ΠΕΤΥΧΑΙΝΟΥΝ, λοιπόν, τον στόχο τους; Ή, έστω, έχουν κάνει «αρχή τελέσεως»; Οι φονταμενταλιστές ισλαμιστές, λέω, οι τρομοκράτες, οι καμικάζι, με τις «επιχειρήσεις μαρτυρίου» τους – όπως τις ονομάζουν οι ίδιοι;


Αλλά ποιος είναι ο στόχος τους; Μια άποψη (η «στενότερη») υποστηρίζει πως κινούσα αιτία των «επιχειρήσεων» είναι η στρατιωτική κατοχή μουσουλμανικών χωρών απ’ τους Δυτικούς, η δυτική στήριξη ή και χάλκευση τυραννικών ντόπιων καθεστώτων, η συμπαράσταση στο Ισραήλ, η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών απ’ τις δυτικές κυβερνήσεις και τις ευνοούμενές τους πολυεθνικές εταιρίες.


Μια άλλη άποψη (η «πλατύτερη») διατείνεται πως οι «μάρτυρες» οραματίζονται την καταστροφή ολόκληρου του δυτικού «αντιμουσουλμανικού» πολιτισμού και, παραπέρα την παγκόσμια επιβολή ενός θεοκρατικού ισλαμικού χαλιφάτου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.


Πόσο διαφέρουν, όμως, αυτές οι δυο απόψεις; H απλή (απλουστευτική) λογική των φονταμενταλιστών φαίνεται να είναι: «Ποιος οργανώνει και πραγματοποιεί τους προληπτικούς πολέμους, τις κατοχές, τις τυραννίες, τις εκμεταλλεύσεις; H (δημοκρατική) Δύση. Αρα, για να αρθούν πρόρριζα αυτές οι επεμβάσεις, πρέπει να ξεριζωθεί ο δυτικός κόσμος που τις εμπνέει και τις καρπούται. H πιο συνοπτικά: «Δύση», ίσον αναίρεση κι εξολοθρεμός του Ισλάμ. Αποτίναξή τους ίσον εξολοθρεμός των εξολοθρευτών»…


ΠΡΩΤΟ βήμα για τον αφανισμό της δημοκρατικής Δύσης είναι ο εξαναγκασμός της ν’ απαρνηθεί τα θεμέλιά της, τις αρχές που την συνθέτουν εδώ και αιώνες: τις ατομικές και πολιτικές ελευθερίες, την ειρηνική συμβίωση, χωρίς τον φόβο του «άλλου».


Το πετυχαίνουν, αυτό, οι «μάρτυρες»; Ως ένα σημείο, ναι. H πιο χαρακτηριστική ρήση του τελευταίου καιρού «εξεπέμφθη» από τον βρετανό πρωθυπουργό, στις 5 Αυγούστου: «Καταλάβετέ το, οι κανόνες του παιχνιδιού άλλαξαν». Του δημοκρατικού παιχνιδιού, φυσικά. Και, αυτό, δεν είναι αγγλικός εκκεντρισμός. Οι ΗΠΑ του Μπους έχουν ανοίξει από καιρό τον δρόμο της «αλλαγής» με τους «πατριωτικούς νόμους» τους, και τον πλαταίνουν ολοένα. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Ενωση και τα επιμέρους κράτη στοιχίζονται μ’ αυτόν τον βηματισμό, που πάει να «αναθεωρήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα» και να καθιερώσει την αστυνομοκρατία. Ακόμα κι ένας σοσιαλιστής, ο ηγέτης του γερμανικού συνασπισμού της Αριστεράς, Λαφοντέν, έφτασε να ταχθεί «υπέρ της λελογισμένης χρήσης βασανιστηρίων» – των βασανιστηρίων που όλα τα δημοκρατικά Συντάγματα τα έχουν ρητά απαγορεύσει…


