Στο συνηθισμένο χειμωνιάτικο ραντεβού τους οι αγρότες ξανακλείνουν τους δρόμους. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν καινούργια αιτήματα. Ενθαρρυμένοι από την απλοχεριά των χθεσινών κυβερνώντων που, μεταξύ άλλων, βαφτίζοντας τις ενισχύσεις 500 εκατ. ευρώ αποζημιώσεις οδήγησαν τη χώρα στο σημερινό χάλι, δίνουν ξανά το «παρών». Διεκδικούν κι από τους νέους κυβερνήτες την επανάληψη της περυσινής απλοχεριάς. Οι τελευταίοι με προφανή αμηχανία, όχι άσχετη της άμυαλης στάσης τους όταν με περισσή ευκολία χαρακτήριζαν μισό δισ. ευρώ σαν ψίχουλα, αδυνατούν να κατανοήσουν τον αιφνιδιασμό από τα τρακτέρ που έκοψαν και πάλι την Ελλάδα στα δύο.

Κι όμως τα πράγματα είναι απλά, πολύ απλά. Το πρόβλημα της ελληνικής γεωργίας δεν είναι πρόβλημα επιδοτήσεων. Η πτώση του αγροτικού εισοδήματος, η διεύρυνση του ελλείμματος στο αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο και η περιβαλλοντική επιβάρυνση δεν αντιμετωπίζονται ούτε με επιδοτήσεις ούτε με έκτακτες ενισχύσεις. Οσα εκατομμύρια κι αν χορηγηθούν και στους εφετινούς, από συνήθεια πια συνδαιτυμόνες των μπλόκων, κανένα πρόβλημα δεν θα επιλυθεί, πέραν της πρόσκαιρης ικανοποίησης των καταναλωτικών αναγκών τους.

Και αυτό γιατί αν τα προβλήματα της γεωργίας μπορούσαν να λυθούν με μερικά εκατομμύρια επιδοτήσεων, θα είχαμε τελειώσει μ΄ αυτά από τη χρυσή δεκαετία του ΄80. Τότε που πακτωλός χρημάτων έρευσε στην ελληνική γεωργία, άλλαξε η εικόνα της ελληνικής υπαίθρου και η ζωή του έλληνα αγρότη, αφέθηκαν όμως μάλλον απείραχτες οι προβληματικές δομές του αγροτικού τομέα.

Ας είμαστε σοβαροί: παρά τις διαμαρτυρίες των αγροτών, το πρόβλημα δεν είναι οι χαμηλές τιμές των προϊόντων. Οι τιμές, για τα περισσότερα από αυτά, αν εξαιρέσει κανείς τις ασυνήθιστα υψηλές τιμές των δύο τελευταίων ετών, κινούνται σε φυσιολογικά επίπεδα. Το πρόβλημα βρίσκεται στο πράγματι υψηλό κόστος παραγωγής. Μόνο που το τελευταίο δεν αντιμετωπίζεται με επιδοτήσεις. Σχετίζεται άμεσα με τις δομές της γεωργίας. Συνδέεται ευθέως με την προσκόλληση στην παραγωγή δύοτριών προϊόντων (σιτάρι, βαμβάκι και μέχρι πολύ πρόσφατα καπνός). Εντείνεται από την ανικανότητα του συνεταιριστικού κινήματος να παρέμβει. Καταλήγει δε στην καταλήστευση των φυσικών πόρων, πιστό στη λογική της συνεχούς αύξησης μιας ποιοτικά υποβαθμισμένης παραγωγής, προοριζόμενης περισσότερο για την είσπραξη της ενίσχυσης κι ελάχιστα για την ικανοποίηση του καταναλωτή.

Μ΄ αυτή τη γεωργία πρέπει να τελειώνουμε. Οσο τα προβλήματα κρύβονται κάτω από το χαλί, το μόνο σίγουρο είναι η ανανέωση του ραντεβού στα μπλόκα για τον επόμενο χρόνο. Τα εφετινά όμως άδεια ταμεία μπορεί να είναι και η λύση. Ας μιλήσουμε πια για την ουσία, λέγοντας τα προβλήματα με τ΄ όνομά τους. Ισως τελικά αυτή η κρίση να είναι… πολύτιμη!

Ο κ. Στ. Κατρανίδης είναι αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.