O λόγος του Αντώνη Σαμαρά κατά τον προεκλογικό αγώνα για την προεδρία της ΝΔ και η καθαρή επικράτησή του επανέφεραν, αίφνης, στην ελληνική πολιτική συζήτηση τα ερωτήματα για το τι είναι Δεξιά σήμερα, πόσο διαφοροποιείται από παρατάξεις που χαρακτηρίζονται με την προσθήκη των πρώτων συνθετικών «κεντρο-» ή «ακρο-», αλλά και για το αν η δεξιά ταυτότητα εξακολουθεί να σημαίνει ό,τι στο παρελθόν- από την προάσπιση της ελεύθερης αγοράς ως τον θρησκευτικό συντηρητισμό και την αποστροφή προς την ερωτική ελευθεριότητα. Αν το ζήτημα εξαντληθεί στο κατά πόσον οι προσδιορισμοί Δεξιά και Αριστερά διατηρούν νόημα ή έχουν καταστεί ολοκληρωτικά αναχρονιστικές, η απάντηση είναι εύκολη. Η ιστορία δεν έκανε στον Φουκουγιάμα τη χάρη να τελειώσει. Ακόμη και αν μείνει κανείς στον ορισμό του Νορμπέρτο Μπόμπιο, ότι δηλαδή δεξιός είναι εκείνος που προτάσσει την ατομική ελευθερία, ενώ αριστερός αυτός που ομνύει πρωτίστως στην ισότητα, είναι φανερό πως η διαφορά παραμένει σημαντική. Αλλο τόσο, όμως, είναι αληθινό ότι οι χαρακτηρισμοί δεξιός και αριστερός έχουν χάσει μεγάλο μέρος από το υπόλοιπο «πακέτο» που τις συνόδευε.

Ενας δεξιός δεν μπορεί, ασφαλώς, να είναι υπέρ της σαρωτικής κρατικοποίησης της οικονομίας, ενδέχεται όμως να τάσσεται υπέρ ενός ακμαίου κοινωνικού κράτους όπως και υπέρ των ατομικών ελευθεριών, της σεξουαλικής αυτοδιάθεσης και της παροχής δικαιωμάτων στη νόμιμη μετανάστευση. Ενας αριστερός, πάλι, δεν μπορεί προφανώς να αποδέχεται την ασύδοτη αγορά, δεν είναι όμως καθόλου παράδοξο να είναι πατριώτης, να σέβεται την κοινοβουλευτική δημοκρατία, να συγκαταλέγει τη δημόσια ασφάλεια στις βασικές του πολιτικές αξιώσεις.

Αν συμπεριλάβει κανείς στην εικόνα όλες αυτές τις παραμέτρους, δικαιολογούνται αρκετές επιφυλάξεις ως προς το πόσο- και σε τι – είναι τόσο δεξιός ο Αντώνης Σαμαράς. Ο παλιομοδίτικος κοινωνικός συντηρητισμός δεν τον αφορά, ο οικονομικός νεοφιλελευθερισμός- ή μάλλον νεοσυντηρητισμός- δεν τον θέλγει (ενώ είχε σαγηνεύσει για τα καλά αρκετούς σοσιαλδημοκράτες). Από την άλλη πλευρά, οι «εθνικοπατριωτικές» πεποιθήσεις δεν αποτελούν προνόμιο των δεξιών, καθώς τις ασπάζονται πολλοί αριστεροί, όσο και αν αυτό ξενίζει τους υπέρμαχους του πολιτικού κοσμοπολιτισμού.

Το πώς θα πορευτεί, τελικώς, ο κ. Σαμαράς μένει να το δούμε. Η ευρύτερη περί Δεξιάς συζήτηση μπορεί όμως να βοηθήσει τον πολιτικό λόγο της χώρας, που μοιάζει με χυλό ανακολουθιών και αοριστίας, να θυμηθεί μερικά βασικά. Οπως ότι το σύστημά μας είναι ελεύθερη οικονομία, ώστε είναι αντιφατικό να απαιτεί κανείς τις απολαύσεις της χωρίς ατομική προσπάθεια αλλά με την ασφάλεια ενός οιονεί κομμουνιστικού καθεστώτος κρατικών υπαλλήλων. Ή ότι ο έλεγχος της μετανάστευσης και η αστυνόμευση δεν αποτελούν «δεξιά» αγαθά, αλλά πολιτικά αγαθά… σκέτα. Ή, ακόμη, ότι ένας κατ΄ αυτοχαρακτηρισμό δεξιός μπορεί να σέβεται τη λαϊκή ψήφο και τα ατομικά δικαιώματα, ενώ ορισμένοι αριστεροί θα τα διέγραφαν μονοκοντυλιά αν τους δινόταν η δυνατότητα…