Οσο για τον φόβο, την αμοιβαία καχυποψία, σχόλια δεν χρειάζονται σ’ ένα παγκόσμιο κλίμα, όπου τα άτομα είναι ύποπτα στην εξουσία, οι αλλογενείς στους ιθαγενείς, οι έγχρωμοι στους άχρωμους, οι αλλόθρησκοι στους «ορθόδοξους», οι γενάτοι στους ξυρισμένους, οι τρέχοντες (όπως ο Βραζιλιάνος του Λονδίνου) στους βραδυπορούντες. Πριν μισόν αιώνα, μετά τη φρίκη του B’ Πολέμου, λέγαμε «Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι». Τώρα, το μεταλλάξαμε σε «Είμαστε όλοι ύποπτοι». Και η αμοιβαία καχυποψία είναι ένα από τα πιο διαλυτικά υγρά σε κάθε κοινωνία. «Το μόνο πράγμα που πρέπει να φοβόμαστε, είναι ο ίδιος ο φόβος», δεν έλεγε ο πρόεδρος Ρούζβελτ στον εναρκτήριο λόγο του (4.3.1933);


ΑΛΛΟ, όμως, ο εκφοβισμός ενός ή πολλών λαών και άλλο η άμεση ή έμμεση, υλική και πνευματική καθυπόταξή τους και αλλαξοπιστία τους, πολιτική ή θρησκευτική.


Το τελευταίο αυτό το έχει κάνει «ιδεολογικό» λάβαρό της η Ουάσινγκτον πολύ πριν απ’ τον Μπους: Εδώ και 240 χρόνια (1765), ο δεύτερος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζων Ανταμς διακήρυττε: «H δημιουργία της Αμερικής είναι σαν ένα σχέδιο της Θείας Πρόνοιας, προορισμένο να διαφωτίσει και να χειραφετήσει το τμήμα εκείνο της ανθρωπότητας που στενάζει ακόμα κάτω από τη δουλεία».


Με τι θυσίες (των άλλων) επιδιώχθηκε αυτό το θεϊκό σχέδιο, το ξέρουμε όλοι. Οπως ξέρουμε πως, για να εξαγάγεις ένα προϊόν (είτε πορτοκάλια είναι αυτό, είτε δημοκρατικές ελευθερίες) πρέπει πρώτα να το παράγεις και να το προάγεις εντός των δικών σου τειχών. Ο Μπους, όμως, και οι συναυτώ έχουν επιδοθεί σε συρρίκνωση των δημοκρατικών αγαθών στην ίδια την Αμερική, προωθώντας τη δική τους πλουτοκρατική θεοκρατία, που γεννοβολάει ένα νέο σκοταδισμό. Αυτή τη «διαφώτιση» και «χειραφέτηση» θα επιβάλουν όπου Γης και με τα πασίγνωστα μέσα των όπλων, της έσω τυραννίας, της έξωθεν λεηλασίας των «νεοφώτιστων»;


ΤΟ καταπελτικό επιχείρημα, τώρα, είναι η ασφάλεια εαυτών και αλλήλων από την τρομοκρατική απειλή. Και καθώς η τρομοκρατία είναι ο κοινός εχθρός των πάντων, πείθονται όλο και περισσότεροι, σ’ όλη την Υφήλιο, πως η ασφάλεια πρέπει να είναι ο κοινός και μέγιστος θεός ορατών τε και αοράτων. Εστω κι αν ένας άλλος αμερικανός, πραγματικά σπουδαίος, ο Μπέντζαμιν Φράνκλιν, προειδοποιούσε: «Οποιοι απαρνούνται τις βασικές ελευθερίες για χάρη μιας κάποιας πρόσκαιρης ασφάλειας, δεν αξίζουν ούτε την ελευθερία ούτε την ασφάλεια»1.


H ο συμπατριώτης του, πεζογράφος Henry Miller: «Αυτός που αναζητά ασφάλεια με κάθε τρόπο, μοιάζει με κάποιον που κόβει τα άκρα του για να έχει τεχνητά που δεν πονούν ούτε ενοχλούν»2. Με όλο το θάρρος, θα προσθέσω: Οχι μόνο ξύλινα άκρα θέλουν αλλά και ξύλινο κεφάλι, για να μη σκέφτονται – και, προπάντων, να μη σκέφτονται οι άλλοι.


