ΣΤΟΥΣ πολύ παλιούς καιρούς, πριν πάρει το σημερινό της όνομα, η Μεσόγειος ήταν… αβάφτιστη. Στη Βίβλο αποκαλείται «Μεγάλη θάλασσα», «Θάλασσα η εσχάτη», ενώ οι Ελληνες την έλεγαν «η εντός (των Ηρακλείων στηλών) θάλασσα», «η καθ’ ημάς θάλασσα», «η ημετέρα θάλασσα». Ο τελευταίος χαρακτηρισμός είχε έννοια μόνο γεωγραφική, όχι κτητική (Οπως όταν λέμε «το νησί μας», δεν εννοούμε βέβαια πως είναι κτήμα μας, αλλά γενέτειρά μας ή/και διαμονή μας). Κτητικό νόημα της έδωσαν οι Ρωμαίοι, με το περιβόητο «Mare nostrum», υπονοώντας πως η θάλασσα αυτή ήταν δική τους, υποτακτική τους, όπως τα ολόγυρά της εδάφη της N. Ευρώπης, της B. Αφρικής, της M. Ανατολής. Και κατόπιν τους, πολλοί άλλοι (Βυζαντινοί, Αραβες, Ενετοί, Οθωμανοί κλπ.) θεωρούσαν λίγο-πολύ ιδιοκτησία τους τη «μεγάλη γαλάζια».


Ωστόσο, με τους χρόνους και με τους πολέμους, αυτές οι κτητικές επάρσεις φυλλορρόησαν, και η Μεσόγειος ξανάγινε ελεύθερη από τέτοιου είδους υποθήκες1.


ΑΛΛΑ να που, τώρα, ένα καινούργιο «Mare nostrum» τής μαγειρεύεται. Και μάλιστα, απλωμένο πολύ πιο πέρα και πολύ πιο βαθιά από τη Μεσογειακή δεξαμενή.


Αυτή τη φορά, ο εμπνευστής είναι οι ΗΠΑ – για την ακρίβεια η κυβέρνηση Μπους. Και το μεσογειακό τσιφλίκι ονομάζεται «Μείζων Μέση Ανατολή» («Greater Middle East»)… περικλείνει όλες τις χώρες της B. Αφρικής (απ’ το Μαρόκο ως την Αίγυπτο), όλες της M. Ανατολής (από την Τουρκία ως τη Σαουδική Αραβία, το Ιράκ και το Ιράν) και φτάνει ως το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.


Στόχος του σχεδίου «M.M.Αν» είναι, λέει, να «αναστήσει» και να προαγάγει όλες αυτές τις «υπανάπτυκτες» χώρες, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά, να τους προσφέρει ειρήνη, ευημερία, ελευθερία, δημοκρατία, γνώση. Πράγμα που θα έχει σαν «παράπλευρη ωφέλεια» την εξαφάνιση της τρομοκρατίας – μια κι εκεί φυτρώνουν κι ανθίζουν οι ανθρωποβόροι μανδραγόρες της.


Το μέγα αυτό σχέδιο θα συζητηθεί, τον άλλο μήνα στη σύνοδο των G8 (των πλουσιότερων κρατών) στη Φλόριντα και στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Κωνσταντινούπολη.


ΚΑΝΕΝΑΣ, βέβαια, δεν αμφιβάλλει για τη μεγαλοψυχία, τη φιλανθρωπία, τον φιλελευθερισμό, την ανιδιοτέλεια του ουασινγκτόνιου μπούσ-ουλα.


Ας μας επιτραπούν, ωστόσο, μερικές αδιάκριτες παρατηρήσεις κι ερωτήσεις:


1. Το σχέδιο «M.M.Αν.» αγκαλιάζει μια τεράστια περιοχή με 500 περίπου εκατομμύρια κατοίκους. Ποιος απ’ αυτούς τους «ιθαγενείς» ρωτήθηκε (έστω με δημοσκοπήσεις) αν θέλει αυτή την «αναδιάταξη» της μισής σχεδόν Αφρικής και της μισής περίπου Ασίας από τρίτους, αυτόκλητους πολεοδόμους και οικοδόμους;


