H τιμή του πετρελαίου βεβαίως και είναι αιτία κακών. Αλλά και αφορμή «ασύμμετρων» μέτρων, κρατικών και ιδιωτικών. Πάντως δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι, για το δίδυμο κερδοσκοπία και ακρίβεια που λαφυραγωγεί τα λαϊκά εισοδήματα. Εχουμε χιονοστιβάδα ανατιμήσεων. Πρακτική της αρπαχτής στα είδη διατροφής, και πρώτης ανάγκης, στις ΔΕΚΟ, και στο ανιάτως κερδοσκοπικό τραπεζικό σύστημα που γνωρίζει να αυξάνει μόνο τα επιτόκια χορηγήσεων καθηλώνοντας των καταθέσεων. H αγορά επιβάλλει τους δικούς της νόμους, όταν όμως οι πραγματικοί νόμοι μένουν ανενεργοί.
Το κράτος προωθεί κάθε φορά νέους φόρους, επειδή δεν μπορεί να εισπράξει τους παλαιούς. Παραοικονομία και φοροδιαφυγή (μία στις δύο επιχειρήσεις φοροδιαφεύγει) εξασφαλίζουν στους «παίκτες» τους ένα επιπλέον εισόδημα της κλάσεως του 30% που αφαιρείται από την εκάστοτε φορολογητέα ύλη. Ετσι το κράτος καταφεύγει στην εύκολη για αυτό λύση της έμμεσης φορολογίας. Παροιμιώδης ανικανότητα του συστήματος να συλλάβει τα εισοδήματα των εχόντων, γι’ αυτό αφαιμάσσει των μη εχόντων.
Εξάλλου, ενώ οι τιμές εδώ με συγκριτικό το 100 της Νέας Υόρκης είναι στο 73%, οι μισθοί μόνο στο 48,6% των καθαρών αποδοχών.
Τα επιτόκια σε ΗΠΑ – EE αυξήθηκαν μολονότι οι εγχώριες πληθωριστικές πιέσεις παρέμειναν υπό έλεγχο (ομολογία Τρισέ στην πρόσφατη Εκθεσή του) εξαιτίας συγκράτησης μισθολογικών αυξήσεων και χαμηλών τιμών εισαγομένων μεταποιητικών αγαθών. Εν τούτοις το τραπεζικό σύστημα αρνείται μείωση επιτοκίων σε καταναλωτικά δάνεια και κάρτες, παρ’ ότι αυτά είναι τα μεγαλύτερα της EE.
Ο ανταγωνισμός ή είναι ανύπαρκτος, εφ’ ω η ΔΕΗ αυξάνει τιμολόγιά της, αν και χρησιμοποιεί μόλις για 3% ηλεκτρισμού πετρέλαιο, ή αντί να διασφαλίζει στους πολλούς ποιοτικότερα και φθηνότερα προϊόντα προσπορίζει στους λίγους υπερκέρδη.
Ταυτόχρονα η ανεπάρκεια των ελεγκτικών μηχανισμών επέτρεψε ασυδοσία σε τρόφιμα και τουρισμό (πρόσφατοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι δείχνουν παραβατικότητα σε επιχειρήσεις άνω του 50%).
H παγκοσμιοποιημένη αγορά αποποιείται το μεταπολεμικό κεϋνσιανό πρότυπο (κρατικός έλεγχος, κράτος πρόνοιας, μεικτή οικονομία) που απέβλεπε σε ανάπτυξη με κατανομή αποτελέσματος και ισχύος και ανεγνώριζε ενεργό ρόλο στους τρεις κοινωνικούς Εταίρους.
H διαρκής υποχώρηση του κοινωνικού κράτους, ο σφετερισμός του ρυθμιστικού του ρόλου από τα αφεντικά της χρηματιστηριακής οικονομίας και η ραγδαία αποδυνάμωση των συνδικάτων αγκυλώνουν τις δυνατότητες των λαών. Στην Ελλάδα, την ώρα που η μεσαία τάξη φτάνει στο 65% του πληθυσμού (το 90% προέρχεται από τον εργατοαγροτικό χώρο), η κοινωνία των πολιτών παραμένει τελείως αδρανοποιημένη, ενώ θα μπορούσε να κάνει θαύματα στην πάταξη φαινομένων κερδοσκοπίας – ακρίβειας.
Παρά το επικυρίαρχο νεοταξικό μοντέλο, το εθνικό κράτος αλλά κυρίως οι ενεργοί πολίτες μπορούν αντιστεκόμενοι να αλλάξουν πολλά. Υπέρ των πολλών, βεβαίως…
Ο κ. Στέλιος Παπαθεμελής είναι βουλευτής.
