Το συμβάν της περασμένης Δευτέρας δείχνει ότι το φαινόμενο της παιδικής εγκληματικότητας έχει πάρει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις και εξελίσσεται σε «επιδημία» που εξαπλώνεται με ταχύτατους ρυθμούς, κυρίως στις συνοικίες του Πειραιά και της Δυτικής Αττικής. Πέντε νεαροί, μεταξύ των οποίων και ένας 15χρονος, επιτέθηκαν σε 16χρονο μαθητή στην Καστέλλα και απειλώντας τον με μαχαίρι προσπάθησαν να του πάρουν τα χρήματα και το ρολόι. Οι νεαροί συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα, στον οποίο ομολόγησαν ότι το τελευταίο διάστημα διέπραξαν άλλες εννέα ληστείες, εις βάρος κυρίως ανηλίκων, στον Πειραιά. Εναντίον τους ασκήθηκε ποινική δίωξη για ληστεία από κοινού, κατά συρροή και κατ’ εξακολούθηση, για σύσταση συμμορίας, για οπλοφορία και οπλοχρησία, για αποδοχή προϊόντων εγκλήματος και για απλή σωματική βλάβη.


Μία εβδομάδα νωρίτερα ένα άλλο περιστατικό σημειώθηκε, στον Κορυδαλλό αυτή τη φορά, σε μια πλατεία όπου οι «συμμορίες» ανηλίκων και οι συμπλοκές μεταξύ νεαρών ποδοσφαιροφίλων αποτελούν πλέον σύνηθες φαινόμενο. Πρόκειται για την πλατεία Αγίου Γεωργίου, μία από τις πιο γνωστές και πολυσύχναστες πλατείες του Κορυδαλλού. Εκεί, πριν από 15 ημέρες, ένας άλλος 16χρονος μαθητής κατήγγειλε στην Αστυνομία ότι ομάδα έξι ανηλίκων τον έδειρε. Οπως είπε στους αστυνομικούς, γύριζε στο σπίτι του λίγο πριν από τις εννέα το βράδυ, όταν τον πλησίασαν τρεις νεαροί και τον ρώτησαν ξαφνικά από ποια περιοχή είναι και ποια ομάδα υποστηρίζει. Εκείνος προτίμησε να μην απαντήσει, ίσως γιατί φοβόταν το τι θα επακολουθούσε. Φαίνεται όμως ότι η σιωπή απέβη εις βάρος του, καθώς τα μέλη της «συμμορίας» θεώρησαν δεδομένο ότι, για να μη μιλάει, υποστηρίζει την ομάδα της Νίκαιας, τον Ιωνικό δηλαδή. Ετσι αποφάσισαν να τον… γρονθοκοπήσουν!


* Ηθελαν να τον κάψουν


Κορυδαλλός-Νίκαια, σημειώσατε Χ λοιπόν, και μάλιστα ασχέτως από το αποτέλεσμα που φέρνουν οι ομάδες τους (βλέπε Προοδευτική – Ιωνικός) στα γήπεδα. Ενα από τα πιο σοβαρά περιστατικά που σημειώθηκε προσφάτως με αφορμή την «κόντρα» μεταξύ νεαρών των δύο περιοχών ήταν η απόπειρα μιας ομάδας ανηλίκων να κάψουν ζωντανό με βόμβα μολότοφ τον 17χρονο Μιχάλη Δεμερτζή στις 25 Ιουνίου, στο άλσος του Αγίου Φιλίππου. Το συμβάν έγινε αφορμή να ξανασυζητηθούν τα φαινόμενα βίας μεταξύ ανηλίκων, τα οποία ολοένα και αυξάνονται, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό. Πρόκειται για οργανωμένες συμμορίες ή για απλή εκτόνωση εφηβικής επιθετικότητας; Ολα ξεκίνησαν από μια ποδοσφαιρική «κόντρα», λένε οι περισσότεροι, όπως ο κ. Ν. Κ., οδηγός λεωφορείου, ο οποίος έγινε μάρτυρας ενός επεισοδίου στην πλατεία Σπάθα της Νίκαιας τον περασμένο Ιούνιο, όταν οπαδοί της Προοδευτικής ήρθαν από την πλατεία Μέμου του Κορυδαλλού και «έριξαν πιστολιές», για να εκφοβίσουν τους αντιπάλους τους, οπαδούς του Ιωνικού. Ισως γι’ αυτό η Εισαγγελία Πειραιά, έπειτα και από το συμβάν στην Καστέλλα, αποφάσισε να καλέσει τους προέδρους των ΠΑΕ αλλά και των τοπικών ποδοσφαιρικών σωματείων, για να τους ενημερώσει και να ζητήσει τη βοήθειά τους στην αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών.


Φταίει όμως για όλα το ποδόσφαιρο; Μάλλον όχι. Ο 17χρονος Παύλος, μαθητής της Β’ τάξης στο 3ο Λύκειο Νίκαιας, δεν ασχολείται με το ποδόσφαιρο. Ωστόσο, φοβάται ακόμη και να περάσει από τον Κορυδαλλό. «Εχουν φτάσει στο σημείο να ζητούν ταυτότητες. Αν δουν «Νίκαια», πέφτει ξύλο. Και καλά να τις φάω, αλλά αν με κάψουν ζωντανό σαν τον άλλον; Ολη η ιστορία ξεκινά από τις ομάδες και τις… γκόμενες. Γι’ αυτά τα δύο γίνεται ο τσαμπουκάς. Και προχθές πάντως, που είχε συναυλία ο Παπακωνσταντίνου, έγιναν κάτι ψιλοφασαρίες. Βρήκαν αφορμή να το γυρίσουν στα ποδοσφαιρικά πάλι». Και στην… αντίπερα όχθη, στον Κορυδαλλό, τα ίδια μάς λένε. Ενας περιπτεράς στην πλατεία Μέμου ή πλατεία Παγκόσμιας Ειρήνης, όπως λέγεται επισήμως, θυμάται την κατάσταση πριν από μερικά χρόνια και χαμογελάει συνωμοτικά: «Μόνο πλατεία Παγκόσμιας Ειρήνης δεν ήταν αυτή. Η Ομόνοια μπροστά στη Μέμου ήταν παρκάκι, ησυχαστήριο! Οταν είχε ποδόσφαιρο ειδικά, γινόταν χαμός».


