Ελλάδα, 1η Μάη του 2008. Βαθύς θυμός, σφυρίγματα, αβγά, λοιδορίες εναντίον όσοι εμφανίζονται να εκπροσωπούν τους θεσμούς. Η πόλη απούσα, κλεισμένη στον εαυτό της ή στην ύπαιθρο για να λιαστεί. Στις πλατείες, τελετουργίες με απόντες τους εργαζομένους. Τίποτε δεν μπορεί να αποδώσει καλύτερα από τη χθεσινή εικόνα της «Εργατικής Πρωτομαγιάς» αυτό που σήμερα είναι «το περιεχόμενο, οι συνθήκες και οι σχέσεις εργασίας», τη συνείδηση που έχουν οι εργαζόμενοι για τον εαυτό τους. Το χάσμα μεταξύ των εργαζομένων και της εκπροσώπησής τους, συνδικαλιστικής και πολιτικής.

Δεκαετίες εγκατάλειψης, πολιτικής και πολιτισμικής μετάλλαξης, δημιούργησαν λαγούμια στη συνείδηση των εργαζομένων, έσκαψαν βαθύτερα ακόμη και από τις αναδιαρθρώσεις των μοντέλων που επέβαλλαν την επισφαλή εργασία ως φυσικό νόμο. Οι εργαζόμενοι, όλο και πιο φτωχοί και ελαστικοποιημένοι, όλο και περισσότεροι σπρωγμένοι στο περιθώριο, κινούνται παλινδρομικά μεταξύ απάθειας και θυμού.

Πέρα από το στερεότυπο του εργαζομένου που είναι δεμένος με την εργασία του, που γνωρίζει και αγωνίζεται για τα δικαιώματά του και «φυσικά» αριστερός, υπάρχει η πραγματικότητα των ανθρώπων που αισθάνονται «τίποτα» και αντιδρούν με όποιον τρόπο μπορούν: εγκαταλείπουν τα κοινά, περιχαρακώνονται σε πολιτικές, θρησκευτικές ή κοινωνικές σέχτες, εκρήγνυνται εναντίον ενός κράτους εχθρικού και μακρινού.

Από τη στιγμή που η κυρίαρχη ιδεολογία διέγραψε την αντίθεση κεφαλαίουεργασίας, ο αντίπαλος δεν είναι πια «τα αφεντικά», αλλά όποιος μπορεί να προσωποποιήσει τον εχθρό: ο πολιτικός, ο δημοσιογράφος, ο συνδικαλιστής, ο μετανάστης, ο αλλόθρησκος. Υπάρχει στροφή στα αριστερά, λένε οι δημοσκοπήσεις. Ισως, αλλά δεν φτάνει η πρόθεση ψήφου για να σταματήσει το εκκρεμές απάθεια- θυμός. Δεν αρκεί ούτε η εκλογική αριθμητική για να ξαναδώσει ελπίδα και φωνή σε αυτούς που ζουν από την εργασία τους. Χρειάζεται μια πολιτιστική επανάσταση για να σπρώξει το κέντρο βάρους της πολιτικής από τα μέγαρα της εξουσίας στην κοινωνία, να αναγνωρίσει την εργασία και τις αντιθέσεις της ως κινητήρια δύναμη της πολιτικής και όχι ως πρόβλημα ή κόστος. Η Αριστερά, ή ξεκινάει από εκεί για να ηγεμονεύσει ή δεν ξεκινάει καθόλου.

vmoulopoulos@dolnet.gr