι λόγοι για τους οποίους η απαγόρευση του καπνίσματος στους χώρους αναψυχής με βρίσκει αντίθετο- και μειοψηφούντα στις στήλες του «Βήματος». Ο βασικότερος από αυτούς είναι η αιτιολογία της: το κάπνισμα βλάπτει. Και χιλιάδες άλλα. Η φτώχεια για παράδειγμα- που δεν απαγορεύεται καθόλου. Ή η καταλήστευση του συστήματος υγείας, για την οποία δεν έχουμε δει να συνεγείρονται οι γιατροί- και εκεί να δείτε «παθητικά» θύματα.

Το γεγονός ότι το κάπνισμα βλάπτει δεν αρκεί, με άλλα λόγια, ως αιτία για να απαγορευτεί- ιδίως στους χώρους διασκέδασης. Το πόσο παράδοξο είναι αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι επιτρέπονται χόμπι και αθλήματα που είναι επικίνδυνα καθαυτά. Ούτε αποτελεί απάντηση το ότι εκεί οι συμμετέχοντες διακινδυνεύουν εκούσια. Και οι καπνιστές εκούσια το κάνουμε. Αλλά αίφνης μας απαγορεύεται να έχουμε μπαρ ή μπιστρό καπνιστών. Σαν να υπάρχει ένα ιδιόρρυθμο «ανθρώπινο δικαίωμα» των μη καπνιστών να εισέρχονται παντού – ακόμη και εκεί όπου δεν αποτελούν ούτε το 5% της συνήθους πελατείας. Με αυτή τη λογική μπορεί να απαγορευθεί η κατανάλωση κρέατος στις ψησταριές για να μην ενοχλούνται οι χορτοφάγοι.

Η υγεία μας, όμως; Για την υγεία μας, θα απαντούσα, έχουμε ο καθένας έναν βαθμό ίδιας ευθύνης. Το κράτος δεν είναι εδώ για να απαγορεύει καθετί το ανθυγιεινό, αλλά για να μεριμνά για τη γενική βελτίωση των δημόσιων παροχών και των συνθηκών διαβίωσης. Αν αντί να πράττει κάτι τέτοιο, υιοθετεί πολιτική απαγορεύσεων παλαιού γυμνασιάρχη (και εκείνος απαγόρευε το κάπνισμα, αλλά δεν καιγόταν τόσο για τις στερήσεις των μαθητών) μάλλον επιδιώκει να μας πείσει ότι ενδιαφέρεται πολύ για το καλό μας- την ίδια ώρα που ελαχιστοποιεί το εισόδημά μας. Αν δεν συμβαίνει αυτό, φαίνεται ότι το κράτος συγχέει τις ιατρικές συνταγές με τους νομικούς κανόνες- αλλά τέτοια σφάλματα σπάνια γίνονται αθώα.

Για συγκροτημένη κριτική της «πολιτικής» αυτής συνιστώ το παλαιότερο βιβλίο «Η τυραννία της υγείας» του βρετανού γιατρού Μάικλ Φιτζπάτρικ (Πολύτροπο) και το πρόσφατο «Και αν όλα όσα λένε οι οικολόγοι δεν είναι αλήθεια;» του γάλλου ειδικού σε οικονομικά της υγείας Ζαν ντε Κερβασντουέ (Πόλις).

Αυτά στο γενικό επίπεδο. Η ελληνική απαγόρευση έχει, όμως, ειδικότερη πτυχή. Σκέφτηκε, άραγε, πολύ το υπουργείο Υγείας μέχρι να αποφασίσει εν μέσω των μέτρων κινεζοποίησης των ελλήνων εργαζομένων να απαγορεύσει το τσιγάρο στους χώρους διασκέδασης; Επειγόταν μήπως να υλοποιήσει στόχο του προγράμματος του ΠαΣοΚ- αυτού που κατέστη το συντομότερο πολιτικό ανέκδοτο; Ή κρίθηκε αρμοδίως ότι χρειαζόταν να εισαχθεί μία ακόμη παράμετρος νευρασθένειας στην κοινωνική ατμόσφαιρα, μήπως δεν αρκούσαν οι εκπορευόμενες από το ΔΝΤ και το υπουργείο Οικονομικών; Τότε, όμως, ας τεθεί εκτός νόμου η ίδια η διασκέδαση. Το σχετικό νομοσχέδιο μπορεί να εισαχθεί προς ψήφιση αμέσως μετά την απαγόρευση των συντάξεων.