Το «κλαμπ των 11» που βρίσκεται πλέον στη ζώνη του ευρώ θα επιταχύνει τις εξελίξεις και την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Η χώρα μας που έφθασε στην πηγή και δεν πρόλαβε να πιει σε αυτή τη φάση νερό βρίσκεται μπροστά σε ένα γολγοθά. Στο επόμενο κρίσιμο 18μηνο πρέπει να αποδείξουμε ως έθνος, ως οικονομία και ως κοινωνία ότι μπορούμε να κατακτάμε στρατηγικούς στόχους που εξυπηρετούν τα εθνικά μας συμφέροντα. Οι εθνικές επιλογές που αφορούν το μέλλον της χώρας δεν μπορεί να αποτελούν κατά σύστημα αντικείμενο μικρόψυχων, στενοκομματικών τακτικών. Η εποχή «να ψαρεύουμε στα θολά νερά» έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Ο λαός μας απαιτεί να γνωρίζει τις θέσεις του πολιτικού κόσμου για την πορεία μας στην ΟΝΕ και τη διευρυμένη Ευρώπη. Οι πολίτες δικαιούνται να γνωρίζουν αλλά και να συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Για να είναι η πορεία μας αποτελεσματική, να έχει την αναγκαία πολιτική και κοινωνική συναίνεση, πρέπει να συζητήσουμε και να συμφωνήσουμε σε ορισμένα σημαντικά σημεία:
α. Να συμφωνήσουμε ότι η πορεία για την ΟΝΕ δεν είναι δρόμος ανθόσπαρτος και χρειάζονται θυσίες, κόπος και εκσυγχρονισμός των παραγωγικών δομών και της «αμαρτωλής» δημόσιας διοίκησης. Οι άνεργοι, οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι εκφράζουν τις κραυγαλέες ανισότητες της εποχής μας και συνθέτουν την άλλη πλευρά της ΟΝΕ. Γι’ αυτό οι θυσίες πρέπει να κατανεμηθούν όσο το δυνατόν δικαιότερα και ο εκσυγχρονισμός, πέρα από την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα, πρέπει κάθε φορά να εξαντλεί το κοινωνικά δίκαιο και αναγκαίο.
β. Να συμφωνήσουμε ότι με το ευρώ μετά το 2001 δεν σημαίνει ότι θα ανοίξουν οι πόρτες του παραδείσου. Θα δημιουργήσουμε όμως νέες ευκαιρίες για ανάπτυξη, απασχόληση, κοινωνική δικαιοσύνη και συμμετοχή στις διεθνείς εξελίξεις για την καλύτερη δυνατόν εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων. Είναι ανάγκη να γίνει συνείδηση ότι, πέρα από την ονομαστική σύγκλιση, την εκπλήρωση των πέντε κριτηρίων για την ΟΝΕ, χρειάζεται να διαμορφώσουμε συνθήκες πραγματικής και διαρκούς σύγκλισης, ανάπτυξης και απασχόλησης.
γ. Να συμφωνήσουμε ότι το κόστος της μη συμμετοχής μας στη δεύτερη φάση του ευρώ θα είναι σοβαρό. Θα βρεθούμε έξω από τον πυρήνα των κρατών που θα αποφασίσουν για τη νέα ιστορική καμπή της Ευρώπης στην ανατολή του 21ου αιώνα. Θα πάμε στο επόμενο και αβέβαιο κύμα των έξι, των χωρών για τις οποίες τώρα ξεκίνησε η διαπραγμάτευση.
Δεν έχουμε ενδεχομένως την πολυτέλεια της επιλογής της Δανίας, της Σουηδίας ή της Αγγλίας, όταν οι εθνικές μας δαπάνες και τα εθνικά μέτωπα είναι ανοικτά, με συνεχείς προκλήσεις από την Τουρκία, καθώς η οικονομία προσπαθεί να σταθεροποιηθεί στα πόδια της. Εξάλλου, ας μην ξεχνούν οι αναλυτές που απλοποιούν τα πράγματα ότι οι τρεις αυτές χώρες έχουν ήδη το κριτήριο για την ΟΝΕ στα χέρια τους (έχουν ήδη καλύψει τα κριτήρια του Μάαστριχτ) και ανά πάσα στιγμή μπορούν να κάνουν χρήση και το πιο πιθανόν πριν από το 2001. Αντίθετα, εμείς τρέχουμε για να πάρουμε στα χέρια μας αυτό το εισιτήριο.
δ. Να συμφωνήσουμε ότι ως στρατηγική επιλογή η ΕΕ και η ΟΝΕ συγκεντρώνουν τη συντριπτική πλειοψηφία του πολιτικού μας κόσμου και της κοινωνίας μας. Ολα τα κόμματα, πλην του ΚΚΕ, συμφωνούν στην ευρωπαϊκή προοπτική. Με αυτό ως δεδομένο δεν μπορεί να πηγαίνουμε ένα βήμα μπροστά και δύο πίσω. Πρέπει να υπερβούμε ιδεολογικές αγκυλώσεις και να πάμε πιο πέρα από την άποψη του κρατικού προστατευτισμού που δυστυχώς ακόμη κυριαρχεί.
ε. Να συμφωνήσουμε ότι στο επίπεδο του πολιτικού σχεδιασμού και των συγκεκριμένων πολιτικών μέτρων σε μια δημοκρατική πολιτεία υπάρχουν διαφορετικές θέσεις, προτάσεις και προσεγγίσεις. Αυτή είναι η ομορφιά και η ζωή της Δημοκρατίας. Δεν μπορεί όμως οι οργανωμένες μειοψηφίες, όσο και αν τα αιτήματά τους είναι δίκαια, να οδηγούνται σε ακραίες κοινωνικές πρακτικές. Δεν μπορεί όμως ο αντιπολιτευτικός λόγος να είναι ισοπεδωτικός, αντιφατικός και υποκριτικός. Δε μπορείς να πιστεύεις στο λιγότερο κράτος και την ίδια στιγμή παντού να ζητάς την ομπρέλα του κράτους. Δεν μπορεί να πιστεύεις στις ιδιωτικοποιήσεις και ταυτόχρονα στην πράξη να τις πολεμάς για κομματικά οφέλη. Δεν μπορείς να πιστεύεις στη φιλελευθεροποίηση της αγοράς και ταυτόχρονα να οδηγείς τις συνδικαλιστικές σου δυνάμεις σε ακραίες συνδικαλιστικές πρακτικές. Δεν μπορεί να θεωρείς αναγκαίες τις μεταρρυθμίσεις και την ίδια στιγμή να τις πολεμάς. Δεν μπορεί να έχεις «και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα ολόκληρη». Γίνεσαι αναξιόπιστος και η εμπιστοσύνη του λαού για την πολιτική κλονίζεται. Και όταν το κεφάλαιο της «κοινωνικής εμπιστοσύνης» χάνεται, τότε δεν μπορείς να κερδίσεις τις μάχες για το μέλλον.
Ο κ. Λ. Θ. Αποστολίδης είναι βουλευτής του ΠαΣοΚ, β´ αντιπρόεδρος της Βουλής.
