Η πολιτική στήριξη που απέσπασε η Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για την αντιμετώπιση της κρίσης ήταν μεν σημαντική γιατί κόπασαν προσωρινά οι πιέσεις στα ομόλογα, δεν ολοκληρώθηκε όμως από μέτρα άμεσης χρηματοδοτικής συνδρομής όπως αρκετοί προσδοκούσαν. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αρνήθηκε την έκδοση ευρωομολόγων, η Γερμανία αντέδρασε στην απευθείας βοήθεια και η Επιτροπή επικαλέστηκε το γράμμα της Συνθήκης και προσέφερε μόνο τα γνωστά αποθέματα αυστηρότητος στην εφαρμογή των μέτρων από την κυβέρνηση. Ετσι κανείς δεν εξεπλάγη όταν την Παρασκευή άρχισαν και πάλι να διευρύνονται τα spreads στην Ελλάδα και σε άλλες πιεζόμενες χώρες.

Για να μην ξαναδούμε την ίδια ιστορία τρόμου στις αγορές ομολόγων της Νότιας Ευρώπης, χρειάζεται να ληφθεί επειγόντως κάποια πρακτική απόφαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο που να δίνει σάρκα και οστά στην πολιτική στήριξη. Στις σημερινές συνθήκες τη λύση μπορεί να δώσει η ΕΚΤ με έναν τρόπο που δεν σηματοδοτεί προνομιακή μεταχείριση ενός κράτους-μέλους ούτε απαιτεί την εκταμίευση πόρων από τον απρόθυμο Κοινοτικό Προϋπολογισμό, ούτε αντιτίθεται σε καμία Συνθήκη. Είναι γνωστό ότι μέχρι το τέλος του 2010 η ΕΚΤ έχει αποφασίσει να δέχεται εθνικά ομόλογα ως ενέχυρο για να παρέχει διευκολύνσεις ρευστότητας στις εμπορικές τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους τροφοδοτούν την εσωτερική τους αγορά. Εάν η ΕΚΤ ανακοινώσει τώρα ότι επεκτείνει τη διευκόλυνση αυτή για άλλα δύο χρόνια ανεξαρτήτως της ποιοτικής κατάταξης των εθνικών ομολόγων, αυτομάτως θα κατασιγάσει η καλλιεργούμενη ανησυχία για τη μελλοντική ρευστότητα των τραπεζών και θα οδηγήσει σε άμεση πτώση των spreads σε όλες τις δοκιμαζόμενες οικονομίες της ευρωζώνης. Δραστικό μέτρο που θα μπορούσε, επίσης, να λάβει η ΕΚΤ είναι η δημόσια δέσμευση ότι θα ενισχύσει- εάν ποτέ χρειαστείτα εθνικά αποθεματικά που έχουν οι κεντρικές τράπεζες σε κάθε χώρα για να διευκολύνουν τη ρευστότητα του συστήματος.

Διαφορετικά πάντα θα βρίσκονται κάποιοι που θα συνεχίσουν να ποντάρουν σε μια ενδεχόμενη υποβάθμιση της ελληνικής, της ισπανικής και της πορτογαλικής οικονομίας.

Ο κ. Νίκος Χριστοδουλάκης είναι πρώην υπουργός Οικονομίας.