Η κρίση του ΠαΣοΚ επανέφερε στη μόδα τη λέξη Αριστερά. Το «φαινόμενο Σαρκοζί» στη Γαλλία, οι εξελίξεις των σκανδιναβικών σοσιαλδημοκρατιών, η τραυματική για το SΡD συγκυβέρνηση με τη Μέρκελ και οι περιπέτειες της κεντροαριστερής κυβέρνησης στην Ιταλία αναζωπύρωσαν πολεμικές αναλύσεις, έντονες συζητήσεις γύρω από το ερώτημα «ποια Αριστερά;». Προηγήθηκε η πτώση του Μπλερ, ο οποίος την περασμένη δεκαετία παρουσιάστηκε ως ο ηγέτης που μπόρεσε να ενσαρκώσει μιαν Αριστερά «μοντέρνα», σε αντίθεση με τις άλλες «παρωχημένες» Αριστερές που εγκλωβισμένες σε παλιές αντιλήψεις «αδυνατούσαν να διαβάσουν την κοινωνία του 21ου αιώνα».

Ηταν τα χρόνια του περίφημου «Τρίτου Δρόμου». Ηταν η πίστη στην ψευδαίσθηση ότι η σοσιαλδημοκρατία μπορούσε να είναι η εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης της παγκοσμιοποίησης στον νεοφιλελευθερισμό. Και για ένα διάστημα φαινόταν ότι αποτελούσε μια πρόταση νικηφόρα. Εμοιαζε με το αβγό του Κολόμβου: αποδεχόμαστε τη λογική της αγοράς και διορθώνουμε με επιλεκτικές πολιτικές τις κοινωνικές καταστροφές που προκαλεί η μετάλλαξη του καπιταλισμού.

Αυτός ο «Δρόμος» χρεοκόπησε. Και σήμερα είναι πολλοί (ακόμη και μέσα στο ΠαΣοΚ) αυτοί που χαρακτηρίζουν τη σοσιαλδημοκρατία ως τη «νέα Δεξιά» που προσπαθεί να γίνει ο νέος «πρίγκιπας» (με τη μακιαβελική έννοια) και να διαδεχθεί τον νεοφιλελευθερισμό, τον οποίο όμως έχει αποδεχθεί ως «το νέο που γεννιέται».

Αλλά ποιες είναι οι δυναμικές και οι προοπτικές των αριστερών ρευμάτων που αυτοπροσδιορίζονται σήμερα «ριζοσπαστικές»; Η πολιτική πρόταση και των τριών υποψηφίων στο ΠαΣοΚ- αν υπάρχει πολιτική πρόταση πίσω από τους σκυλοκαβγάδες- είναι, αν κατάλαβα καλά, να ανασύρουμε από τη λάσπη τη σημαία της σοσιαλδημοκρατίας. Αν είναι μόνο αυτό, δεν υπάρχουν και πολλές ελπίδες για την Κεντροαριστερά όποιος κι αν επικρατήσει.

Ο λοι (και αυτό αφορά και την πέραν του ΠαΣοΚ Αριστερά) υποτιμούν τη δύναμη της γοητείας που ασκεί ο νεοφιλελευθερισμός στις «λαϊκές τάξεις» που η Αριστερά θέλει να εκφράσει, όπως απέδειξε όχι μόνο ο εκλογικός θρίαμβος του Σαρκοζί αλλά και οι μαζικές αυτομολήσεις σοσιαλιστών στην κυβέρνησή του.

Ολες οι «Αριστερές» έχουν έλλειμμα μιας ρεαλιστικής ταξικής ανάλυσης, ικανής να αποκρυπτογραφήσει τις πληγωμένες, από τον σεισμό της νέας οικονομίας, ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, πέρα από τον παουπερισμό τους, που είναι υπαρκτός και επιδεινούμενος.

vmoulopoulos@dolnet.gr