Η σχέση του Νίκου Καζαντζάκη με τον ισπανικό εμφύλιο, όπως εμφανίζεται στα γραπτά του, ήταν ιδιόμορφη



Πριν από 60 χρόνια: ο ισπανικός Εμφύλιος έχει τελειώσει, οι δημοκρατικοί έχουν ηττηθεί και έχουν καταφύγει στη Γαλλία. Στη φωτογραφία, γάλλος χωροφύλακας τους οδηγεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης


Στις 3 Οκτωβρίου 1936 ο Καζαντζάκης φεύγει για την Ισπανία ως απεσταλμένος αθηναϊκής εφημερίδας, επιφορτισμένος με το βαρύ καθήκον να καλύψει τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο. Η ενότητα των άρθρων του ξεσήκωσε διαμαρτυρίες και έδωσε έναυσμα σε πολλούς ­ όχι χωρίς λόγο ­ να τον κατηγορήσουν ως «φιλοφρανκικό» και «εθνικιστή». Οταν ολοκληρωθεί η προσπάθεια του σημερινού εκδότη των έργων του να περιλάβει σε μία έκδοση όλο το υλικό της Ισπανίας, τότε ίσως λυπηθούν πολύ εκείνοι που θέλουν να έχουν στο μυαλό τους τον Καζαντζάκη ως τον ανυπότακτο αιρετικό συγγραφέα του Αλέξη Ζορμπά, του Καπετάν Μιχάλη και του Τελευταίου Πειρασμού. Και αυτό γιατί θα γνωρίσουν και μιαν άλλη, «γκρίζα» πλευρά του, αφού καταφάσκει τον πόλεμο και τον περιγράφει περισσότερο από την οπτική του στρατοπέδου του Φράνκο. Τα αίτια που προκάλεσαν αυτό τον «ανυπόκριτο θαυμασμό» προς τη «Νέα Ισπανία» προσπαθεί να ανιχνεύσει η Εύη Πετροπούλου. ΣΕΛΙΔΕΣ Β6-7