Μια διεθνής σύμβαση κατά της φαρμακοδιεγέρσεως («doping», στη γλώσσα του Σαίξπηρ, που τείνει να υποσκελίσει όλες τις άλλες στην παγκόσμια επικοινωνία) διανύει τους τελευταίους μήνες της κυήσεώς της στην παρισινή έδρα της Ουνέσκο, με την ενίσχυση και της ελληνικής πλευράς. Το τελικό σχέδιο της συμβάσεως αυτής διαμορφώθηκε στη συνάντηση των αρμοδίων κυβερνητικών εμπειρογνωμόνων του Ιανουαρίου και θα εξεταστεί από το Εκτελεστικό Συμβούλιο του παγκοσμίου οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για την εκπαίδευση, την επιστήμη και τον πολιτισμό τον Απρίλιο, προτού υποβληθεί για έγκριση στη γενική του διάσκεψη τον Οκτώβριο.


Δύο μονάχα σημεία από το σχέδιο αυτό βρίσκονται ακόμη σε «αγκύλες» και θα χρειασθεί να διευκρινισθούν τον Απρίλιο, προτού το σχέδιο ψηφισθεί το φθινόπωρο στην ολοκληρωμένη μορφή του. Αναφέρονται στην ανάληψη από τη γραμματεία της Ουνέσκο του ρόλου και της γραμματειακής υποστηρίξεως της διεθνούς διασκέψεως που προβλέπεται να συγκαλείται κάθε δύο χρόνια για να παρακολουθεί τον έλεγχο της εφαρμογής της διεθνούς συμβάσεως και τον τρόπο της καλύψεως των σχετικών δαπανών.


Τα σημεία αυτά όμως, όσους πονοκεφάλους και αν προκαλούν ακόμη, δεν θεωρούνται από τα πιο βασικά. Και το σχέδιο της συμβάσεως μπορεί να εκτιμηθεί ότι προσέλαβε σχεδόν την τελική μορφή του ύστερα από έξι συναντήσεις της ομάδας των εμπειρογνωμόνων που το εξέταζε την τελευταία διετία και την υπουργική διάσκεψη της Βουλιαγμένης (Mineps IV) τον περασμένο μήνα, με τη συμμετοχή 40 και πλέον αρμοδίων για τον αθλητισμό υπουργών, υπό την προεδρία του έλληνα υφυπουργού Γ. Ορφανού.


Δεν ήταν το πρώτο σχέδιο διεθνούς συμβάσεως που εκπονήθηκε. Το Συμβούλιο της Ευρώπης προηγήθηκε στον τομέα αυτό. Αλλά η σύμβαση που προώθησε και που θεωρείται από ορισμένους παρατηρητές αυστηρότερη από το σχέδιο που φιλοτεχνήθηκε στην Ουνέσκο – σε ορισμένα τουλάχιστον σημεία – καλύπτει μόνο τα ευρωπαϊκά κράτη. Το σχέδιο συμβάσεως της Ουνέσκο έχει, αντιθέτως, παγκόσμιο χαρακτήρα. Και καθώς παγκόσμια είναι, δυστυχώς, τα φαινόμενα της φαρμακοδιεγέρσεως, μόνο σε παγκόσμια κλίμακα μπορούν και να αντιμετωπιστούν, με οπωσδήποτε μεγαλύτερη από όση μέχρι σήμερα επιτυχία. H ανάληψη από τα κράτη-μέλη της Ουνέσκο που θα υπογράψουν τη σύμβαση της δεσμεύσεως ότι θα πάρουν μέτρα για την καταπολέμηση του «ντόπινγκ» αποτελεί το δεύτερο πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της νέας ρυθμίσεως.


Τα μέτρα λαμβάνονταν μέχρι τώρα από το ολυμπιακό και γενικότερα το αθλητικό κίνημα, με περιορισμένη επιτυχία. H ανάληψη της ευθύνης και από τα κράτη μπορεί να μεταβάλει αυτή την εικόνα. Αρκεί οι κυβερνήσεις τους να ακολουθήσουν αυστηρή πολιτική εναντίον της φαρμακοδιεγέρσεως με συνέχεια και συνέπεια.


Τα 43 άρθρα του σχεδίου συμβάσεως της Ουνέσκο στηρίζονται πάντως στη συνεργασία των κρατικών αρχών με το ολυμπιακό και αθλητικό κίνημα, με τις δύο πλευρές να αναλαμβάνουν τη συγχρηματοδότηση των προσπαθειών για τον περιορισμό του «ντόπινγκ». Νέοι σχετικοί οργανισμοί δεν προβλέπεται να ιδρυθούν. Με τη σύμβαση τα κράτη-μέλη της Ουνέσκο που θα την υπογράψουν, θα διαδηλώνουν την υποστήριξή τους στις αρχές που διέπουν τον παγκόσμιο κώδικα κατά της φαρμακοδιεγέρσεως και στη σημαντική αποστολή του σχετικού παγκόσμιου οργανισμού (WADA). Και εκτός από τη λήψη νομοθετικών και διοικητικών μέτρων για να ελέγχουν την παραγωγή, διακίνηση, διανομή και πώληση απαγορευμένων ουσιών και τον περιορισμό της χρήσεώς τους, ενισχύουν και τη συνεργασία μεταξύ των οργανώσεων κατά της φαρμακοδιεγέρσεως και των αθλητικών οργανώσεων.


Πόσο σημαντικό είναι αυτό το βήμα που πλησιάζει να συντελεστεί; Θα ήταν ίσως αφελές να σπεύσει κανένας να εκφράσει φρούδες ελπίδες γιατί το «ντόπινγκ» έχει ως τώρα αποδειχθεί μία από τις σύγχρονες «λερναίες ύδρες», που είναι δύσκολο να εκριζωθούν. Από την άλλη πλευρά μπορεί όμως κανένας να ελπίζει ότι με διεθνή σύμβαση κατά της φαρμακοδιεγέρσεως, με παγκόσμιο χαρακτήρα, πολύ περισσότερα μπορούν να επιτευχθούν. Είναι βέβαιο ότι η παγκόσμια κοινή γνώμη περιμένει πολύ πιο αποτελεσματικά μέτρα για να διασφαλιστεί ότι οι ντοπαρισμένοι αθλητές δεν θα είναι εκείνοι που θα υπερισχύουν στις αναμετρήσεις. Και την πίεσή της αυτή η κυβέρνηση κάθε χώρας δεν θα είναι εύκολο να αγνοήσει…


Ο Γιώργος N. Αναστασόπουλος είναι πρέσβης της Ελλάδας στην Ουνέσκο.