Εχει γίνει πια ευρέως αντιληπτό ότι ποτέ άλλοτε, από την περίοδο της μεταπολίτευσης και μετά, η χώρα δεν οδηγήθηκε τόσο γρήγορα τόσο πίσω. Μέσα στους δώδεκα μήνες διακυβέρνησης της συντηρητικής παράταξης όχι μόνο δεν ακούστηκε ούτε μία μεγάλη ιδέα ούτε ένα ευρύτερο σχέδιο για τον τόπο αλλά η χώρα βρέθηκε σε οικονομική επιτήρηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Μέσα σε αυτό το κλίμα διεξήχθη η συζήτηση στη Βουλή των Ελλήνων για το Ευρωσύνταγμα. Το ΠαΣοΚ ζήτησε δημοψήφισμα για το Ευρωσύνταγμα πιστεύοντας ότι η βαθιά και ουσιαστική ενημέρωση του πολίτη, η συμμετοχή του στη διαδικασία λήψης αποφάσεων τέτοιου εύρους και εν τέλει η υπεράσπιση στην πράξη της διαφάνειας του πολιτικού βίου επιβάλλουν την υιοθέτηση της πρότασής του. H κυβέρνηση Καραμανλή απέρριψε την πρόταση του ΠαΣοΚ. Το βασικότερο επιχείρημά της ήταν ότι καμία από τις προηγούμενες σημαντικές συνθήκες, όπως του Μάαστριχτ, δεν είχε τεθεί σε δημοψήφισμα.
Για το ΠαΣοΚ το Ευρωσύνταγμα αποτελεί ζήτημα υψίστης σημασίας που απαντά στα ακόλουθα ερωτήματα: «Ποια Ευρώπη θέλουμε για τις επόμενες δεκαετίες;», «Ποια Ευρώπη μπορεί να σταθεί αποτελεσματικά απέναντι στα προβλήματα της παγκοσμιοποίησης;», «Να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις για μια συνεκτικότερη και δικαιότερη κοινωνία;», «Να συνεγείρει τις νέες γενιές για ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης με κοινωνικό και οικολογικό περιεχόμενο;». Για να απαντηθούν τα ερωτήματα αυτά το ΠαΣοΚ πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να ακουστεί η φωνή της ευρωπαϊκής κοινωνίας, των πολιτών, των εργαζομένων και των νέων από το ένα άκρο της ευρωπαϊκής ηπείρου ως το άλλο. Το ΠαΣοΚ πρεσβεύει την οικοδόμηση της ενωμένης Ευρώπης με την ενεργό συμμετοχή των λαών της. Το ΠαΣοΚ έχει λοιπόν ξεκαθαρίσει ότι θέλει μια διευρυμένη δημοκρατική EE, μια Ενωση της ανάπτυξης, της ευημερίας, της κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής. Μια Ενωση κοντά στις εξατομικευμένες ανάγκες του πολίτη, ο οποίος θα είναι ενεργός και υπεύθυνος παράγοντας του διεθνούς συστήματος για την προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας και της συνεργασίας. Με πιο πολιτική και συμμετοχική παρουσία στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία.
Για τους λόγους αυτούς το ΠαΣοΚ θέτει τους ακόλουθους στόχους που χαρακτηρίζουν το όραμά του για την Ευρώπη του μέλλοντος και διαχωρίζει τη θέση του από τις αγκυλώσεις και τα ημίμετρα της Νέας Δημοκρατίας:
1. H ενδυνάμωση των αναδιανεμητικών πολιτικών για την επίτευξη της πραγματικής σύγκλισης και συνοχής στον ευρύτερο χώρο της διευρυμένης Ενωσης. Το ΠαΣοΚ είναι αντίθετο σε οποιαδήποτε προσπάθεια επανεθνικοποίησης πολιτικών που αποδυναμώνουν την οικονομική και κοινωνική συνοχή. Αντιθέτως, χρειάζονται πολιτικές καταπολέμησης των διαπεριφερειακών και κοινωνικών ανισοτήτων.