Αυτό είναι σήμερα το «σχέδιο» των «ασφαλιστών» – όπως το δήλωσε σκαιότατα ένας αμερικανός αξιωματούχος, πριν απ’ τις προεδρικές εκλογές: «Τώρα είμαστε αυτοκρατορία, και όταν ενεργούμε, δημιουργούμε τη δική μας πραγματικότητα. Και εσείς (οι ταπεινοί γραφιάδες και ιστορικοί) απλώς θα μελετάτε αυτά που κάνουμε»#3. Οι άνθρωποι όλου του κόσμου, από ενεργοί πολίτες, θα γίνουν βουβοί πρακτικογράφοι των αμερικανικών μεγαλουργιών!


AYTH την «πραγματικότητα» θέλουν να γκρεμίσουν οι «μάρτυρες»».


Αλλά να βάλουν στη θέση της τι; Μιαν άλλη πραγματικότητα ακόμα πιο ζοφερή, απόλυτα θεοκρατική, αδιαπέραστα σκοταδιστική, λυσσαλέα φανατική. Μια πραγματικότητα, που αρνιέται τη σκέψη και τη γνώση, την επιστήμη και την έρευνα, τον λόγο και τον Λόγο, την ελεύθερη συνύπαρξη ανθρώπων και ιδεών. Μια πραγματικότητα, που μοναδική της πυξίδα είναι η τυφλή πίστη και η βίαιη επιβολή της στους «άπιστους». Μια πραγματικότητα, όπου τα ανθρώπινα όντα (οι άλλοι αλλά και εκείνοι) δεν έχουν καμιάν αξία παρά μόνο σαν σφάγια στο βωμό ενός ανθρωποβόρου θεού…


ΑΛΛΑ οι φονταμενταλιστές (αμερικανοί και ισλαμιστές) παραβλέπουν μερικές αυτονόητες αλήθειες: H ελευθερία, η δημοκρατία, η πίστη ούτε χαρίζονται, ούτε επιβάλλονται: όταν χαρίζονται, χάνονται τόσο εύκολα όσο εύκολα αποκτήθηκαν – όταν επιβάλλονται, αναιρούν την ίδια την ουσία τους, αφού δεν είναι καρπός ελεύθερης επιλογής και πεποίθησης αλλά εξωτερικού καταναγκασμού. Και τότε, προκαλούν εκρήξεις, τρόμο, χάος.


Και παραπέρα: οι άνθρωποι, οι λαοί που έχουν γνωρίσει και βιώσει την ελευθερία επιλογής, ακόμα κι αν αναγκαστούν να την στερηθούν πρόσκαιρα, δεν παύουν να τη θυμούνται, να τη λαχταρούν και να πασχίζουν γι’ αυτήν. Αψευστος μάρτυρας η πτώση όλων των αυτοκρατοριών, αποικιοκρατιών, αυταρχιών. «Οταν μια φορά, ξεσπάσει η ελευθερία μέσα σε μιαν ανθρώπινη καρδιά – λέει ο Σαρτρ -, όλοι οι θεοί (περιλαμβανομένου και του Αλλάχ) δεν μπορούν να κάνουν τίποτα εναντίον αυτού του ανθρώπου».


Προπάντων, όταν αυτός έχει αγωνιστεί για να την αποχτήσει. «Αυτήνη την λευτερίαν δεν την ηύραμεν εις το σοκάκι – έλεγε ο Μακρυγιάννης – και δεν θα μπούμεν εύκολα πίσου εις του αβγού το τζόφλιο· ότι δεν είμαστε πουλάκι να χωρέσουμεν πίσου, εγίναμε πουλί και δεν χωρούμεν» (B, II).


Και, αυτό (θα έπρεπε να) είναι το αβγό του Κολόμβου για όλους…


………………………………………..


1. An Historical Review of Pennsylvania, 1759.- 2. Sunday after the War, 1944. 3. «Indepentent», «Βήμα», 17.8.05.