Η πιο σημαντική στιγμή για τη λειτουργία της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι η διαδικασία εκλογής των μελών του Κοινοβουλίου. Η διαδικασία αυτή στο κοινοβουλευτικό σύστημα ανταποκρίνεται σε δύο στόχους: στην αναλογική εκπροσώπηση των πολιτικών τάσεων που υπάρχουν στο εκλογικό σώμα και στην κυβερνητική σταθερότητα, που είναι προϋπόθεση της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας.
Ετσι επιτυγχάνεται η πεμπτουσία του εκλογικού συστήματος, που είναι η νομιμοποίηση και η αποτελεσματικότητα των δημοκρατικών θεσμών.
Απαραίτητη συνεπώς προϋπόθεση είναι η σταθερότητα του εκλογικού συστήματος και η επίτευξη μέγιστης δυνατής συναίνεσης από τα πολιτικά κόμματα για έναν σταθερό εκλογικό νόμο.
Τις ημέρες αυτές συζητήθηκε η μερική τροποποίηση του εκλογικού νόμου. Βέβαιον είναι ότι η συχνή αλλαγή του εκλογικού νόμου διακυβεύει τη νομιμοποίηση της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης αλλά και την ίδια την προαγωγή κυβερνητικού έργου πνοής. Συγχρόνως η συχνή αλλαγή του εκλογικού νόμου συμβάλλει στην καλλιέργεια του πολιτικού επαγγελματισμού και των πελατειακών σχέσεων, στην ενίσχυση της συντεχνιακής πίεσης, καθώς και στην αποδυνάμωση του βουλευτικού αξιώματος και ρόλου.
Η διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας, απαραίτητης προϋπόθεσης για τη λειτουργία της δημοκρατίας και όρος για την προώθηση και την ολοκλήρωση κυβερνητικών προγραμμάτων, μπορεί να επιτευχθεί με την εισαγωγή ενός νέου και σταθερού εκλογικού νόμου, προϊόντος συναντίληψης και συνεννόησης μεταξύ των κομμάτων, όπου βασικός όρος θα είναι ο συνδυασμός της αναλογικότερης εκπροσώπησης και της σταθερής διακυβέρνησης για μία ολόκληρη τετραετία.
Ζητούμενο λοιπόν είναι η ενίσχυση της δυνατότητας μιας κυβέρνησης να εξαντλήσει την προβλεπόμενη από το Σύνταγμα τετραετία, πενταετία για άλλες χώρες όπως στη Γαλλία. Κανένας δεν αποκλείει βέβαια ότι μπορεί να δημιουργηθούν συνθήκες που να επιβάλλουν την πρόωρη διάλυση της Βουλής. Εδώ προσφέρεται η επιστροφή σε ένα δικαίωμα διάλυσης της Βουλής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Προτιμότερο είναι ωστόσο για την περίπτωση αυτή ένα δικαίωμα αυτοδιάλυσης της Βουλής με απόφασή της που να συγκεντρώνει τα δύο τρίτα των μελών της.
Με την εισαγωγή σταθερών όρων λειτουργίας του πολιτικού μας συστήματος ανοίγει ο δρόμος για νέες πολιτικές προϋποθέσεις που να εξασφαλίζουν σταθερότητα, λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητα και απαλλάσσουν το πολιτικό μας σύστημα από πιθανές παρεμβάσεις προσωπικής ή επαγγελματικής-πολιτικής σκοπιμότητας.
Η δημοκρατία ανθεί εκεί όπου η υπεράσπιση και η προφύλαξή της γίνονται έργο όλων των κομμάτων. Η αντιπολίτευση είναι ύψιστο και σεβαστό λειτούργημα. Υπό έναν όρο όμως: δεν πρέπει πρώτα να λέει «όχι» και μετά να ψάχνεται για επιχειρήματα αλλά πρώτα να αξιολογεί με επιχειρήματα μια κυβερνητική πρόταση και μετά να λέει το όχι της ή – γιατί όχι, τέλος πάντων – και ένα ναι εκεί όπου δεν μπορεί να στηρίξει πειστικά το όχι. Αυτό σημαίνει δημιουργική αντιπολίτευση.
Οσο για τη δημοκρατία μας, πιο έμπειρη πλέον και πιο ώριμη μετά τη μεταπολίτευση, έχει ανάγκη από σταθερότητα και μέγιστη δυνατή εθνική συναίνεση για τους μεγάλους στόχους και προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας ως χώρα και ως κοινωνία στις αρχές του 21ου αιώνα.
Ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος είναι υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