* Πώς ανάβουν τα αίματα


Σήμερα τα πράγματα δεν είναι τόσο έντονα, αλλά οι συμπλοκές μεταξύ νεαρών δεν λείπουν. «Πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά, δεν είναι τόσο τραβηγμένα τα πράγματα όπως τα περιγράφουν και, φυσικά, δεν φταίνε για όλα το ποδόσφαιρο και οι ομάδες» τονίζει ο πρόεδρος του Αθλητικού Οργανισμού Δήμου Κορυδαλλού κ. Ανδρέας Καπελετζής και διευκρινίζει ότι υπάρχει ένας μικρός πυρήνας στους φιλάθλους της Προοδευτικής που προκαλεί κάποια επεισόδια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι οπαδοί της ομάδας του Κορυδαλλού είναι οργανωμένοι χούλιγκαν που αρέσκονται στη βία. «Είμαι 32 ετών και παρακολουθώ ποδόσφαιρο από τα 15 μου, ενώ σήμερα είμαι και μέλος της ΠΑΕ Προοδευτικής. Είναι γεγονός ότι όταν ανέβηκε η ομάδα στην Α’ Εθνική κατηγορία… άναψαν τα αίματα. Παρ’ ότι είναι δύσκολο να επέμβει και να εμποδίσει κανείς τα επεισόδια που προκαλούν ορισμένοι νεαροί, εμείς προσπαθούμε στα σωματεία μας να προωθήσουμε την ευγενή άμιλλα. Κάθε πρώτη Τετάρτη του μήνα οι υπεύθυνοι του Αθλητικού Οργανισμού του δήμου έχουμε συνάντηση με τα μέλη όλων των αθλητικών σωματείων του Κορυδαλλού. Η συνεργασία μας είναι άψογη, τόσο με τους επαγγελματίες όσο και με τους ερασιτέχνες. Ο μοναδικός φόβος μας είναι τα δύο ντέρμπι με τον Ιωνικό κάθε χρόνο. Πέρυσι όμως δεν είχαμε ιδιαίτερα προβλήματα. Νομίζω ότι είναι «τραβηγμένες» οι θεωρίες περί συμμοριών». Βαρύτητα στον κοινωνικό ρόλο του αθλητισμού δίνουν στο Σωματείο Ερασιτεχνών της Προοδευτικής, όπως μας λέει ο πρόεδρός του κ. Χρ. Στούκας. «Εμείς, στους «μικρούς», δεν είχαμε τέτοια κρούσματα. Δεν υπάρχει τέτοιο μίσος και δεν είναι θέμα ποδοσφαίρου αλλά παιδείας. Τα αίτια είναι βαθύτερα, κοινωνικά, έχουν να κάνουν με την οικογένεια και το σχολείο. Δεν πρέπει να δίδεται τέτοια διάσταση σε μεμονωμένα περιστατικά».


* Τα αρνητικά πρότυπα


Αυτά τα βαθύτερα αίτια επιχειρεί να μας εξηγήσει ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Αντ. Αστρινάκης, κοινωνιολόγος, που ειδικεύεται στα σύγχρονα πολιτισμικά ρεύματα. «Το ποδόσφαιρο είναι ένα πεδίο που συμπυκνώνει και εκφράζει άλλες συγκρούσεις. Είναι από τη φύση του ανταγωνιστικό άθλημα, γιατί είναι ομαδικό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ευθύνεται το ποδόσφαιρο για τις συμπλοκές μεταξύ των ανηλίκων και τα φαινόμενα βίας που εκδηλώνονται κατά καιρούς. Υπάρχει και ο ανταγωνισμός μεταξύ των περιοχών, γεγονός που οφείλεται ίσως και στην αστικοποίηση. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η Αθήνα δεν είναι και τόσο συγκροτημένη όσο άλλες πόλεις του εξωτερικού» διευκρινίζει ο κ. Αστρινάκης, επισημαίνοντας ότι σιγά σιγά διαμορφώνονται φαινόμενα ανταγωνισμού σε διάφορες περιοχές, γιατί αποτελούν παράγοντες μετάθεσης άλλων προβλημάτων, κοινωνικών και πολιτισμικών. «Δημιουργείται σταδιακά μια θετική φόρτιση και ορισμένα αρνητικά καθιερωμένα πρότυπα μετασχηματίζονται σε θετικά στην αντίληψη των νέων. Σε αυτή την αλλαγή όμως σημαντικό ρόλο παίζει και το περιβάλλον στο οποίο ζουν. Το παιδί επεξεργάζεται διαφορετικά τα εφόδια που του παρέχει ένα αστικό περιβάλλον. Αποκτά έτσι ένα πολιτισμικό κεφάλαιο, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει αν ζοριστεί. Στις άλλες περιοχές όμως, κυρίως στη Δυτική Αττική, οι νέοι δεν διαθέτουν αυτό το κεφάλαιο. Γι’ αυτό, όταν ζοριστούν πολύ, είτε στο σχολείο είτε στην οικογένεια, έχουν μοναδική λύση την επιθετικότητα, ακόμη και τη χρήση βίας».