2. Το ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο, κατάκτηση των μεταπολεμικών χρόνων, πρέπει να ενισχυθεί και να εκσυγχρονισθεί. H οικονομική ανάπτυξη οφείλει να οδηγεί σε ευκαιρίες για κοινωνική πρόοδο και απασχόληση σε ένα ισορροπημένο τρίγωνο ευημερίας.
3. H παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (EKT) δεν μπορεί να υποκαταστήσει τους βασικούς και γενικούς προσανατολισμούς της οικονομικής πολιτικής. H Ενωση θα πρέπει να αποκαταστήσει την ολοκληρωμένη οικονομική πολιτική. H Νομισματική Ενωση να συμπληρωθεί από την Οικονομική Ενωση. Για να αποκτήσουν τα συστατικά στοιχεία της ΟΝΕ την ίδια βαρύτητα, στο πλαίσιο της προώθησης της Οικονομικής Ενωσης, θα πρέπει να εξετάσουμε το θέμα της εναρμόνισης της φορολογικής πολιτικής.
4. H Ενωση έχει ανάγκη από επαρκή, σταθερά και προβλέψιμα οικονομικά μέσα για την εφαρμογή των πολιτικών της. Να συζητήσουμε ξανά το συνολικό ύψος και τους τρόπους χρηματοδότησης του προϋπολογισμού της EE ώστε η χρηματοδότησή του να είναι σταθερή, επαρκής, διαφανής και ανεξάρτητη από τις εκάστοτε περιστάσεις.
5. H αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων και η ασφάλεια των πολιτών της Ευρώπης επιβάλλουν την ουσιαστική ανάπτυξη της δράσης στους τομείς που συνδέονται με το περιβάλλον, την ασφάλεια των τροφίμων, την ελεύθερη διακίνηση των προσώπων, τη μετανάστευση, το άσυλο και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.
6. H Ευρωπαϊκή Ενωση οφείλει να έχει ενεργό ρόλο στο διεθνές σύστημα. Οφείλει να συμβάλλει στη δημιουργία ενός πολυκεντρικού παγκοσμίου συστήματος και μιας νέας διεθνούς τάξης που θα λειτουργεί σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου. Να συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας νέας οικονομικής αρχιτεκτονικής με στόχο τον έλεγχο των επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης για να περιορισθούν η εκμετάλλευση και η φτώχεια. Να λειτουργεί ως αποτελεσματικός παράγων σταθερότητας στο περιφερειακό και διεθνές σύστημα με την προβολή των αξιών της συνεργασίας, της δημοκρατίας, των ατομικών δικαιωμάτων και της ειρηνικής διευθέτησης των προβλημάτων και των συγκρούσεων.
7. H Ευρωπαϊκή Ενωση συνιστά μια «πολιτική κοινότητα δημοκρατικών αξιών» που έχουν επίκεντρό τους τον άνθρωπο, τη ζωή και την προσωπικότητά του. Τις αξίες αυτές οφείλουμε να αναδείξουμε ως ακρογωνιαίο λίθο του ενωσιακού οικοδομήματος.
H υπόθεση της μελλοντικής θεσμικής συγκρότησης της Ευρώπης μάς αφορά όλους. Αν πράγματι θέλουμε να ενδυναμώσουμε τη δημοκρατική νομιμοποίηση, αν θέλουμε να καλύψουμε το δημοκρατικό έλλειμμα, τότε χρειάζεται η συμμετοχή όλων, δηλαδή κατ’ αρχήν η ενημέρωσή τους.
H άρνηση της Νέας Δημοκρατίας στην πρόταση του ΠαΣοΚ και των κομμάτων της Αριστεράς για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την κύρωση της Ευρωπαϊκής Συνταγματικής Συνθήκης είναι άλλη μία απόδειξη ότι σε αυτόν τον τόπο η συντηρητική παράταξη δεν άλλαξε. Φοβάται τον διάλογο, απορρίπτει την ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση και τελικά θέλει μια κοινωνία αμέτοχων και σιωπηλών πολιτών, για τους οποίους εκείνη αποφασίζει ερήμην τους.
H κυρία Μιλένα Αποστολάκη είναι βουλευτής του ΠαΣοΚ.
