Η άποψη ότι δεν φταις ποτέ για το κακό, παρά μόνο αν απολύτως συνειδητά το επιδίωξες- και ίσως ούτε τότε, εφόσον έχεις προκληθεί «δικαιολογημένα», όπως το κρίνεις ο ίδιος.

Οτι μπορείς να αποκλείεις ξενοδοχεία και κρουαζιερόπλοια ή και την ίδια την Ακρόπολη χωρίς να φέρεις καμία ευθύνη για την κατάρρευση του τουρισμού.

Οτι μπορείς να χαρακτηρίζεις τους εμπρηστές «εξεγερμένους», χωρίς να ευθύνεσαι για τους θανάτους που τελικώς προκαλούν. Σε τέτοια περίπτωση απλώς τους λες προβοκάτορες.

Οτι μπορείς να ρίχνεις μολότοφ σε κτίρια γεμάτα κόσμο ή να παρεμποδίζεις την Πυροσβεστική χωρίς να είσαι δολοφόνος.

Οτι μπορείς να καλείς τον πληθυσμό σε κατάλυση του Συντάγματος (αυτό σημαίνει «αλλαγή» του απευθείας από τον λαό) χωρίς να ενθαρρύνεις την κατάλυση που επιχειρούν άλλοι με τον δικό τους τρόπο. Αν κάποιος σε μεμφθεί για αυτό, είναι φασίστας.

Οτι ένοχοι σπατάλης είναι μόνο οι άλλοι. Η δική σου αργομισθία ή επιδότηση δικαιολογείται λόγω ιδιαιτέρων συνθηκών και ας χρειάζονται τρεις (έντιμοι) μεγαλογιατροί για να την καλύψουν με τους φόρους τους.

Οτι μπορείς να διαβιώνεις κατάχρεος και ελλειμματικός, τη δε δύσκολη ώρα απλώς να ζητάς διαγραφή των οφειλών σου και οι δανειστές σου να σπεύδουν σε σεισάχθεια.

Οτι μπορείς να υπόσχεσαι ομαλή προσαρμογή τον Σεπτέμβριο και να αποδεικνύεσαι απαράσκευος δύο μήνες μετά- ή να καταστρέφεις τη χώρα επί πενταετία και στη συνέχεια να εμφανίζεσαι τιμητής.

Οτι είναι απόλυτα συνεπές να ευαγγελίζεσαι μία ιδανική κοινωνία χωρίς να εξηγείς πώς οι ομοϊδεάτες σου, όπου κυβέρνησαν, έχτισαν κράτη ολοκληρωτισμού και πενίας. Είναι ασφαλώς πολύ διαφορετικά αυτά μεταξύ τους, ωστόσο η υφέρπουσα νοοτροπία συγκλίνει: αποποιείται την ευθύνη, νομιμοποιεί την ασυνέπεια, οικοδομεί αξιώσεις χωρίς λογική.

Υπάρχει και η άλλη άποψη για τη ζωή. Η δύσκολη. Οτι είμαστε υπεύθυνοι για τις πράξεις μας. Οτι κρίνουμε τους άλλους με μέτρο τις επιλογές μας για τον εαυτό μας, ακόμη και αν έτσι οδηγούμαστε σε επώδυνη αυτοκριτική. Οτι, και αν υπάρχουν ελεήμονες δωρητές (;), δεν έχουμε δικαίωμα σε ελεημοσύνη. Οτι, αν χειροκροτούμε τον εμπρηστή, γινόμαστε συνένοχοί του. Οτι, αν θέλουμε να ανατρέψουμε το Σύνταγμα του συστήματος, δεν έχουμε θέση στη Βουλή του.

«Στο εξής», έγραψε την Πέμπτη ο διευθυντής του «Βήματος» κ. Π. Καψής, με βαριά τη σκιά της δολοφονίας των τριών νέων, «κανείς δεν θα μπορεί να επικαλεστεί άγνοια για το πού μπορεί να οδηγήσουν τέτοιου είδους συμπεριφορές». Δυστυχώς θα βρεθούν πολλοί που θα την επικαλεστούν και πάλι. Για τους φόνους, για την οικονομία, για τη χρεοκοπία. Και το χειρότερο είναι πως θα βρεθούμε πολλοί που θα τους ακούσουμε με ευχαρίστηση. Βολεύει να αισθάνεσαι ανεύθυνος για την καταστροφή, στην επέλευση της οποίας συμβάλλεις. Ανεξάρτητα από το ότι τελικώς θα την υποστείς και ο ίδιος.