Ωρες αγωνίας πρέπει να περνάει ο ιδρυτής της WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ που βρίσκεται έγκλειστος στην πρεσβεία του Ισημερινού από τις 19 Ιουνίου του 2012, οπότε και κατέφυγε εκεί προκειμένου να αποφύγει το ένταλμα σύλληψης που είχαν εκδώσει εναντίον του οι βρετανικές αρχές. Τα δημοσιεύματα που θέλουν τον πρόεδρο του Ισημερινού Λενίν Μορένο να έχει έρθει σε συμφωνία με τη βρετανική κυβέρνηση για να τους παραδώσει τον Ασάνζ πληθαίνουν και παρά το γεγονός ότι από τον περασμένο Μάρτιο του έχει απαγορευτεί η πρόσβαση στο Internet, είναι σχεδόν βέβαιο ότι ο Ασάνζ έχει ενημερωθεί για τα σχέδια αυτά από τη δικηγόρο του.
Την Παρασκευή 20 Ιουλίου η διευθύντρια του RT (Russia Today) Μαργαρίτα Σιμόνιαν έγραψε στο Twitter: «Οπως με ενημερώνουν οι πηγές μου, ο Ασάνζ πρόκειται να παραδοθεί στις βρετανικές αρχές μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες. Ποτέ πριν δεν ευχήθηκα τόσο πολύ οι πηγές μου να κάνουν λάθος».

Την ίδια ημέρα ο Μορένο βρισκόταν στη βρετανική πρωτεύουσα προκειμένου να μιλήσει στο Παγκόσμιο Συνέδριο για τα άτομα με αναπηρίες. Να θυμίσουμε ότι από το 1998 μετακινείται με αναπηρικό καροτσάκι επειδή είχε τραυματιστεί από πυροβολισμούς σε μια απόπειρα ληστείας εναντίον του. Ομως, σύμφωνα με ξένα μέσα ενημέρωσης, ο πραγματικός σκοπός της επίσκεψής του στο Λονδίνο ήταν να συναντηθεί με βρετανούς αξιωματούχους προκειμένου να συζητήσει μαζί τους τις λεπτομέρειες του σχεδίου παράδοσης του Ασάνζ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο είναι να αποσύρει ο Ισημερινός το άσυλο που του έχει παραχωρήσει και να τον εκδιώξει από την πρεσβεία, γεγονός που σημαίνει ότι αυτόματα ο ιδρυτής της WikiLeaks θα βρεθεί στα χέρια των βρετανικών αρχών.
Στο στόχαστρο των ΗΠΑ και της Ισπανίας
Ο Μορένο ταξίδεψε επίσης και στη Μαδρίτη όπου συναντήθηκε με μέλη της ισπανικής κυβέρνησης, η οποία είναι έξαλλη με τον Ασάνζ για τα μηνύματα υποστήριξης που δημοσίευε στο Διαδίκτυο προς τους καταλανούς αυτονομιστές. Μάλιστα πολλοί αποδίδουν το γεγονός ότι η πρεσβεία τού έκοψε την πρόσβαση στο Διαδίκτυο εξαιτίας αυτών των μηνυμάτων.
Το βασικό ερώτημα είναι ποια θα είναι η τύχη του Ασάνζ, ο οποίος ουσιαστικά παραμένει φυλακισμένος επί 8 χρόνια χωρίς ποτέ να έχει καταδικαστεί για κάποιο έγκλημα, μετά την παράδοσή του στις βρετανικές αρχές. Να σημειωθεί ότι ο Ασάνζ καταζητείται από τους Βρετανούς επειδή δεν παραδόθηκε στις αρχές που είχαν εκδώσει ένταλμα σύλληψης εναντίον του, ύστερα από αίτημα των εισαγγελικών αρχών της Σουηδίας που ερευνούσαν κατηγορίες εναντίον του για τον βιασμό δύο γυναικών. Οι κατηγορίες αυτές έχουν ήδη αποσυρθεί από τη σουηδική Δικαιοσύνη από τον Μάιο του 2017. Ο εφιάλτης του Ασάνζ είναι ότι η Βρετανία θα τον εκδώσει στις ΗΠΑ, οι οποίες ζητούν την κεφαλή του επί πίνακι επειδή αρκετές φορές έχει φέρει την αμερικανική κυβέρνηση σε δύσκολη θέση με τις κατά καιρούς αποκαλύψεις της WikiLeaks.
Οι πιο σημαντικές από αυτές ήταν το βίντεο που έδειχνε αμερικανούς πιλότους δύο ελικοπτέρων Απάτσι να δολοφονούν το 2007 περίπου 18 ιρακινούς αμάχους, ανάμεσα στους οποίους και δύο δημοσιογράφους που συνεργάζονταν με το πρακτορείο Reuters. Ο Ασάνζ προκάλεσε επίσης την οργή των ΗΠΑ όταν δημοσιοποίησε το 2010 εκατοντάδες χιλιάδες απόρρητα έγγραφα για τον πόλεμο στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, καθώς και εμπιστευτικές διπλωματικές αποστολές, η αποκάλυψη των οποίων έφερε σε δύσκολη θέση κυβερνήσεις σε όλον τον κόσμο.
