Είκοσι ημέρες πριν από τις ευρωεκλογές το πολιτικό θερμόμετρο ανεβαίνει, η πολιτική αντιπαράθεση οξύνεται. ΝΔ και ΠαΣοΚ δίνουν τον υπέρ πάντων αγώνα. Ο νικητής της 7ης Ιουνίου θα κυριαρχήσει στο πολιτικό σκηνικό της επόμενης ημέρας. Μόνο που το σκηνικό της επόμενης ημέρας οικονομικά και κοινωνικά περιλαμβάνει συντρίμμια.

Το πολιτικό σύστημα επιμένει ότι «η Ελλάδα άλλαξε». ΝΔ και ΠαΣοΚ διεκδικούν αμφότεροι την πατρότητα της «αλλαγής» και υπόσχονται ότι είναι οι μόνες πολιτικές δυνάμεις που μπορούν να βγάλουν τη χώρα από την κρίση και να την κάνουν ξανά Γη της Επαγγελίας. Η Ελλάδα όντως άλλαξε. Η κοινωνία είναι θρυμματισμένη, καχύποπτη, νευρασθενική, απαισιόδοξη. Η κατάθλιψη, το άγχος, η απελπισία δεν είναι συμπτώματα μόνο όσων η κρίση άλλαξε δραματικά τη ζωή τους επί τα χείρω, ή τους οδήγησε στα όρια της φτώχειας, στο περιθώριο της κοινωνίας και της εργασίας, αλλά και των «τυχερών» που η κρίση τούς πήρε ξώφαλτσα. Και στις γραμμές των βολεμένων οι νευρώσεις, οι φοβίες εναντίον των «άλλων», το άγχος για το αύριο- το δικό τους και των παιδιών τους-, η ανασφάλεια για τη δουλειά τους βρίσκονται σε κατακόρυφη άνοδο.

Η Ελλάδα άλλαξε. Η πολιτική βρίσκεται κάτω από το σημείο μηδέν. Η άποψη των πολιτών για τα κόμματα και τους πολιτικούς έχει αρνητικό πρόσημο.

Και όμως οι συνταγές του νεοφιλελευθερισμού έχουν εφαρμοσθεί από την Κεντροαριστερά και την Κεντροδεξιά, με την ανοχή και την συνενοχή των κομματοκρατούμενων συνδικάτων, όλες με ευλαβική πίστη: πλήρης απελευθέρωση της αγοράς, overdose ιδιωτικοποιήσεων, διευκολύνσεις κάθε είδους (φορολογικές, εργασιακές, χρηματοδοτικές) προς τις επιχειρήσεις, διάλυση του συνδικαλισμού, απελευθέρωση της αγοράς εργασίας. Και αντί για τη Γη της Επαγγελίας, μας οδήγησαν στην κόλαση της κρίσης. Η εγχείρηση πέτυχε, αλλά ο ασθενής ψυχορραγεί. Γι΄ αυτό όμως, λένε οι πολιτικά ορθώς σκεπτόμενοι, δεν φταίει η εγχείρηση αλλά ο ασθενής. Και επιμένουν «για το καλό των εργαζομένων» στην ίδια συνταγή που σκοτώνει για να μας σώσουν από την κρίση: ακόμη μεγαλύτερη ελαστικοποίηση της εργασίας, ακόμη λιγότερο κράτος πρόνοιας. Και καταγγέλλουν όσους τολμούν να τους αμφισβητούν ως επικίνδυνους αριστεριστές χωρίς να αντιλαμβάνονται ότι ζούμε ημέρες τέλους (της δικής τους) εποχής. Αλλά οι κοινωνίες, οι άνθρωποι υπάρχουν και δεν μπορούν να «ελαστικοποιηθούν» πέρα από ένα όριο, το οποίο έχουμε αγγίξει. Η αλλαγή είναι «ιστορικά αναγκαία», όπως θα λέγαμε σε άλλες εποχές. Είναι ώρα η κοινωνία και η πολιτική να κυβερνήσουν την οικονομία.

vmoulopoulos@dolnet.gr