Πολλοί αποταμιευτές (έστω, παίκτες) μπορούν να διαβεβαιώσουν ότι από τους οίκους αξιολόγησης περίμεναν να είχαν κάνει τη δουλειά τους όταν επρόκειτο για τη Lehman Βrothers και άλλες «αξιόχρεες» τιτλοποιήσεις που τις έφαγε το σκοτάδι. Αφού τότε απέτυχαν οικτρά, το τι λένε τώρα για την Ελλάδα ελάχιστη αξιοπιστία διεκδικεί. Δυστυχώς όμως, οι αμφιλεγόμενοι αυτοί «ειδήμονες» δεν μπορούν να αγνοηθούν, καθώς επηρεάζουν το κόστος του δανεισμού μας. Αναλόγως δεν μπορεί να αγνοηθεί η ΕΕ που αξιώνει ταχείς ρυθμούς προσαρμογής, ακόμη και αν ο βραδύτερος βηματισμός θα ήταν πιο φρόνιμος.

Η σπουδή που μας αξιώνεται αποτελεί επιταγή για τη χώρα όχι μόνο στη δημοσιονομική εξυγίανση, στην οποία κυρίως στέκονται οι «αγορές», αλλά και στα αναπτυξιακά κίνητρα, τους καταλύτες αναθέρμανσης της οικονομίας. Η νέα κυβέρνηση κινείται και στον τομέα αυτόν υπό πίεση χρόνου, χωρίς την άνεση μακράς μελέτης υπό καθεστώς αναστολής των επενδύσεων μέχρι νομοθετικής νεωτέρας. Εν όψει αυτού, η σύνεση υποδεικνύει αφενός να αποφεύγονται μέτρα που «παγώνουν» την οικονομική δραστηριότητα, αφετέρου να επισπεύδονται οι αποφάσεις για το μέλλον. Και, παρ΄ ότι είναι νωρίς να επικριθεί η κυβέρνηση, φαίνεται βάσιμο το «παράπονο» ότι ούτε στον τομέα αυτόν προχωρεί γρήγορα, ενώ δεν εκπέμπει καν σαφή μηνύματα. Ξέρουμε, λόγου χάριν, ότι ο τουρισμός και η οικοδομή συγκαταλέγονται στους θεμελιώδεις τομείς της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας. Στον πρώτο φαίνεται να υπάρχει ακόμη αμφιταλάντευση ως προς την κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ υπουργού και υφυπουργού. Στην οικοδομή, η υπουργός Περιβάλλοντος ακολουθεί γραμμή που καθυστερεί, αν δεν αποθαρρύνει τις επενδύσεις- και επισωρεύεται σε μια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας άκρως αμφιλεγόμενη από νομική και έντονα αποτρεπτική από οικονομική άποψη.

Μετά την αναστολή της τακτοποίησης των ημιυπαιθρίων, αποφασίστηκε αναστολή οικοδομικών αδειών σε καμένες εκτάσεις ακόμη και εντός σχεδίου, με αποτέλεσμα να πλανάται ο φόβος ότι οι νέοι δασικοί χάρτες μπορεί να ανατρέψουν την οικοδομησιμότητα ακόμη και ακινήτων που είναι σε σχέδιο πόλης. Παράλληλα, το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματική τη δυνατότητα οικοδόμησης έστω και 80 τ.μ. σε τέσσερα- πανάκριβα- στρέμματα της (καταπράσινης…) Μυκόνου.

Ακόμη και αν η περίοδος δεν ήταν κακή, όλα αυτά θα διεμήνυαν στον όποιο ενδιαφερόμενο ότι καλό είναι να αγοράσει κάτι στη Βρετάνη και όχι στα ελληνικά νησιά, όπου μπορεί να μείνει με τις πέτρες, ενώ, αν αναζητεί αστική στέγη και δεν διαθέτει ευρώ εν αφθονία, φρόνιμο είναι να κλείσει ημιυπαίθριους (διότι αλλιώς δεν θα έχει κρεβατοκάμαρα) και να επαφεθεί στη «συνενοχή» των γειτόνων του.

Τώρα που τα πράγματα είναι άσχημα, η αναζήτηση μιας περισσότερο ισορροπημένης πολιτικής είναι ακόμη κρισιμότερη – και επείγουσα. Η ανάπτυξη έρχεται με ανθρώπινο χρήμα. Οι δε άνθρωποι, οσοδήποτε οικολόγοι, δεν ζουν σε δέντρα αλλά σε σπίτια- και δεν συνηθίζουν να ξοδεύουν το προϊόν του κόπου τους σε άρτια οικόπεδα που μπορεί αίφνης να μεταβληθούν σε χωράφια.