2. Τα αντιδημοκρατικά, αυταρχικά, εκμεταλλευτικά, σκοταδιστικά καθεστώτα που το σχέδιο τάζει να τα εξοστρακίσει, μήπως είχαν (και έχουν) υποστηριχτεί, στηριχτεί, υποκινηθεί από τις ΗΠΑ – και όχι μόνο; Ηγουν, οι χτεσινοί και σημερινοί «νονοί» των τυράννων και του ζόφου, είναι οι καταλληλότεροι για ν’ απολακτίσουν τα γεννήματά τους, είναι οι αρμοδιότεροι για να διδάξουν τους «απελευθερωμένους» λαούς στο δημοκρατικό τους αναμορφωτήριο;


3. Ο τρόπος που οι ΗΠΑ (και όχι μόνο) ειρήνευσαν, ελευθέρωσαν, εκδημοκράτισαν κλπ. τη Γιουγκοσλαβία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τόσες χώρες του Παλαιού και του Νέου Κόσμου… ο τρόπος που «συμβάλλουν» στη λύση του Παλαιστινιακού προβλήματος, αποτελούν αξιομίμητο δείγμα γραφής και αξιόπιστο συστατικό για τις φιλελευθερο-ειρηνο-πολιτιστικές μεθόδους που θα εφαρμόσουν στη μελλούμενη σταυροφορία τους; Την οικονομική, πνευματική κλπ. «ωρίμανση» των χωρών αυτών οραματίζονται οι μεγαλοσχεδιαστές ή μήπως τη μετατροπή τους σε πειθήνια προτεκτοράτα, ωριμότατα για απομύζηση και προπάντων, για αμπάριζα εναντίον παντός «εχθρού»; Με την επικουρία, φυσικά, των στρατιωτικών βάσεων που διαθέτουν σ’ όλα τα πλάτη και μήκη της Γης.


4. Είναι τυχαίο πως η πελώρια περιοχή που «καλύπτει» το σχέδιο «M.M.Αν.» βρίσκεται καρσί κι απέναντι από την Ενωμένη Ευρώπη, την εν δυνάμει ανταγωνίστρια των ΗΠΑ; Μήπως δίνει την υποψία ενός αντίρροπου δέους κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης – η οποία θα βρισκόταν ανάμεσα στα σαγόνια ενός γιγάντιου καρχαρία, που το ένα τους θα την απειλούσε από την υπερατλαντική δύση και το άλλο από τον μεσογειακό και μεσανατολικό νότο;


5. Είναι τυχαίο πως, μέσα στο τιτάνιο τόξο της M.M.Αν., βρίσκονται οι τρεις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγές χώρες του κόσμου (Σαουδαραβία, Ιράκ, Ιράν); ‘H πως το τόξο αυτό συνορεύει με τις πλουσιότατες πετρελαιοφόρες περιοχές του Καυκάσου; Και πως το άθροισμα των μεν και των δε περικλείνει την υπερμέγιστη πετρελαιοπαραγωγή της Υφηλίου;


ΠΟΙΟΣ δεν ξέρει πως η Μεσόγειος στάθηκε η βρυσομάνα μεγάλων πολιτισμών; Ποιος δεν σέβεται την ευγενή φιλοδοξία της Ουάσινγκτον να συνεχίσει εκείνη την ιστορική παράδοση και να εκπολιτίσει τους «άξεστους και αγροίκους» των υποβαθμισμένων περιοχών; Και ποιος δεν φαντάζεται τι είδους πολιτισμός θα είναι αυτός – που θα αποτελέσει το μέγα βήμα για να εκτιναχθεί το μίζερο «Mare nostrum» σε υπέρλαμπρο «Orbis noster» – δική μας όλη η Οικουμένη;


…………………………..


1. Οσο για τη σημερινή ονομασία της (Mediterranea: ανάμεσα σε ξηρές, σε ηπείρους), πρώτος ανάδοχός της φαίνεται πως ήταν ο «πολυΐστωρ» Ιούλιος Σολίνος (300 μ.X.), αλλά καθιερώθηκε τον 16ο-17ο αιώνα, μετά τις ανακαλύψεις των νέων χωρών. Ο τελευταίος που χρησιμοποίησε το «Mare nostrum» με κτητική έννοια, ήταν ο Μουσσολίνι – και γελοιοποιήθηκε ολότελα…


Διόρθωση: Στο άρθρο της περ. Κυριακής «Οι τιμωροί» (2η στήλη, 2η παράγρ.) από τυπογραφική παραδρομή, το «κοινοτικό κεκτημένο» έγινε «κατεστημένο»!