Η κυβέρνηση του Μπαράκ Ομπάμα είχε εκφράσει την πρόθεση να κινηθεί δικαστικά εναντίον του Ασάνζ και της WikiLeaks, αλλά στο τέλος αποφάσισε ότι σε περίπτωση που γινόταν κάτι τέτοιο θα έπρεπε να στραφούν νομικά και εναντίον των εφημερίδων που είχαν δημοσιεύσει τα ίδια έγγραφα. Το γεγονός αυτό θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου κατά της ελευθερίας του Τύπου και θα δημιουργούσε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο προηγούμενο.
Οι κίνδυνοι για την ελευθερία του Τύπου
Ομως η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει τέτοιες ευαισθησίες. Τον περασμένο Απρίλιο ο τότε διευθυντής της CIA και σημερινός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο χαρακτήρισε τη WikiLeaks ως μια μη κρατική «εχθρική υπηρεσία πληροφοριών» που συχνά εξυπηρετεί συμφέροντα ξένων κρατών, όπως της Ρωσίας. «Πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν μπορούμε πλέον να επιτρέπουμε στον Ασάνζ και στους συνεργάτες του να χρησιμοποιούν την ελευθερία του Τύπου εναντίον μας».

Τον Οκτώβριο του 2017, μιλώντας σε εκδήλωση του Ιδρύματος για την Προστασία των Δημοκρατιών (FDD), ο Πομπέο συνέκρινε τη WikiLeaks με τη Χεζμπολάχ, το ISIS και την Αλ Κάιντα. «Είναι αναμφισβήτητα ένα τεράστιο κακό και προσπαθούμε να καταργήσουμε αυτή την απειλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες ή τουλάχιστον να μειώσουμε αυτή την απειλή» δήλωσε.
Ομως και ο υπουργός Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Τζεφ Σέσιονς δήλωσε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να κινηθεί δικαστικά εναντίον των μέσων ενημέρωσης που δημοσιεύουν απόρρητα έγγραφα και πληροφορίες. Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσίευμα της ενημερωτικής ιστοσελίδας The Intercept, ο Σέσιονς προτίθεται να χρησιμοποιήσει την περίπτωση της WikiLeaks σαν πρόβα τζενεράλε της ποινικής δίωξης ενημερωτικών μέσων που δημοσιεύουν διαβαθμισμένα και απόρρητα έγγραφα.
Το πιο τραγικό στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι πολλοί δημοσιογράφοι, όχι μόνο σε συντηρητικά μέσα ενημέρωσης αλλά και σε μέσα που υποστηρίζουν το Δημοκρατικό Κόμμα, συμφωνούν με τη δίωξη του Ασάνζ χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους κινδύνους που μια τέτοια δίωξη εμπεριέχει για την ελευθερία του Τύπου. Ας μην ξεχνάμε ότι η Εθνική Επιτροπή του Δημοκρατικού Κόμματος (DNC) πριν από λίγο καιρό μήνυσε τη WikiLeaks επειδή δημοσίευσε μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στελεχών του κόμματος και πιο πρόσφατα τις επί πληρωμή ομιλίες της Χίλαρι Κλίντον σε φίρμες της Wall Street, γεγονός που πολλοί χαρακτηρίζουν ως ξεκάθαρη επίθεση κατά της ελευθεροτυπίας. Ελάχιστοι δημοσιογράφοι αντέδρασαν στη μήνυση αυτή. Και μην ξεχνάμε ακόμα ότι ήταν γερουσιαστές του Δημοκρατικού Κόμματος, όπως η Νταϊάν Φεϊνστάιν, που ζητούσαν τη δίωξη του Ασάνζ και της WikiLeaks.
Οπως όλα δείχνουν, ο Ασάνζ κατά πάσα πιθανότητα θα παραμείνει έγκλειστος σε κάποια φυλακή για αρκετό διάστημα. Αν δε οι Βρετανοί τον εκδώσουν στις ΗΠΑ και καταδικαστεί για τη δημοσιοποίηση των απόρρητων εγγράφων, τότε η ελευθερία του Τύπου, τουλάχιστον στις ΗΠΑ, θα είναι μια έννοια κενή περιεχομένου. Και οι δημοσιογράφοι που σήμερα καταφέρονται εναντίον του Ασάνζ θα κινδυνεύουν να βρεθούν σε ένα διπλανό κελί κάθε φορά που δημοσιεύουν οποιοδήποτε έγγραφο ή πληροφορία που η κυβέρνηση θεωρεί ότι η δημοσίευσή τους υπονομεύει την εθνική ασφάλεια. Το προηγούμενο μιας καταδίκης της WikiLeaks, που είναι ένας καθαρά δημοσιογραφικός οργανισμός, θα έχει ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στην ελευθερία του Τύπου και της έκφρασης. Επίσης θα υπονομεύσει το δικαίωμα που έχουν οι πολίτες στην ενημέρωση για τις σκοτεινές πτυχές της πολιτικής. Η τύχη του Ασάνζ δεν αφορά μόνο τον ίδιο και την ιστοσελίδα της οποίας είναι ιδρυτής, αλλά αφορά όλους τους πολίτες του Παγκόσμιου Χωριού.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