«Η φάτνη εναντίον της γρίπης Α»: οι ιταλοί πρωτοτύπησαν στο θέμα της ενημέρωσης για τη νέα γρίπη. Φόρεσαν μάσκες στους Μάγους και στην Αγία Οικογένεια στέλνοντας ένα εναλλακτικό μήνυμα

Είναι φανερό από δημοσιεύματα και συμπεριφορές ότι ο έλληνας πολίτης βρίσκεται σε πλήρη σύγχυση για το αν πρέπει ή όχι να κάνει το εμβόλιο για τη νέα γρίπη. Δεν πείστηκε ούτε για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του εμβολίου ούτε για το μέγεθος της απειλής από τη νέα γρίπη. Σε μελέτη που έγινε σε μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας, περισσότεροι από τους μισούς γιατρούς και εννέα στους δέκα νοσηλευτές δήλωσαν ότι δεν θα εμβολιαστούν. Αν οι εργαζόμενοι στον χώρο της Υγείας αντιμετωπίζουν με καχυποψία το εμβόλιο, μπορούμε να αντιληφθούμε σε ποια σύγχυση πρέπει να βρίσκεται ο απλός πολίτης!

Ας δούμε τι δημιούργησε αυτή τη σύγχυση: Πρωταρχικό ρόλο έπαιξαν οι παλινωδίες της πολιτείας: Βιάστηκαν να ανακοινώσουν ότι θα πρέπει να εμβολιαστούν ΟΛΟΙ οι πολίτες της χώρας, κάτι που δεν στηριζόταν σε επιστημονική βάση. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι μια επιδημία σταματά αν οι μισοί από τους πολίτες της χώρας είναι εμβολιασμένοι. Τη δήλωση αυτή ακολούθησε μια άλλη αψυχολόγητη και βιαστική απόφαση που απαιτούσε έγγραφη συναίνεση από τον εμβολιαζόμενο πριν από τον εμβολιασμό. Πρακτική πρωτάκουστη και αντιεπιστημονική. Οι δύο αυτές αποφάσεις ανακλήθηκαν, αλλά η καχυποψία και το άσχημο κλίμα είχαν ήδη δημιουργηθεί. Αντε τώρα να αντιστραφούν! Η δεύτερη παράμετρος που επέτεινε τη σύγχυση ήταν οι αντικρουόμενες δηλώσεις ειδικών και, όπως συνηθίζεται σε έναν καφενειακού τύπου δημόσιο τηλεοπτικό λόγο, «μη ειδικών» στα ΜΜΕ. Τέλος, την καχυποψία πυροδότησαν η αγορά από την πολιτεία και η αποθήκευση των εμβολίων προτού ολοκληρωθούν οι σχετικές μελέτες ασφάλειας του εμβολίου και δοθεί έγκριση κυκλοφορίας από τους αρμόδιους οργανισμούς φαρμάκων.

Ποια είναι η αλήθεια για τη νέα γρίπη και την προφύλαξή μας από αυτήν; Η γρίπη των χοίρων έχει ως τώρα διαγράψει μια ήπια κλινική πορεία στην πλειονότητα των ατόμων που έχουν προσβληθεί από αυτήν· έχει την ίδια νοσηρότητα και θνητότητα με την εποχική γρίπη και επομένως, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν φαίνεται ότι θα μας κατασπαράξει. Τα άτομα που νοσούν από αυτήν, εφόσον δεν παρουσιάσουν σοβαρά συμπτώματα, όπως υψηλό πυρετό που να παρατείνεται για πολλές ημέρες και δύσπνοια, καλό είναι να παραμένουν στο σπίτι τους, να ακολουθούν τους «κανόνες της γιαγιάς», δηλαδή να πίνουν αρκετά ζεστά ροφήματα και να παίρνουν αντιπυρετικά όταν ο πυρετός υπερβαίνει τους 39 βαθμούς. Επειδή η γρίπη μεταδίδεται με τα σταγονίδια που εκπέμπονται από το φτάρνισμα και τον βήχα, καθώς και από μολυσμένα αντικείμενα-φορείς του ιού, καλό θα είναι να φταρνίζονται καλύπτοντας τη μύτη και το στόμα με χαρτομάντιλο, να πλένουν συχνά τα χέρια τους με σαπούνι και νερό και, αν είναι δυνατόν, να φορούν μάσκα. Οσον αφορά τη χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων, όλοι οι διεθνείς οργανισμοί ελέγχου των επιδημιών συνιστούν να χορηγούνται μόνο σε ασθενείς με βαριά συμπτώματα που νοσηλεύονται σε νοσοκομείο, καθώς και σε πάσχοντα άτομα από τη γρίπη με πνευμονικά, καρδιακά ή νοσήματα που βλάπτουν τη λειτουργία του αμυντικού συστήματος.

Εδώ θέλω να θυμίσω ότι οι κύριοι τρόποι για την προφύλαξη είναι η τήρηση αυστηρών κανόνων υγιεινής και ο εμβολιασμός. Στις 26 Ιουλίου 2009, σε συνέντευξή μου στο «Βήμα», είχα προτρέψει να μη βιαστούμε για τον εμβολιασμό, προτού αποκτήσουμε διεθνή εμπειρία. Σήμερα η εμπειρία έχει αποκτηθεί τόσο από κλινικές μελέτες όσο και από εμβολιασμό μεγάλου αριθμού ατόμων. Στη Σουηδία, για παράδειγμα, έχουν εμβολιαστεί 1,4 εκατομμύρια άτομα και οι παρενέργειες που παρατηρήθηκαν σε πολύ μικρό αριθμό ατόμων ήταν παρόμοιες με αυτές που παρατηρούνται στα εμβολιαζόμενα άτομα για την εποχική γρίπη. Επομένως, ο πολίτης που βομβαρδίζεται από αντιφατικές πληροφορίες ποιον πρέπει να πιστέψει; Θεωρώ ότι η καλύτερη πηγή πληροφόρησης είναι η εθνική επιτροπή για την παρακολούθηση της νέας γρίπης. Η επιτροπή αυτή ενημερώνεται και συνεργάζεται καθημερινά με υπεύθυνους οργανισμούς υγείας, όπως το Ευρωπαϊκό και Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Εν κατακλείδι, ας πάμε στο διά ταύτα: Είναι ασφαλές το νέο εμβόλιο; Απάντηση: ναι, όσο ασφαλή είναι όλα τα εμβόλια. Ποιοι πρέπει να εμβολιστούν πρώτοι; Οσοι ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Ποιες είναι αυτές; Οι υγειονομικοί που έρχονται σε άμεση επαφή με πάσχοντες από τη γρίπη (γιατροί, νοσηλευτές, τραυματιοφορείς, διασώστες και βοηθητικό προσωπικό), οι έγκυοι, τα άτομα με διαταραγμένο αμυντικό ανοσοποιητικό σύστημα (π.χ. καρδιοπαθείς, ασθματικοί) και οι γυναίκες που επιτηρούν βρέφη κάτω των έξι μηνών. Ατομα που δεν ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου πρέπει να εμβολιαστούν; Είναι δική τους απόφαση. Αν κάποιος κάνει το εμβόλιο κατά της κοινής γρίπης κάθε χρόνο, ας κάνει και αυτό κατά της γρίπης των χοίρων.

Ο κ. Χαράλαμπος Μουτσόπουλος είναι καθηγητής της Ιατρικής.