Μετά την κατάρρευση των ειρηνευτικών συνομιλιών του Οσλο το 2000 και τις εικόνες φρίκης που ακολούθησαν από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των Ισραηλινών, το μόνο που μπορούσε να διαπιστώσει κανείς για τη Δυτική Οχθη είναι το εξής: Τίποτε δεν αλλάζει παρά μόνο προς το χειρότερο. Προς έκπληξή μου, όμως, αυτό δεν ισχύει πλέον. Η καθημερινότητα των Παλαιστίνιων, η οποία ορίζεται από τους διαρκώς επεκτεινόμενους εποικισμούς και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των Ισραηλινών αλλά και την αναποτελεσματικότητα της παλαιστινιακής ηγεσίας, παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης. Η ζωή στη Δυτική Οχθη εισέρχεται σε μια νέα, βελτιωμένη φάση. Οι Παλαιστίνιοι μπορούν να επωφεληθούν από την ανάπτυξη του εμπορίου και τις επενδύσεις την ώρα που ο στρατός του Ισραήλ κλείνει πολλούς σταθμούς ελέγχου, ανοίγοντας τον δρόμο στην ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων.

Καθώς όμως η Δυτική Οχθη παραμένει κρυμμένη πίσω από το τείχος, οι Ισραηλινοί μαθαίνουν για τη ζωή των Παλαιστινίων μόνο από τις εφημερίδες. Ετσι δεν ήταν λίγοι εκείνοι που διάβασαν με έκπληξη τις δηλώσεις αντιπροέδρου του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Ναμπλούς. «Οι έμποροι είναι ικανοποιημένοι. Οι πωλήσεις τους αυξάνονται και όλοι αισιοδοξούν ότι η ζωή θα επιστρέψει στους φυσιολογικούς της ρυθμούς» δήλωσε ο Ομάρ Χασίμ στην εφημερίδα «Μααρίβ».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Παλαιστίνιοι συνεχίζουν να προσδοκούν ότι η κατοχή των εδαφών τους θα τερματιστεί και ότι πολύ σύντομα θα αποκτήσουν ξεχωριστό κράτος. Προς το παρόν αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει. Για πρώτη φορά στη μετά Αραφάτεποχή, όμως, παρουσιάζεται έστω δυνητικά η προοπτική ανεξάρτητης κυβερνητικής Αρχής, στρατού αλλά και ανθηρής οικονομίας, τρεις προϋποθέσεις δημιουργίας ενός ανεξάρτητου κράτους. Ισως λοιπόν να αναδύεται στις τάξεις των Παλαιστινίων ένας φιλειρηνικός εταίρος του Ισραήλ.

Το «κλειδί» για αυτή την αναγέννηση είναι η δημιουργία και η εκπαίδευση των νέων Εθνικών Δυνάμεων Ασφαλείας των Παλαιστινίων, μια πρωτοβουλία του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς και του πρωθυπουργού Σαλάμ Φαγιάντ. Οι τέσσερις στρατιωτικοί σχηματισμοί εκπαιδεύτηκαν με έξοδα των ΗΠΑ στην Ιορδανία και έχουν ήδη αναλάβει την τήρηση της τάξης στις μεγαλύτερες παλαιστινιακές πόλεις: Τη Ναμπλούς, την Ιεριχώ, τη Χεβρώνα, τη Ραμάλα, τη Τζενίν και τη Βηθλεέμ.

Αυτές οι δυνάμεις που αντικατέστησαν είτε τον ισραηλινό στρατό είτε ένοπλες ομάδες Παλαιστινίων έγιναν δεκτές με ικανοποίηση από τους κατοίκους των πόλεων. Είναι μάλιστα ενδεικτικό ότι σε πρόσφατη σύρραξη μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και της Χαμάς η απώλεια των στρατιωτών προκάλεσε θρήνο σε χιλιάδες ανθρώπους, αντίθετα με τους άνδρες της Χαμάς που δεν βρέθηκε κανείς να τους κλάψει. Ακόμη για πρώτη φορά άκουσα από χείλη αξιωματικών του ισραηλινού στρατού να λένε και να το εννοούν ότι αυτός ο στρατός των Παλαιστινίων είναι επαγγελματικός.

Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού του Ισραήλ αντιστράτηγος Γκάμπι Ασκενάζι δηλώνει ότι το γκρέμισμα των περισσότερων από τα 41 φυλάκια ελέγχου των Ισραηλινών περιόρισε δραστικά τον αριθμό των παλαιστινίων βομβιστών αυτοκτονίας. Αυτά τα φυλάκια αποτελούν πραγματικό εμπόδιο για τις εμπορικές συναλλαγές, καθώς οι διερχόμενοι Παλαιστίνιοι υποβάλλονται σε ελέγχους που μπορεί να καθυστερήσουν πολλές ώρες τη μετακίνησή τους από τη μια πόλη στην άλλη. Επίσης το Σάββατο απαγορεύεται σε Αραβες να πηγαίνουν για ψώνια με τα δικά τους αυτοκίνητα στη Δυτική Οχθη.

Πρόσφατα άνοιξε στη Ναμπλούς, το εμπορικό κέντρο της Δυτικής Οχθης, το πρώτο συγκρότημα κινηματογραφικών αιθουσών καθώς και ένα πολυκατάστημα επίπλων. «Η κινητικότητα είναι αισθητή.Δεν υπάρχουν πλέον εμπόδια για να πάει κάποιος στη Ραμάλα για ένα επαγγελματικό ραντεβού ή για μια κοινωνική υποχρέωση» διαπιστώνει ο αναπληρωτής διευθυντής του Κέντρου Αστικού Σχεδιασμού και Χωροταξικών Μελετών της Ραμάλα, Ολφάτ Χαμάντ. Μία από τις συνέπειες αυτής της ανάπτυξης είναι και η εκτίναξη της αξίας των ακινήτων. «Οι πωλήσεις έχουν αυξηθεί κατά 70%. Ερχονται πελάτες από τα γύρω χωριά αλλά και από τις άλλες πόλεις της Δυτικής Οχθης και του Ισραήλ» δηλώνει ένας ιδιοκτήτης εμπορικού καταστήματος στη Ναμπλούς. Επειδή όμως ο κόσμος δεν μπορεί να ζήσει μόνο από τα ρούχα και τα παπούτσια που πωλούνται στα καταστήματα, ο μόνος τρόπος για να διατηρήσει τη νομιμότητά της η Παλαιστινιακή Αρχή είναι να αποκτήσει πραγματική πολιτική εξουσία και όχι κάποιες επί μέρους εξουσίες. Ή τουλάχιστον να καταρτιστεί ένας «οδικός χάρτης» ως προοίμιο αυτής της εξέλιξης.

«Ο κόσμος θέλει να δει ότι είμαστε πραγματικά κυρίαρχοι και όχι υπεργολάβοι της εξουσίας των Ισραηλινών», μου ομολόγησε ο παλαιστίνιος πρωθυπουργός. Και, όπως μου είπε ένας έγκριτος πολιτικός αναλυτής, η παλαιστινιακή ηγεσία «θέλει να δείξει ότι οικοδομεί ένα παλαιστινιακό κράτος και όχι απλώς ένα ασφαλές έδαφος χωρίς κρατική υπόσταση».«Για αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητο να υπάρξει όχι μόνο πρόοδος στο ζήτημα της ασφάλειας, αλλά και ως προς την πολιτική εξουσία. Χωρίς αυτή το πρόβλημα θα παραμείνει άλυτο» παραδέχθηκε ο ίδιος.

Η Αμερική οφείλει να στηρίξει αυτή την πορεία. Οσο περισσότερα χρήματα δίνονται για τον στρατό των Παλαιστινίων τόσο ενθαρρύνεται ο ισραηλινός στρατός να γκρεμίσει τα φυλάκια ελέγχου, στηρίζοντας έτσι την οικονομική ανάπτυξη στη Δυτική Οχθη αλλά και τις ειρηνευτικές συνομιλίες για το καθεστώς της περιοχής. Η Χαμάς και η Λωρίδα της Γάζας μπορούν να περιμένουν. Ας μην καθυστερούμε. Αν προπορευθεί η Δυτική Οχθη τότε και αυτές θα ακολουθήσουν.