Η στηθάγχη είναι ο πόνος μπροστά στο στήθος, πίσω από το στέρνο, που οφείλεται στην πλημμελή αιμάτωση της καρδιάς. Έχει χαρακτήρες πόνου, βάρους ή καύσους, που μπορεί να επεκτείνεται στην πλάτη, στους ώμους και στα χέρια. Σπανίως εντοπίζεται στη σιαγόνα, στα δόντια και στο στομάχι.

Η στηθάγχη οφείλεται σε αποφραγμένες αρτηρίες της καρδιάς και η διάγνωση γίνεται με τη στεφανιογραφία. Η απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως υπέρταση, σάκχαρο, υπερχοληστεριναιμία, κακή διατροφή, έλλειψη άσκησης, κληρονομικούς παράγοντες και κυρίως κάπνισμα. Όλοι αυτοί οι παράγοντες – με εξαίρεση φυσικά την κληρονομικότητα – μπορούν να αντιμετωπισθούν επιτυχώς και να προληφθεί η στεφανιαία νόσος.

Όταν πρόκειται για μία αρτηρία, η θεραπεία επιτυγχάνεται με φάρμακα ή με αγγειοπλαστική (το γνωστό stent). Σε σοβαρές περιπτώσεις, όπου έχουμε πολλές αρτηρίες αποφραγμένες, δεν αρκεί η φαρμακευτική αγωγή ή η αγγειοπλαστική αλλά χρειάζεται χειρουργείο.

Το χειρουργείο είναι, πλέον, ρουτίνας και γίνεται με μικρή τομή στο στέρνο, όπου παρακάμπτονται (by pass) οι στενώσεις των στεφανιαίων αρτηριών με αρτηριακά και φλεβικά μοσχεύματα από τον ίδιο τον οργανισμό του ασθενούς.

Οι αρτηρίες που χρησιμοποιούνται για την επαναιμάτωση είναι η αριστερά έσω μαστική αρτηρία, η δεξιά έσω μαστική αρτηρία και η κερκιδική αρτηρία. Οι μαστικές αρτηρίες βρίσκονται στο θωρακικό τοίχωμα και παρασκευάζονται με εύκολο τρόπο. Οι κερκιδικές αρτηρίες βρίσκονται στο αντιβράχιο· παρασκευάζονται πολύ εύκολα και τοποθετούνται ως ελεύθερα μοσχεύματα.

Τα αρτηριακά μοσχεύματα μένουν ανοιχτά περισσότερο από τα φλεβικά μοσχεύματα. Τα φλεβικά μοσχεύματα παρασκευάζονται από τα πόδια και μένουν ανοιχτά περισσότερο προσφάτως από ό,τι στο παρελθόν λόγω της χρήσεως συγχρόνων αντιαιμοπεταλιακών και αντιχοληστεριναιμικών φαρμάκων.

Υπάρχουν όμως πολύπλοκες περιπτώσεις αποφραγμένων αρτηριών, όπου το απλό by pass δεν αρκεί για να επιτευχθεί πλήρως η επαναιμάτωση της καρδιάς. Ο λόγος που δεν μπορεί το απλό by pass να είναι αποτελεσματικό οφείλεται στο ότι η απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών είναι σε πολλά σημεία (διάχυτη νόσος) ή, ακόμη χειρότερα, είναι εντελώς αποφραγμένη σε όλο το μήκος του αγγείου.

Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να εφαρμοστεί μία άλλη τεχνική, η οποία λέγεται ενδαρτηρεκτομή. Η τεχνική αυτή συνίσταται στον καθαρισμό της αρτηρίας από το αθηρωματικό υλικό και την δημιουργία νέου αυλού, όπου, το μόσχευμα που θα τοποθετηθεί, θα μπορεί να δώσει αίμα στην καρδιά και να απαλλάξει τον ασθενή από τη στηθάγχη και το έμφραγμα.

Η τεχνική της ενδαρτηρεκτομής είναι απλή σε έμπειρα χέρια με άριστα αποτελέσματα, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Το τμήμα μας έχει πραγματοποιήσει πάνω από 200 ενδαρτηρεκτομές με 99% επιτυχία. Τα άριστα αποτελέσματα διατηρούνται και στην δεκαετία, όπως έχουν επιβεβαιωθεί με αναίμακτη στεφανιογραφία (αξονική στεφανιογραφία). Οι ασθενείς έχουν άριστη ποιότητα ζωής και φέρουν εις πέρας την καθημερινή επαγγελματική και κοινωνική τους δραστηριότητα χωρίς κανένα περιορισμό. Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται επιτυχώς, εκτός του τμήματός μας, και σε άλλα κέντρα της Αμερικής και της Ευρώπης.